Autorytaryzm jako „niegodziwy problem” we współczesnych stosunkach międzynarodowych

Abstrakt

Opracowanie ma na celu przedstawienie koncepcji autorytaryzmu, który – przedstawiony w kategoriach tzw. niegodziwego problemu współczesnego świata – wydaje się poważnym wyzwaniem dla współczesnych stosunków międzynarodowych (IR), i to zarówno w wymiarze teoretycznym, jak i praktycznym. Autor artykułu definiuje pojęcie autorytaryzmu jako formę ustroju politycznego, w którym władza i zasoby materiałowo-ludzkie państwa zostały scentralizowane, zawłaszczone i oddane do dyspozycji jednostki lub elitarnej grupy „trzymającej władzę”. W ten sposób możliwości integracji państwa autorytarnego – zarówno w wymiarze politycznym, jak i gospodarczym – z globalnym systemem stosunków międzynarodowych pozostają ograniczone, a istotne instytucje administracyjne państwa zmanipulowane i zawłaszczone. Zastosowana metoda badawcza umożliwia reinterpretację omawianych zagadnień w odniesieniu do złożonej – choć specyficznej – systemowej formy, charakterystycznej nie tylko dla państw i regionów politycznie niestabilnych i upadających, ale także struktur stabilnych politycznie i rozwiniętych gospodarczo. Niniejsza analiza pozwala na ukazanie problemu współczesnych autorytarnych reżimów politycznych w kategoriach, które nie tylko definiują, ale także legitymizują – a niejednokrotnie nawet uprawomocniają – nawet jedne z najbardziej despotycznych, autokratycznych i hegemonistycznych form ustrojowych funkcjonujących we współczesnym świecie.