Obraz mężczyzny i kobiety w katolickich epitafiach kresowych z XIX i początku XX wieku (na przykładzie Podola)

Abstrakt

Artykuł jest pokłosiem badań inskrypcji nagrobnych z XIX – początku XX wieku na katolickich cmentarzach Podola. We wstępie przedstawiono krótką historię Podola, a także życia Polaków na ziemi podolskiej. Analizie poddano części fakultatywne inskrypcji, w których utrwalano nacechowaną aksjologicznie charakterystykę zmarłych kobiet i mężczyzn: pochodzenie, zajmowane stanowisko, relacje rodzinne i społeczne. Wyniki analiz pokazują zbiorowy obraz Polaków zapisany w inskrypcjach na podolskich cmentarzach – to, jakie cechy i zachowania były cenione we wspólnocie polskiej Podola. Porównanie zaznaczonych cech zmarłych męskiej i żeńskiej płci świadczy też o roli kobiet i mężczyzn pochodzenia polskiego na Podolu, o różnicy ich statusu w społeczeństwie, co dokumentują charakterystyki w wybranych inskrypcjach nagrobnych.