Zasada formalizmu a komunikacja na sali rozpraw. W dążeniu do dyskursu sądowego

Abstrakt

Sytuacja komunikacyjna, która ma miejsce na sali rozpraw, determinowana jest w dużym stopniu przez procedurę. Opracowanie podejmuje kwestię stopnia sformalizowania zasad postępowania sądowego i jego wpływu na dyskurs sądowy. Punktem wyjścia rozważań stała się rozprawa sądowa w polskim procesie cywilnym. Proces cywilny jest unormowanym przez prawo przebiegiem życiowym, w którym decyduje żywe słowo wypowiedziane na rozprawie. Dlatego też, tak ważne jest nadanie mu odpowiednich ram poprzez rozsądne rozwiązania prawne. Procedura ogranicza liczbę rozwiązań dyskursu na sali sądowej, ale dzięki ramom, które kształtuje, pozwala dyskurs ten osiągnąć. Poprzez zdeterminowanie – zgodnie z zasadą formalizmu postępowania – czynności procesowych pod względem formy, miejsca i czasu ich wystąpienia, możliwym staje się urzeczywistniane prawa do rzetelnego procesu. Jest więc sporym wyzwaniem dla ustawodawcy stworzenie i ciągłe doskonalenie procedury, która gwarantowałaby racjonalną komunikację na sali rozpraw, umożliwiającą osiągnięcie dyskursu sądowego.