Autobus czy samochód atrybutem klasy średniej? Praktyki komunikacyjne młodzieży województwa dolnośląskiego (na podstawie badań własnych)

Autor

  • Jacek Szczepański Uniwersytet WSB Merito, Wrocław
  • Barbara Szczepańska Instytut Socjologii, Uniwersytet Wrocławski
  • Jolanta Kluba Uniwersytet WSB Merito, Wrocław

Słowa kluczowe:

wykluczenie komunikacyjne, praktyki komunikacyjne, uczniowie szkół ponadpodstawowych, Dolny Śląsk

Abstrakt

Posiadanie samochodu stanowi atrybut statusu społecznego, szczególnie wśród klasy średniej. Samochód nie tylko ułatwia codzienne życie, ale także stanowi wyznacznik prestiżu – jego marka, klasa i wyposażenie mogą odzwierciedlać pozycję społeczną właściciela. Jednakże, w miarę jak rośnie świadomość ekologiczna, coraz więcej osób zaliczanych bądź zaliczających się (aspirujących) do klasy średniej zwraca uwagę na kwestie związane ze zrównoważonym rozwojem, w tym - ekologiczne formy transportu, tj. transport zbiorowy. Akceptacja transportu zbiorowego przez klasę średnią zależy jednak od jego jakości i standardów. Wysokiej jakości transport publiczny może być postrzegany jako alternatywa dla samochodu, ale musi spełniać określone wymagania, aby był atrakcyjny; musi być również dostępny. W artykule zaprezentowano wyniki badań zrealizowanych wśród młodzieży dolnośląskich szkół ponadpodstawowych w kontekście wykluczenia komunikacyjnego oraz klasowego uwarunkowania wyboru środka transportu. Zarysowano także problematykę niespójności wyborów ideologicznych z faktycznymi możliwościami ich realizacji.

Downloads

Bibliografia

Błażewski M., Prawne uwarunkowania ograniczenia wykluczenia transportowego [w:] Spółdzielnie socjalne oraz organizacje pozarządowe wsparciem dla zagrożonych wykluczeniem, red. J. Blicharz, T. Kocowski, M. Paplicki, L. Zacharko, E-Wydawnictwo, Prawnicza i Ekonomiczna Biblioteka Cyfrowa, Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 2019, s. 11–20.

Boguszewski R., Nastroje społeczne w styczniu 2018, CBOS, Warszawa 2018.

Borowiec A.A., Zdrowy styl życia a orientacja prokonsumpcyjna warszawskiej klasy średniej, „Opuscula Sociologica” 2015, nr 4(14), s. 81–97.

Bylok F., Konsumpcja na pokaz jako cecha rynku konsumenckiego, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Problemy Zarządzania, Finansów i Marketingu” 2013, nr 32, s. 25–37.

Czapiński J., Panek T. (red.), Diagnoza społeczna 2015. Warunki i jakość życia Polaków, Rada Monitoringu Społecznego, Warszawa 2015.

Domański H., Polska klasa średnia, Wydawnictwo Naukowe UMK, Toruń 2012.

Guzik R., Kołoś A., Fiedeń Ł., Dostępność komunikacyjna i relacje przestrzenne w województwie warmińsko-mazurskim, Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej UJ, Kraków 2021.

Halamska M., Zwęglińska-Gałecka D., „Nowa” wiejska klasa średnia: specyfika i zróżnicowanie, „Studia Socjologiczne” 2023, nr 2(249), s. 31–59.

Kasprzyk B., Subiektywizm ocen dobrobytu ekonomicznego (na przykładzie gospodarstw domowych w regionie podkarpackim), „Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy” 2012, z. 25, s. 191–201.

Lieszkovszky J., Introduction to the theoretical analysis of social exclusion of public transport in rural areas, „Deturope – The Central European Journal of Tourism and Regional Development” 2018, nr 10(3), s. 214–227.

Łoś I., Socjologia środowiska a socjologia moralności. Punkty styczne, synergia czy separacja?, „Przegląd Socjologiczny” 2024, nr 73(3), s. 57–74.

Obrębalski M., Terytorializacja polityki rozwoju regionu dolnośląskiego, „Rozwój Regionalny i Polityka Regionalna” 2020, nr 49, s. 79–96.

Omyłka-Rudzka M., Oceny sytuacji finansowej gospodarstw domowych po roku epidemii, CBOS, Warszawa 2021.

Omyłka-Rudzka M., Warunki materialne młodzieży kończącej szkoły ponadgimnazjalne [w:] Młodzież 2018, red. M. Grabowska, M. Gwiazda, Warszawa 2019, s. 34–43.

Stanley J., Improving Public Transport to Meet Community Needs: A Warrnambool Case-Study, Bus Association Victoria and Warrnambool Bus Lines, Melbourne 2004.

Stanny M., Rosner A., Komorowski Ł., Monitoring rozwoju obszarów wiejskich. Etap III. Struktury społeczno-gospodarcze, ich przestrzenne zróżnicowanie i dynamika, Instytut Wsi i Rolnictwa PAN, Warszawa 2018.

Taylor Z., Rozwój i regres sieci kolejowej w Polsce, Wydawnictwo IGiPZ PAN, Warszawa 2007.

Tomaszyk M., Transport publiczny w polityce miejskiej subregionów Leszna, Konina i Piły – studium analityczne i porównawcze w perspektywie zrównoważonego rozwoju, Wydawnictwo Naukowe Wydziału Nauk Politycznych i Dziennikarstwa Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Poznań 2019

Wolański M., Paprocki W., Mazur B., Soczówka A., Jakubowski B., Publiczny transport zbiorowy poza miejskimi obszarami funkcjonalnymi. Diagnoza, analiza zróżnicowania, oddziaływanie społeczne, rekomendacje, SGH, Warszawa 2016.

Bank Danych Lokalnych, https://bdl.stat.gov.pl/bdl/start [dostęp: 20.01.2022].

Majmurek J., Sadura: Polacy dzielą się na klasy, ale to nie klasy dzielą Polaków, https://krytykapolityczna.pl/kraj/sadura-polacy-dziela-sie-na-klasy-ale-to-nie-klasy-dziela-polakow/ [dostęp: 29.06.2024].

Profesor Knoflacher: Miasta muszą być skoncentrowane na człowieku, priorytetem przyjazność dla pieszych, https://www.hipermiasto.com/komunikacja/profesor-knoflacher-miasta-musza-byc-skoncentrowane-na-czlowieku-priorytetem-przyjaznosc-dla-pieszych/ [dostęp: 29.06.2024].

Studium spójności funkcjonalnej we Wrocławskim Obszarze Funkcjonalnym, Wrocław 2015, https://www.powiatwroclawski.pl/aktualnosc-2458-e_publikacja_wyniki_projektu_pn_studium_1.html [dostęp: 04.09.2021].

Pobrania

Opublikowane

2024-12-27

Jak cytować

Szczepański, J., Szczepańska, B., & Kluba, J. (2024). Autobus czy samochód atrybutem klasy średniej? Praktyki komunikacyjne młodzieży województwa dolnośląskiego (na podstawie badań własnych). Rzeszowskie Studia Socjologiczne, 17, 9–24. Pobrano z https://journals.ur.edu.pl/rss/article/view/9498

Numer

Dział

Artykuły