W jakim celu w II Rzeczypospolitej żydowscy kombatanci skupiali się w Związku Żydów Uczestników Walk o Niepodległość Polski?

Abstrakt

Artykuł stanowi próbę odpowiedzi na pytanie, z jakiego powodu żydowscy kombatanci skupiali się w Związku Żydów Uczestników Walk o Niepodległość Polski, który prowadził działalność w latach 1929–1939. Była to jedyna w Drugiej Rzeczypospolitej organizacja kombatancka reprezentująca mniejszość narodową. W rozważaniach zwrócono uwagę na genezę tego związku, jego cele i zadania oraz rozbudowaną strukturę organizacyjną. Uwzględniono również jego zasadnicze pola aktywności, takie jak działalność samopomocowa, uczestnictwo w uroczystościach rocznicowych związanych z historią Polski, popularyzowanie wiedzy o udziale Żydów w walkach o niepodległość Polski. Zwrócono uwagę na występowanie Związku przeciw przejawom antysemityzmu w Polsce w drugiej połowie lat trzydziestych XX w. oraz na jego aktywność na arenie międzynarodowej. Związek był potrzebny żydowskim kombatantom, aby brać aktywny udział w budowie państwa polskiego, po 123 latach niewoli, wpływać na jego funkcjonowanie, a zarazem wspomagać się wzajemnie i bronić interesów całej społeczności żydowskiej zarówno w Polsce, jak i na arenie międzynarodowej. Skupieni w nim żydowscy kombatanci, którzy uczestniczyli w walkach o niepodległość Polski, uważali, że mają szczególne prawo, a zarazem moralny obowiązek, aby występować w interesie swojego środowiska, jak również w interesie całej społeczności żydowskiej w Polsce, domagając się szacunku, traktowania na równi z innymi obywatelami państwa oraz tolerancji.