Zastosowanie indeksów demokracji i wolności w ocenie miejsca państwa w „wąskim korytarzu” Acemoglu i Robinsona. Studium przypadku Polski

Autor

  • Rafał Matera Katedra Historii Ekonomii, Wydział Ekonomiczno- Socjologiczny, Uniwersytet Łódzki

DOI:

https://doi.org/10.15584/johass.2022.2.6

Słowa kluczowe:

koncepcja Acemoglu i Robinsona wąski korytarz, rodzaje Lewiatanów, efekt Czerwonej Królowej, indeksy demokracji i wolności Polska w wąskim korytarzu

Abstrakt

Celem artykułu jest przybliżenie teorii Darona Acemoglu i Jamesa Robinsona dotyczącej wąskiego korytarza – przestrzeni, w której znajdują się kraje z rządami gwarantującymi bezpieczeństwo i swobody obywatelskie oraz społeczeństwem potrafiącym kontrolować zbyt dużą siłę rządu. Odnoszę się też do pozostałych pojęć teoretycznych, którymi posługują się wspomniani autorzy: despotyczny, papierowy i poskromiony (spętany, okiełznany) Lewiatan oraz efekt Czerwonej Królowej. W artykule sprawdzam, czy osiem wybranych indeksów demokracji i wolności uwzględnia miary niezbędne do oceny jakości rządzenia, stanu instytucji i kapitału społecznego w poszczególnych krajach. W związku z tym, że Acemoglu i Robinson nie określili szczegółowych kryteriów, kiedy państwo wchodzi, a kiedy wypada z wąskiego korytarza, wykorzystano indeksy demokracji i wolności do zweryfikowania tego procesu oraz oceny jego filarów. Można tego dokonać na podstawie obserwacji tendencji w rankingach tworzonych przez wskazane instytucje. W artykule sprawdzę ponadto, jak zmieniała się pozycja Polski w rankingach demokracji i wolności po to, by ocenić, czy jej funkcjonowanie w wąskim korytarzu nie było zagrożone.

Pobrania

Opublikowane

2022-06-30

Jak cytować

Matera, R. (2022). Zastosowanie indeksów demokracji i wolności w ocenie miejsca państwa w „wąskim korytarzu” Acemoglu i Robinsona. Studium przypadku Polski. UR Journal of Humanities and Social Sciences, 23(2), 99–118. https://doi.org/10.15584/johass.2022.2.6

Numer

Dział

Artykuły