“Speedway Comes First!” The Phenomenon of Speedway Racing in Poland in Historical, Cultural, and Literary Contexts

Authors

DOI:

https://doi.org/10.15584/johass.2024.4.8

Keywords:

Polish speedway, popularity, cultural contexts, evolution of speedway, speedway in literature, Tomasz Gollob, Bartosz Zmarzlik

Abstract

The article addresses the phenomenon of the popularity of speedway racing in Poland. The author examines the evolution and professionalization of speedway over the past 25 years, highlighting changes in the public perception of the sport. The researcher argues that this shift has influenced speedway's presence in Polish culture. By drawing on examples from journalism, film, and literature, the author illustrates how culture depicts speedway racing and attempts to explain its widespread appeal.

References

Czapliński P., 2016, Poruszona mapa, Wyobraźnia geograficzno-kulturowa polskiej literatury przełomu XX i XXI wieku, Kraków.

Czarny sport, czyste emocje. Historia sportu żużlowego w Rybniku 1932-2022, 2022, oprac. J. Cycuła, H. Grzonka, M. Kołodziejczyk, B. Kubica-Kasperzec, S. Smołka, Rybnik.

Czubaj M., 2010, Etnolog w Mieście Grzechu. Powieść kryminalna jako świadectwo antropologiczne, Gdańsk.

Dudziński M., 2019, Przeciwko bratu, Warszawa.

Dudziński M., 2020, Z moich kości, Warszawa.

Doskonała oglądalność PGE Ekstraligi w telewizji, 2024, https://ekstraliga.pl/se/doskonala-ogladalnosc-pge-ekstraligi-w-telewizji (Dostęp: 1.11.2024).

Dziamski K., 2023, Historia ligi brytyjskiej, t. 1 (1929-1939), [brak miejsca wydania].

Dziamski K., 2024, Historia ligi brytyjskiej, t. 2 (1946-1959), [brak miejsca wydania].

Frekwencja PPGE, https://ekstraliga.pl/se/frekwencja/pgee/2024 (Dostęp: 1.11.2024).

Hamilton M., 2023, Formuła 1. Ilustrowana historia królowej motorsportu, przeł. B. Sałbut.

Jaźwiecki A., 2023, Nie tylko w lewo. Wyjątkowe historie z żużlowych torów, Kraków.

Koziołek K., 2016, Miecz zdrady, Nowa Sól.

Krawczyk G., 2020, Życie to nie bajka. Recenzja filmu „Żużel”, https://www.filmweb.pl/reviews/recenzja-filmu-%C5%BBu%C5%BCel-23928 (Dostęp: 1.11.2024).

Martynkin A., 1972, Czarny sport, Warszawa.

Misiak M., 2016, Humanista w potrzasku, „Forum akademickie”, nr 9, https://prenumeruj.forumakademickie.pl/fa/2016/09/humanista-w-potrzasku/ (Dostęp: 1.11.2024).

Motodrama, 1971, reż. A. Konic.

Noga R., 2016, Żużel w PRL-u. Sport żużlowy w Polsce w latach 1948-1989, Toruń.

Ostafiński D., 2015, Testament diabła, Warszawa.

Pakuła A., 2022, Bez hamulców, Warszawa.

Pakuła A., 2023, Bez hamulców. Ostatnia prosta, Warszawa.

Pastuszewski S., 2008, Trumna nie ma kieszeni, Bydgoszcz.

Poza układem, 1977, reż. J. Rutkiewicz.

Radosz J. K., 2016, Czarna książka. Antologia opowiadań żużlowych, Września.

Radosz J. K., 2018, Czarna książka. Zostać mistrzem, Września.

Radosz J. K., 2020, Szkoła wyprzedzania, Kraków.

Sezon 1999 DMP Wybrzeze Gdansk - Polonia Bydgoszcz 43-47, https://www.youtube.com/watch?v=TxyXOy7s3LI (Dostęp: 1.11.2024).

Siatecki A., 2016, Porąbany, Gdańsk.

Spychalski M., 2008, Żużel – ulubiony sport wykształciuchów, „Dziennik”, http://sport.dziennik.pl/artykuly/73567,zuzel-ulubiony-sport-wyksztalciuchow.html (Dostęp: 1.11.2024).

Świetlicki M., 2009, Niskie pobudki, Kraków.

Żużel, 2020, reż. D. Kędzierzawska, DVD.

Żużel. Co za wynik GP w Warszawie! Padł rekord oglądalności!, 2024, https://po-bandzie.com.pl/zuzel-co-za-wynik-gp-w-warszawie-padl-rekord-ogladalnosci/, Dostęp: 1.11.2024).

Published

2024-12-27

How to Cite

Maryjka, W. (2024). “Speedway Comes First!” The Phenomenon of Speedway Racing in Poland in Historical, Cultural, and Literary Contexts. Journal of Humanities and Social Sciences, 33(4), 149–168. https://doi.org/10.15584/johass.2024.4.8

Issue

Section

Articles