Teoria i praktyka badań nad pomocą rozwojową w Niemczech

Abstrakt

Niemcy należą obecnie do największych dawców oficjalnej pomocy rozwojowej. Początki niemieckiej współpracy rozwojowej sięgają końca lat 50. XX w. W 1961 r. powstało Federalne Ministerstwo Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (BMZ), w ślad za tym w 1964 r. utworzono Niemiecki Instytut Polityki Rozwojowej. W ciągu kolejnych 55 lat polityka rozwojowa RFN przechodziła liczne fazy rozwoju, kierując się zróżnicowanymi interesami i zasadami. Co więcej, zwiększeniu skuteczności niemieckich wysiłków rozwojowych na rzecz państw rozwijających się zarówno w przeszłości, jak i obecnie służy współpraca rządu federalnego ze światem nauki. Jej przykładem jest między innymi specjalna jednostka badawcza Sonderforschungsbereich 700, finansowana ze środków Deutsche Forschungsgemeinschaft (DFG). Do jej zadań należy wypracowanie koncepcyjnych podstaw niemieckiej polityki zagranicznej wobec krajów niestabilnych, głównie w zakresie wspierania rządów prawa, demokracji i reformy sektora bezpieczeństwa, a także współfinansowane przez BMZ projekty badawcze Niemieckiego Instytutu Polityki Rozwojowej (Deutsches Institut für Entwicklungspolitik, DIE). W pierwszej części artykułu zarysowano teoretyczne aspekty badań nad pomocą rozwojową w Niemczech oraz scharakteryzowano główne ośrodki badawcze zaangażowane w tę sferę niemieckiej aktywności: Deutsches Institut für Entwicklungspolitik (DIE, Bonn), Zentrum für Entwicklungsforschung (ZEF, Bonn), das German Institute of Global and Area Studies (GIGA, Hamburg) oraz Institut für Entwicklung und Frieden (INEF, Duisburg). W drugiej części przedstawiono przykłady odpowiedzi świata nauki na presję poszukiwania rozwiązań w obszarze współpracy rozwojowej wobec rosnących wyzwań międzynarodowych.