Prawo konkurencji a sektor publiczny: ujęcie porównawcze praktyk antymonopolowych na przykładzie wybranych przedsiębiorstw
DOI:
https://doi.org/10.15584/iuseta.2024.2.2Słowa kluczowe:
prawo konkurencji, monopol, regulacje antymonopolowe, przedsiębiorstwa państwoweAbstrakt
Niniejszy artykuł analizuje złożone relacje między regulacjami antymonopolowymi a działalnością różnych przedsiębiorstw. Sektor publiczny obejmuje kluczowe branże gospodarki, co wymaga specyficznych podejść prawnych, aby zrównoważyć cele publiczne z wymogami konkurencyjności. Ustawodawstwo antymonopolowe w USA, w tym Sherman Act, Clayton Act oraz Federal Trade Commission Act, stanowi fundament dla działań regulacyjnych i sądowych mających na celu ochronę procesu konkurencji. Przykład Microsoftu pokazuje, jak amerykańskie prawo balansuje między innowacyjnością a koniecznością zapobiegania dominacji rynkowej. W Unii Europejskiej przypadek Gazpromu stanowi kluczowy przykład przedsiębiorstwa państwowego podejrzanego o nadużywanie swojej dominującej pozycji na rynku gazu. Kroki podjęte przez Komisję Europejską i Trybunał Sprawiedliwości UE ukazują starania wspólnoty w zachowaniu równowagi między uczciwą konkurencją a interesami państw członkowskich. Analizy podjęte w artykule wskazują na potrzebę zachowania równowagi między interesem publicznym a konkurencyjnością rynkową, ukazując wyzwania i strategie w regulacji przedsiębiorstw państwowych w różnych systemach prawnych.
Downloads
Bibliografia
Al-Kaber M., Meredyk K., Teoria ekonomii: podręcznik akademicki. t. 1: Mikroekonomia, Białystok 2003.
Błachucki M., System postępowania antymonopolowego w sprawach kontroli koncentracji przedsiębiorców, Warszawa 2012.
Boute A., The principle of solidarity and the geopolitics of energy: Poland v. Commission (OPAL pipeline). Glosa do wyroku TS z dnia 10 września 2019 r., T-883/16, CML Rev. 2020, nr 3.
Cenzartowicz A., Formy ograniczeń handlu w prawie amerykańskim, „Roczniki Nauk Prawnych” 2002, t. 12, nr 1.
Czarny P., Florczak-Wątor M., Naleziński B., Radziewicz P., Tuleja P., Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, Warszawa 2023.
Czerniak M., Ochrona konkurencji a własność intelektualna na rynkach nowych technologii, Warszawa 2018.
Dąbrowski D., Konstytucyjna zasada ochrony konsumenta (art. 76 Konstytucji RP) w orzecznictwie Sądu Najwyższego, „Przegląd Prawa Konstytucyjnego” 2023, nr 3(73).
Grzebyk M., Kryński Z., Konkurencja i konkurencyjność przedsiębiorstw. Ujęcie teoretyczne, Rzeszów 2011.
Izdebski H., Komentarz do Konstytucji RP art. 20, 21, 22, Warszawa 2022.
Kardaś S., Pozorna liberalizacja: Rosja ogranicza monopol eksportowy Gazpromu, „Komentarze OSW” 2013, nr 121.
Powałowski A., Społeczna gospodarka rynkowa w prawie polskim, „Gdańskie Studia Prawnicze” 2017, nr. 37.
Targański B., Ochrona konkurencji w działalności platform handlu elektronicznego, Warszawa 2010.
Akty prawne
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz.U. 1997, nr 78, poz. 483).
Federal Trade Commission, 15 U.S.C. §§ 41–58.
Sherman Antitrust Act, 15 U.S.C. §§ 1–7.
The Clayton Act, 15 U.S.C. §§ 12–27.
Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (Dz.U.UE.C.2016.202.47).
Traktat Ustanawiający Europejską Wspólnotę Gospodarczą (Dz.U. 2004, nr 90, poz. 864/2 ze zm.).
Ustawa z dnia 24 lutego 1990 r. o przeciwdziałaniu praktykom monopolistycznym i ochronie interesów konsumentów (Dz.U. 1999, nr 52 poz. 547).
Orzecznictwo
United States v. Microsoft Corp., 980 F. Supp. 537, 540–541 (D.D.C. 1997).
Wyrok S(PI) z 10 września 2019 r., T-883/16, Rzeczpospolita Polska przeciwko Komisji Europejskiej, LEX nr 2717299.
Wyrok w sprawie United States v. Microsoft Corp., 147 F.3d 935 (D.C. Cir. 1998).
Wyrok w sprawie United States v. Microsoft Corp., 253 F.3d 34 (D.C. Cir. 2001).
Źródła internetowe
Gospodarka rynkowa – czym jest? Na czym się opiera?, https://pep.pl/poradnik/gospodarka-rynkowa/ [dostęp: 22.09.2024].
Kardaś S., Wyniki postępowania antymonopolowego KE przeciwko Gazpromowi, https://www.osw.waw.pl/pl/publikacje/analizy/2018-05-24/wyniki-postepowania-antymonopolowego-ke-przeciwko-gazpromowi [dostęp: 17.06.2024].
Łoskot-Strachota A., Formuszewicz R., Kardaś S., Gazociąg OPAL: oddalenie przez TSUE odwołania Niemiec, https://www.osw.waw.pl/pl/publikacje/analizy/2021-07-16/gazociag-opal-oddalenie-przez-tsue-odwolania-niemiec [dostęp: 17.06.2024].
Łoskot-Strachota A., Kardaś S., Matuszak S., Cios w interesy Gazpromu Wyrok TSUE w sprawie gazociągu OPAL, https://www.osw.waw.pl/pl/publikacje/komentarze-osw/2019-09-11/cios-w-interesy-gazpromu-wyrok-tsue-w-sprawie-gazociagu-opal [dostęp: 17.06.2024].
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2024 Ius et Administratio
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
