Iakov Kniazhnin: “death, the only escape from despair”

Abstract

Jakow Kniaźnin był jednym z najwybitniejszych dramaturgów drugiej połowy XVIII w. w Rosji, autorem dość popularnych tragedii, komedii i oper. W jego utworach śmierć pojawia się bardzo często jako rozwiązanie każdego problemu, a propozycja samopoświęcenia i samobójstwa składana jest z ogromną łatwością. Powodem tej gotowości do śmierci jest slava, która oznacza jednocześnie sławę, jak i chwałę. Jednak nie wszelka slava jest pożądana. Co więcej, slava w teatrze Kniaźnina ma bardzo mocne wojownicze akcenty, które mogą dobrze wypadać na scenie jako efekty teatralne. Jednak to nie wszystko i Kniaźnin widzi i inne aspekty slavy poza polem bitwy.

Slava zawiera także aspekt eschatologiczny, chociaż Kniaźnin mówi o tym niewiele i bardzo ogólnie. Raczej nieśmiało uznał perspektywę sądu po śmierci, która prowadzi zmarłych do nowego życia – w raju lub w piekle. Oczywiście sąd zakłada Sędziego, Boga, wiarę w jego istnienie Kniaźnin w pełni wyraził w swych Strofach do Boga.