Szacowanie potencjału bioodpadów w przykładowej gminie

Autor

  • Michał Kopeć Katedra Chemii Rolnej i Środowiskowej Uniwersytet Rolniczy w Krakowie
  • Wojciech Szewczyk Katedra Agroekologii i Produkcji Roślinnej, Uniwersytet Rolniczy w Krakowie
  • Elżbieta Badach Katedra Statystyki i Polityki Społecznej Uniwersytet Rolniczy w Krakowie
  • Michał Chwastek Katedra Statystyki i Polityki Społecznej Uniwersytet Rolniczy w Krakowie; Urząd Miejski w Słomnikach
  • Mariusz Dacko Katedra Ekonomii i Gospodarki Żywnościowej Uniwersytet Rolniczy w Krakowie
  • Aleksandra Płonka Katedra Ekonomii i Gospodarki Żywnościowej Uniwersytet Rolniczy w Krakowie
  • Tomasz Wojewodzic Katedra Ekonomii i Gospodarki Żywnościowej Uniwersytet Rolniczy w Krakowie

DOI:

https://doi.org/10.15584/pjsd.2023.27.2.4

Słowa kluczowe:

odpady komunalne, recykling organiczny, sprawozdawczość, ankieta

Abstrakt

Krajowy Plan Gospodarki Odpadami 2028 stawia cele i zadania również w zakresie zapewnienia selektywnego zbierania bioodpadów od mieszkańców i zwiększenia recyklingu organicznego przez upowszechnianie kompostowania przez mieszkańców bioodpadów „u źródła”. Wytyczne Unii Europejskiej zobowiązują do sprawozdawczości i wskazują na dwie metody pozyskania danych: metodę pośrednią i bezpośrednią (w tym ankietę). Faktyczny pomiar wkładu do procesu recyklingu lub jego materiału wyjściowego nie zawsze jest możliwy, dlatego zwraca się uwagę na otrzymanie wysokiego poziomu wiarygodności danych. W roku 2023 podjęto próbę oszacowania masy bioodpadów i czynników mających na nią wpływ, w oparciu o próbę ankiet w gminie Słomniki. W gminie Słomniki było zarejestrowanych 3689 gospodarstw, z czego 2709 zadeklarowało prowadzenie kompostowania. Uzyskano 30 odpowiedzi grupy osób deklarującej kompostowanie oraz 15 odpowiedzi osób niedeklarujących kompostowania. Przeprowadzone badania ankietowe wskazują na duże zróżnicowanie szacowanej masy wytwarzanych bioodpadów zarówno w grupie w obu grupach. Istnieje duże prawdopodobieństwo niedoszacowania masy bioodpadów na poziomie gminy, obliczone z uwzględnieniem składu morfologicznego i masy wytworzonych odpadów. Niedoszacowanie masy bioodpadów może wynikać z praktyki mulczowania trawy, który to proces deklarowało co najmniej 20% ankietowanych.

Downloads

Bibliografia

BDL GUS-Bank Danych Lokalnych GUS. [dokument elektr. https://stat.gov.pl/badania-statystyczne/. z dnia15.09.2023].

Bednarczuk A., Śleszyński J. 2019. Marnotrawstwo żywności–problem pomiaru i dostępności danych. Optimum. Economic Studies. 3 (97). 19-32.

Ćwiek P. 2020. Selektywne zbieranie odpadów biodegradowalnych. [dokument elektr. https://sip.lex.pl/komentarze-i-publikacje/komentarze-praktyczne/selektywne-zbieranieodpadow-biodegradowalnych-470136108, z dnia 15.09.2023].

Decyzja Wykonawcza Komisji (UE) 2019/1004 określająca zasady obliczenia, weryfikacji i zgłaszania danych dotyczących odpadów zgodnie z dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/98/WE oraz uchylającą decyzję wykonawczą Komisji C (2012) 2384.

Dronia W., Połomka J., Jędrczak A. 2023. Morphological composition of bio-waste collected selectively in towns and villages during autumn and winter. Journal of the Air and Waste Management Association. 73(4). 313-320.

Favoino E., Giavini M. 2020. Bio-waste generation in the EU: Current capture levels and future potential. This report was commissioned by the Bio-based Industries Consortium (Bio-based Industries Consortium). pp 50.

Giordano C., Alboni F., Falasconi L. 2019. Quantities, determinants, and awareness of households’ food waste in Italy: A comparison between diary and questionnaires quantities. Sustainability. 11(12). 3381.

Hanc A., Novak P., Dvorak M., Habart J., Svehla P. 2011. Composition and parameters of household bio-waste in four seasons. Waste Manag. 31(7). 1450-1460.

Hryb W., Ceglarz K. 2021. W aspekcie gospodarki o obiegu zamkniętym. Gliwice. Wyd. Politechniki Śląskiej.

Jędrczak A. 2018. Composting and fermentation of biowaste-advantages and disadvantages of processes. Civil and Envir. Eng. Reports. 28(4). 71-87.

Kiepas-Kokot A., Skórska E., Łysko A. 2011. Organizacja systemu zbierania i odzysku odpadów biodegradowalnych w miastach. Studia KPZK PAN. 142. 491-502.

Krajowy Plan Gospodarki Odpadami 2028. Monitor Polski 2023. poz. 702.

Metody szacowania (na poziomie gminy) masy odpadów biodegradowalnych poddanych recyklingowi u źródła w gospodarstwach domowych osób deklarujących ich kompostowanie. Opracowanie wykonane na zlecenie Zespołu Polityki Ekologicznej Departamentu Środowiska Urzędu Marszałkowskiego Województwa Małopolskiego w Krakowie. red. Wojewodzic T., Kraków. 2023. ss. 65.

Pietrzyk J., Rackiewicz I., Leoniewska-Gogola J., Pochwała M. 2018. Wytyczne dla jednostek samorządu terytorialnego, dotyczące realizacji badań w zakresie analizy składu morfologicznego odpadów, właściwości fizycznych i chemicznych odpadów oraz weryfikacji wyników badań. Atmoterm Opole, Kraków, Warszawa – listopad 2018. ss. 139.

Raport Instytutu Ochrony Środowiska – Państwowy Instytut Badawczy. 2022. Biologiczne przetwarzanie komunalnych biodopadów zbieranych selektywnie w 2020 r. [dokument elektr. https://ios.edu.pl/strona-glowna/biologiczne-przetwarzanie-komunalnych-bioodpadowzbieranych-selektywnie-w-2020-r/. z dnia: 15.09.2023.]

Uchwała nr 96 Rady Ministrów z dnia 12 czerwca 2023 r. w sprawie Krajowego planu gospodarki odpadami 2028. M.P. 2023, poz. 702.

Ustawa o utrzymaniu porządku i czystości w gminie. Dz. U. 1996, nr 132, poz. 622, z późn. zm.

Wójcik G. P., Jacyno M., Korkosz-Gębska J., Krasuska E., Oniszk-Popławska A., Trębacz D. 2013. Location selection analysis for biological treatment plants for municipal waste. Journal of Power Technol. 94(1). 1-19.

Pobrania

Opublikowane

2023-12-25