Instytucja przysięgi (oath of office) w świetle orzecznictwa sądów USA

Autor

  • Grzegorz Maroń Uniwersytet Rzeszowski

DOI:

https://doi.org/10.15584/znurprawo.2016.19.7

Słowa kluczowe:

przysięga, Stany Zjednoczone, orzecznictwo, prawa i wolności człowieka

Abstrakt

W artykule omówiono jedną z prawnie doniosłych kategorii przysięgi w porządku prawnym Stanów Zjednoczonych, tj. przysięgę składaną przez osobę obejmującą urząd publiczny (np. prezydenta USA), przystępującą do wykonywania zawodu zaufania publicznego (np. adwokata) lub sprawującą funkcję publiczną (np. przysięgłego zasiadającego w ławie przysięgłych). Studium orzecznictwa pokazuje, iż obowiązek złożenia przysięgi może pozostawać w kolizji z konstytucyjnie chronionymi prawami i wolnościami człowieka, w szczególności z wolnością słowa, wolnością zrzeszania się czy wolnością sumienia i religii. Amerykańskie sądy zwykle uznają konstytucyjność przysięgi, jeśli rota przysięgi nie jest nadmiernie treściowo niedookreślona, a jej postać stanowi rezultat proporcjonalnego wyważenia konkurencyjnych wartości. Praktyka orzecznicza dowodzi, że omawiana instytucja odgrywa w Stanach Zjednoczonych rolę o wiele większą niż w Europie. Przysięga konstytuuje prawne, moralne, a często i religijne zobowiązanie funkcjonariusza publicznego wobec urzędu i obywateli jako suwerena. Jest elementem etosu służby publicznej.

Pobrania

Opublikowane

2020-12-15

Jak cytować

Maroń, G. (2020). Instytucja przysięgi (oath of office) w świetle orzecznictwa sądów USA. Acta Iuridica Resoviensia, 19(94), 108–127. https://doi.org/10.15584/znurprawo.2016.19.7

Numer

Dział

Artykuły