Architektura galicyjskich dworców kolejowych (na wybranych przykładach drugorzędnych linii kolejowych)
DOI:
https://doi.org/10.15584/galisim.2020.6.25Ключові слова:
stacja, kolej, Galicja, linia kolejowa Dębica – Nadbrzezie, linia kolejowa Jasło – RzeszówАнотація
W artykule zajęto się przemianami, jakie zachodziły w architekturze drugorzędnych stacji kolejowych na obecnym Podkarpaciu, m.in.: w Rozwadowie, Tarnobrzegu, Mielcu, Zbydniowie, Nadbrzeziu, Nisku, Strzyżowie, Czudcu, Boguchwale. Badaniami objęto dworce na liniach: Dębica – Nadbrzezie z odnogą do Rozwadowa, a także Jasło – Rzeszów. Na podstawie analizy planów została scharakteryzowana m.in. struktura przestrzenna poczekalni, pomieszczeń restauracyjno-barowych dla podróżnych, kas, mieszkań pracowniczych. Podjęto próbę nakreślenia przekształceń wnętrz stacji kolejowych pod kątem ich funkcji użytkowych. Na przykładzie stacji w Rozwadowie zaprezentowano m.in. plany budowy łaźni natryskowych dla wycofującego się wojska z frontu w 1916 r. W tekście zajęto się również próbą ukazania ekonomicznego znaczenia tzw. linii gospodarczych dla rozwoju obecnego Podkarpacia i warunków podróżowania koleją po liniach drugorzędnych.
Завантаження
Посилання
lat Centralnej Administracji Drogowej – Monografia drogownictwa na Podkarpaciu, cz. 2, https://www.gddkia.gov.pl/pl/aprint/32371/200-lat-Centralnej-Administracji-Drogowej-Monografia-drogownictwa-na-Podkarpaciu-cz2 [dostęp 6.10.2019].
Archiwum Główne Akt Dawnych w Warszawie, Zespół nr 310 (C.K. Ministerstwo Kolei Żelaznych).
Machowski T., Stacja kolejowa w Strzyżowie nad Wisłokiem w latach 1890–1914, „Strzyżowski Rocznik Muzealny” 2018, t. IV, s. 128–129.
Opaliński D., Kolej [w:] Encyklopedia Rzeszowa, red. Z. Budzyński i in., Rzeszów 2004, s. 230.
Pawłowski A., Powstanie i rozwój kolejnictwa w Anglii, „Inżynier Kolejowy” [Warszawa] 1926, nr 8–9, s. 202.
Stojak G., Dworzec kolejowy w Czudcu jako materialny dokument linii kolejowej Jasło – Rzeszów [w:] Miasteczko galicyjskie. Tożsamość i możliwości rozwoju na przykładzie Błażowej, Czudca, Głogowa Małopolskiego i Sokołowa Małopolskiego, red. R. Mazur, Rzeszów 2019.
Stojak G., Kolejowym szlakiem – przez Rozwadów, w stulecie polskiej niepodległości, Stalowa Wola 2018.
Stojak G., Stacja kolejowa Rozwadów. Akta galicyjskie C.K. Ministerstwa Kolei Żelaznych. Kwerenda w Archiwum Głównym Akt Dawnych w Warszawie, Stalowa Wola 2017.
Szuro S., Informator statystyczny do dziejów społeczno-gospodarczych Galicji. Koleje żelazne w Galicji w latach 1847–1914, Kraków 1997.
Wierzbicki L., Rozwój kolei żelaznych w Galicji od roku 1847 włącznie do roku 1890, Lwów 1907.
https://www.bazakolejowa.pl [dostęp: 30.10.2020]
Downloads
Опубліковано
Як цитувати
Номер
Розділ
Ліцензія
Авторське право (c) 2020 Galicja. Studia i materiały
Ця робота ліцензується відповідно до Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.