GMO z perspektywy judaizmu

Autor

  • Mirosław Twardowski Uniwersytet Rzeszowski, Kolegium Nauk Przyrodniczych, Zakład Inżynierii Produkcji Rolno- Spożywczej

DOI:

https://doi.org/10.15584/pjsd.2023.27.1.8

Słowa kluczowe:

żywność modyfikowana genetycznie, etyka, judaizm

Abstrakt

Ostatnie dekady to czas spektakularnego rozwoju nowoczesnych technologii, w tym w sektorze produkcji żywności. W wyniku transferu genów z jednych organizmów do innych stało się możliwe tworzenie coraz to nowych odmian genetycznie zmodyfikowanych roślin i zwierząt. Te zdobycze współczesnej nauki nie pozostają bez echa w środowiskach religijnych, zwłaszcza w tradycji religijnej judaizm z jego specyficznymi zakazami spożywania określonych produktów pochodzenia roślinnego i zwierzęcego oraz normami regulującymi uprawę lub przygotowanie żywności. Prawo żydowskie rozgranicza gatunki zwierząt, które żydzi mogą jeść, czyli koszerne, od tych, których spożywać nie mogą, a więc niekoszerne (wszystkie rośliny są w nim uznawane za koszerne). W środowisku tym podnoszone są także kwestie dotyczące uprawy i konsumpcji genetycznie modyfikowanych roślin i zwierząt; w tym tych z materiałem genetycznym sztucznie przeniesionym z innych roślin lub zwierząt uznawanych w tej tradycji za niekoszerne. Choć w judaizmie nie ma konsensusu, to jednak wydaje się, że główny jego nurt skłania się ku akceptacji technologii genetycznych zmian organizmów i konsumpcji modyfikowanej żywności. Swoje łagodne stanowisko w omawianym temacie żydowscy decydenci w dziedzinie prawa i etyki opierają na ogólnej zasadzie, zgodne z którą wszystko, co nie jest wyraźnie zakazane w Biblii i Talmudzie, przyjmuje się za dozwolone.

Downloads

Download data is not yet available.

Bibliografia

Assadi D. 2003. Do Religions Influence Customer Behavior? Confronting Religious Rules and Marketing Concepts. Cahiers du CEREN. 5. 2-13.

Druker S.M. 1997. Are Genetically Engineered Foods in Accord with Jewish Law?. [dok. elektroniczny: http://www.ogmdangers.org/enjeu/philosophique/religion/Halakha.html, data wejścia: 16. 02. 2023].

Eidelman J.M. 2000. Be Holy for I Am Holy: Food, Politics, and the Teaching of Judaism. Journal of Ritual Studies. 14 (1). 45-51.

Feeley-Harnik G. 1994. The Lord’s Table: The Meaning of Food in Early Judaism and Christianity. Smithsonian Institution Press. Washington/London.

Galun E. 2011. Genetically Manipulated Plants: Ethical and Religious Issues. AgBioWorld. [dok. elektroniczny: http://www.agbioworld.org/biotech-info/religion/galun.html, data wejścia: 16. 02. 2023].

Gardner G.E. 2014. Let Them Eat Fish: Food for the Poor in Early Rabbinic Judaism. Journal for the Study of Judaism. 45. 250-270.

Kraemer D. 2005. Problematic Mixings: Foods and Other Prohibited Substances in Rabbinic Legislation. Jewish Theological Seminary of America. 8 (1). 35-54.

Omobowale E.B. Singer P.A., Daar A.S. 2009. The Three Main Monotheistic Religions and GM Food Technology: an Overview of Perspectives. BMC International Health and Human Rights. 18 (9). [dok. elektroniczny: https://bmcinthealthhumrights.biomedcentral.com/articles/10.1186/1472-698X-9-18, data wejścia: 16. 12. 2023].

Rosenblum J.D. 2010. Food and Identity in Early Rabbinic Judaism. Cambridge University Press.

Sered S.S. 1988. Food and Holiness: Cooking as a Sacred Act among Middle-Eastern Jewish Women. Anthropological Quarterly. 61 (3). 129-139.

Wolff A. 2001. Jewish Perspectives on Genetic Engineering. Jewish Environmental Perspectives. 2. [dok. elektroniczny: http://www.jcpa.org/art/jep2.htm, data wejścia: 16. 02. 2023].

Yoskowitz J. 2012. American Processed Kosher. Gastronomica. 12 (2). 72-76.

Zellentin H. 2013. Review: Food and Identity in Early Rabbinic Judaism Jordana D. Rosenbluma. Journal for the Study of Judaism. 44. 123-125.

Zoloth L. 2009. When You Plow the Field Your Torah Is with You”: Genetic Modification and GM Food in the Jewish Tradition(s). [w:] Acceptable Genes? Religious Traditions and Genetically Modified Foods. C.G. Brunk, H. Coward (red.). Sunny Press. New York. 81-113.

Pobrania

Opublikowane

2023-06-30