Zmiany kulturowe w Iranie: prawa kobiet i klasa średnia

Abstrakt

Wpływ kultury zachodniej i wysiłki rodzimych intelektualistów zaledwie zarysowały powierzchnię tradycyjnych praktyk wobec kobiet w dziewiętnastowiecznym Iranie. Doprowadziły one jednak do powstania ruchów społecznych, takich jak ruch na rzecz praw kobiet. Modernizacja i wzrost gospodarczy napędzały trwające w XX wieku procesy industrializacji i urbanizacji w Iranie. Modernizacja zmieniła także strukturę społeczną, tworząc nową klasę średnią. Oczekiwano, że wzrost gospodarczy i wyższy poziom wykształcenia skłonią nową klasę średnią do żądania większej odpowiedzialności politycznej, co z kolei doprowadzi do wzmocnienia pozycji kobiet. Nowa klasa średnia uczestniczyła w rewolucji 1979 r., której rezultatem było ugruntowanie przywództwa religijnego. Rząd rewolucyjny odnowił tradycyjne praktyki szyickie, w tym tradycyjne normy dotyczące kobiet. Od czasu rewolucji, pomimo narzucenia prawa islamskiego, wzrósł poziom alfabetyzacji oraz dostęp do szkolnictwa wyższego, szczególnie dla kobiet. Doprowadziło to do obudzenia świadomości kobiet w zakresie ich praw i wysiłków zmierzających do ich realizacji w praktyce. Nieoczekiwanie jednak nowa klasa średnia wahała się przejść na stronę rewolucji i przyłączyć się do protestujących. W badaniu tym założono, że edukacja umożliwia kobietom skonfrontowanie się z ich tradycyjnymi rolami w rodzinie. Zmiana pozycji kobiet jest jednak procesem zmiany kulturowej, spójnym zarówno z rozwojem społeczno-gospodarczym, jak i powstaniem silnej klasy średniej.