Nowy Europejski Bauhaus na opamiętanie – modernizm przeciw pandemii COVID-19, czy tylko?

Abstrakt

W artykule naszkicowano – przy zastosowaniu metody analizy literatury przedmiotu – społeczno-mieszkaniowo-osadnicze odniesienia myśli i praktyki historycznego Bauhausu prowadzące do rysującego się przesłania Nowego Europejskiego Bauhausu (NEB). NEB wprowadza – jak dzieło Waltera Gropiusa – klimat nadziei. Podjęte tu rozważania na ten temat wskazują, iż bez rzeczywistego śmielszego odchodzenia od kapitalistycznego paradygmatu rynkowego wzrostu ekonomicznego NEB pozostanie – jak historyczny Bauhaus – ambitną, w dobrym tego słowa znaczeniu, utopijną propozycją holistycznej, humanistycznej cywilizacji opartej na społecznym gospodarowaniu. Aby temu spróbować zapobiec, w NEB nie można wyzbyć się prób naprawiania całej sfery osadnictwa i przestrzeni zamieszkiwania, tj. naprawiania świata. Należy zatem promować w NEB sprawdzone także w międzywojennej Polsce kulturowe i technologiczne wartości architektury i urbanistyki rozszerzone o koncepcje mieszkalnictwa, osadnictwa i zamieszkiwania wykraczające poza miasta i obszary zurbanizowane nie tylko na obszarze UE i Europy. Tylko wtedy pojawią się szanse na urzeczywistnianie holistycznej, długookresowej naprawy codziennego zamieszkiwania inkluzywnych społeczności i społeczeństw. O NEB jeszcze niewiele w sumie wiemy, co dodatkowo upoważnia do zarysowania jego korzeni, związanych z nim oczekiwań, szans i zagrożeń.