Fałszerstwo dokumentów podróży – skala, charakter i zapobieganie zjawisku w działaniach Unii Europejskiej

Abstrakt

Celem głównym podjętych w artykule rozważań jest ukazanie problematyki fałszerstwa materialnego dokumentów podróży jako nader często występujących form nielegalnego przekraczania granic zewnętrznych Unii Europejskiej. W opracowaniu przedstawiona została skala i charakter posługiwania się fałszywymi dokumentami podróży. Analizie poddano procedery występujące w latach 2015–2018. Unijne dokumenty podróży cieszą się dużym zainteresowaniem wśród oszustów. Co najmniej trzy czwarte fałszywych dokumentów, które wykryte zostały na granicach zewnętrznych, jak również na obszarze bez kontroli na granicach wewnętrznych, to podróbki dokumentów wydawanych zarówno przez państwa członkowskie Unii Europejskie oraz państwa stowarzyszone w ramach Schengen. Przeprowadzone w oparciu o dane Europejskiej Straży Granicznej i Przybrzeżnej (Frontex) badania pozwoliły stwierdzić, iż wprowadzanie bardziej wyrafinowanych zabezpieczeń, metod produkcji i systemów kontroli dokumentów utrudnia dokonanie fałszu materialnego dokumentu. Efektem tego jest coraz mniejsza liczba fałszerstw tradycyjnych, które polegają na przerobieniu bądź podrobieniu danego dokumentu oraz coraz większa skala innego rodzajów procederów, w ramach których jako narzędzie wykorzystywane są dokumenty podróży, czego przykład stanowi kradzież tożsamości. Zamierzeniem autorki niniejszego opracowania było ponadto przedstawienie wybranych form zapobiegania fałszerstwom dokumentów podróży, jakie podejmowane są przez UE. W tym celu dokonano analizy postanowień przyjętego w 2016 tzw. Planu działania na rzecz wzmocnienia europejskiej reakcji na przestępstwa przeciwko wierzytelności dokumentów.