Reżimy ochronne sui generis dzieł znajdujących się w domenie publicznej. Prawno-porównawcza analiza prawodawstwa szwedzkiego, polskiego i włoskiego w świetle unormowań unijnych
DOI:
https://doi.org/10.15584/actaires.2025.1.1Słowa kluczowe:
domena publiczna, domaine public payant, ochrona klasyki, pośmiertna ochrona praw twórcy, dziedzictwo kulturoweAbstrakt
Ograniczenia domeny publicznej przed każdorazowym zwielokrotnieniem takie jak domaine public payant oraz uregulowanie włoskie wprowadzają rozwiązania publicznoprawne do prawa autorskiego. Takowa publicyzacja jest niezgodna z prawem unijnym. Również unormowania polskie i szwedzkie odbiegają od ugruntowanego paradygmatu prawa autorskiego. Przez swój znacząco zawężony zakres oraz możliwość zastosowania w razie stwierdzenia naruszenia nie zaistniała szeroka praktyka ich stosowania. Trudną zastosowalność szwedzkich postanowień może powodować nie dość jasna klauzula generalna zawarta w przepisie. Należałoby dokonać jej wykładni, by móc zdecydować definitywnie o przyszłości tej instytucji. Ustawa chopinowska mimo bycia swoistym wyjątkiem w polskim porządku prawnym wydaje się być wyważonym rozwiązaniem w zakresie ochrony twórczości kompozytora. Jednakże należałoby zrezygnować z aspektu ochrony wizerunku pianisty z tych samych względów co włoskie „wieczyste prawa do wizerunku”.