Uprawa lnu zwyczajnego (Linum usitatissimum L.) na polskiej wsi
DOI:
https://doi.org/10.15584/pjsd.2020.24.1.7Słowa kluczowe:
zrównoważony rozwój, len zwyczajny, restytucja uprawy, tradycyjna technologiaAbstrakt
Len zwyczajny (Linum usitatissimum L.) jest gatunkiem o szczególnych właściwościach i dużym znaczeniu użytkowym od starożytności do czasów obecnych. Celem pracy jest zaprezentowanie informacji na temat jego uprawy na polskiej wsi w ujęciu historycznym, a także pod kątem aktualnej potrzeby tworzenia z jego udziałem uwarunkowań przyrodniczo- społeczno ekonomicznych podstaw zrównoważonego rozwoju. Analiza dostępnych materiałów wskazuje, że największe powierzchnie uprawy lnu występowały w Polsce w wieku XIX i XX, gdy konkurował z bawełną jako surowiec do produkcji wyrobów tekstylnych. W okresie międzywojennym w Polsce przemysł włókienniczy do przerobu lnu był dobrze rozwinięty. Produkowano także duże ilości wysokowartościowego oleju lnianego. W latach 90-tych XX wieku produkcja lnu włóknistego zmalała na rzecz areału uprawy lnu oleistego. Obecnie należy podejmować działania dla odnowy uprawy tej cennej rośliny.
Downloads
Bibliografia
Adamczuk A, Siegień I., Ciereszko I. 2015. Len zwyczajny (Linum usitatissimum L.) - znana, a niezwyczajna roślina. Edukacja biologiczna i środowiskowa. 3. [dok. Elektr. http://ebis.ibe.edu.pl/numery/2015-3/ebis-2015-3-3.pdf. data wejścia. 4.05.2020]
Biblia Tysiąclecia. 2003. Wydawnictwo Pallottinum w Poznaniu.
Czudec A.,Miś T., Zając D. 2018. Zrównoważony rozwój obszarów wiejskich w wymiarze regionalnym. Bogucki Wydawnictwo Naukowe. Poznań.
Gambuś H. 2005. Nasiona lnu oleistego (Linum usitatissimum L.) jako źródło składników odżywczych w chlebie bezglutenowym. Żywność. Nauka. Technologia. Jakość. 4 (45) Supl. 61- 74. GUS. Produkcja ziemiopłodów rolnych. www. stat.gov.pl
Gaweł A. 2009. Zwyczaje, obrzędy i wierzenia agrarne na Białostocczyźnie od połowy XIX do początku XXI wieku. Księgarnia Akademicka, Kraków.
Grabowski J., Oszelda W. 1937. Len polski. Polska. wyd. Światowy Związek Polaków z Zagranicy. Nr 37. rok III.1-8. [dok. Elektr. https://docplayer.pl/49065804https://docplayer.pl/49065804-Len-p-o-l-s-k-i-odkqd-znamy-len-n-r-37-w-arszaw-a-12-w-rzesnia-r-rok-iii.html. data wejścia 4.05.2020]
Kalinowska A. 2020. Raporty na temat różnorodności biologicznej w globalnej strategii komunikacji społecznej. Polish Journal for Sustainable Development. 24 (1). 47-54. DOI:10.15584/pjsd.2020.24.1.5
Kiryluk A., Kostecka J. 2020. Pro-environmental and health-promoting grounds for restitution of flax (Linum usitatissimum L.) cultivation. Journal of Ecological Engineering (przyjęte do druku)
Knutelski S. 2018. Różnorodność biotyczna dobrostanem ludzkości. Polish Journal for Sustainable Development. 22 (1). 27-38. DOI:10.15584/pjsd.2018.22.1.4.
Kostecka J. 1995. Upowszechnianie wiedzy ekologicznej warunkiem integracji ze wspólnotą międzynarodową. W: „Problemy rolnictwa regionu poł. wsch. Polski w procesie integracji z rolnictwem krajów Unii Europejskiej”. FAPA. 183-188.
Lityńska-Zając M., Wasylikowa K. 2005. Len zwyczajny – Linum usitatissimum L. [w:] Przewodnik do badań archeobotanicznych. Sorus Poznań. 127-129.
Mańkowska-Wróbel L. 2015. Rola świadomości ekologicznej w kształtowaniu zrównoważonego rozwoju na poziomie lokalnym. W: Biznes ekologiczny. Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach. Katowice.
Nowiński M. 1970. Dzieje upraw i roślin uprawnych. PWRiL Warszawa.
Kozłowski R.M., Mackiewicz-Talarczyk M. 1937. Polska. Len Polski. Czasopismo. Wyd. Światowy Związek Polaków za Zagranicą. 8. [dok. elektr. https://docplayer.pl/49065804. data wejścia 4.05.2020]
Popis E., Ratusz K., Przybysz M., Krygiel K., Sakowska A., Konarska M. 2015. Światowa oraz polska produkcja lnu oleistego i oleju lnianego. Zesz. Problemowe Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Problemy Rolnictwa Światowego. 15. 106-116.
Poskrobko B., Kostecka J. 2016. Retardacja w świadomości społecznej. Polish Journal for Sustainable Development. 20. 145-159. DOI:10.15584/pjsd.2016.20.16
Strategia zrównoważonego rozwoju wsi, rolnictwa i rybactwa do 2023 r.. 2019. Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Warszawa.
Zając T., Oleksy A., Kulig B., Klimek A. 2010. Uwarunkowania plonowania formy oleistej lnu zwyczajnego (Linum usitatissimum L.) oraz jej znaczenie żywieniowe i lecznicze. Acta Sci. Pol. Agricultura. 9(2). 47-63.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2020 Polish Journal for Sustainable Development
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
