Edward S. Curtis i złożoność dziedzictwa jego projektu pt. The North American Indian

Abstrakt

W 1907 r. amerykański fotograf Edward S. Curtis opublikował pierwszy tom dzieła The North American Indian – 20-tomowej serii ukończonej w 1930 r., opisującej i ilustrującej życie 80 plemion żyjących w zachodniej części Stanów Zjednoczonych. Przez trzydzieści lat Curtis wykonał prawdopodobnie około 40 tysięcy fotografii Indian amerykańskich i zgromadził ogromny materiał etnograficzny dotyczący codziennego życia plemion, ich legend, mitów, historii. Wykonane zdjęcia to zarówno portrety, jak i przedstawienia różnego typu zajęć przedstawicieli „znikającej rasy”, jak postrzegano na początku wieku rdzennych mieszkańców kontynentu. Projekt został ukończony ogromnym kosztem i nie przyniósł Curtisowi doczesnej sławy. Jego prace zostały odkryte na nowo w 1972 r. i od tego czasu są zarówno krytykowane za zafałszowywanie rzeczywistości oraz niewielką wartość dokumentalną, jak i doceniane za walory estetyczne i sam fakt zaistnienia, umożliwiający potomkom zobaczenie swoich odległych przodków. Artykuł omawia założenia projektu, jego efekty, źródła kontrowersji, a także współczesne znaczenie kulturowe tego ogromnego i jedynego w swoim rodzaju przedsięwzięcia.