Reedukacja jako etnocyd. Analiza nazistowskiej koncepcji „Umvolkung”

Abstrakt

Artykuł dotyczy reedukacji jako jednego z ukrytych symboli nowoczesności na przykładzie narodowosocjalistycznej polityki narodowościowej. Analizuje teoretyczną koncepcję polityki etnicznej i rasowej narodowosocjalistycznej w Europie Środkowo- -Wschodniej, zwłaszcza w protektoracie Czech i Moraw. Przedstawia koncepcję „Umvolkung” jako teoretyczną podstawę postrzegania znacznej części ludności czeskiej, która spełniała rasistowskie kryteria narodowych socjalistów, jako pierwotnie ludności niemieckiej, która straciła swoją tożsamość narodową w ciągu wieków. Koncepcja ta miała również przyczynić się do opracowania strategii na rzecz reedukacji ludności Protektoratu, a w dłuższej perspektywie ostatecznie doprowadzić do etnocydu, czyli rozpadu lub bezpośredniego zniszczenia czeskiej tożsamości narodowej. Jedną z kluczowych postaci w promowaniu tej koncepcji był młody nazistowski uczony Hans Joachim Beyer (1908–1971), który przybył do Protektoratu za radą Zastępcy Protektora Rzeszy Reinharda Heydricha i stanął na czele najbardziej wpływowej politycznie Fundacji Naukowej na Ziemiach Czeskich (Fundacja Badań Naukowych Reinharda Heydricha w Pradze). Aby uzasadnić przyszłą narodowosocjalstyczną politykę germanizacji, Beyer opracował nową teorię początków narodu czeskiego we współpracy z antropologiem K.V. Müllerem.