Rechtsstaat and it’s legal order according to Robert von Mohl

Abstrakt

Przedstawiony artykuł stanowi próbę analizy poglądów Roberta von Mohla dotyczących formalnego wymiaru jego idei państwa prawnego (Rechtsstaat). W części pierwszej dokonano analizy relacji między prawem stanowionym i prawem zwyczajowym w myśli tego niemieckiego uczonego. Następnie przedstawiono jego postrzeganie problemu konstytucji w państwie, również w kontekście stosowanych przez niego na ustawę zasadniczą określeń. Rozważania kończy omówienie kwestii dotyczących ustawy i rozporządzenia w myśli von Mohla. Po pierwsze, odnosi się ono do samych pojęć tych aktów normatywnych. Po wtóre, analizie poddano wymogi, jakie według von Mohla winny one spełniać. W niniejszym artykule dowiedziono nie tylko spójności poglądów von Mohla na kwestie szeroko rozumianego prawa. Wskazano również, że jego poglądy były odzwierciedleniem dążeń tworzącej się w XIX w. niemieckiej burżuazji. Z drugiej strony zwrócono uwagę na problemy nierozwiązane do końca przez uczonego. Mowa tu przede wszystkim o wzajemnych relacjach między prawem zwyczajowym a pisanym.