Narodowy Plan Stabilizacyjny z 1959 roku jako próba przezwyciężenia kryzysu gospodarczego w Hiszpanii

Abstrakt

Celem artykułu jest wskazanie przyczyn, uwarunkowań oraz skutków głębokiej reformy gospodarczej w Hiszpanii u schyłku lat 50. XX wieku wynikającej z Narodowego Planu Stabilizacyjnego, jego założeń gospodarczych, społecznych i politycznych. Wejście w życie wymuszonego dramatyczną sytuacją ekonomiczną kraju i przygotowanego pod presją Stanów Zjednoczonych oraz międzynarodowych instytucji finansowych Planu Stabilizacji oznaczało odrzucenie prowadzonej dotychczas przez reżim gen. Franco polityki autarkii gospodarczej i protekcjonizmu, przy równoczesnym otwarciu Hiszpanii na świat zewnętrzny, napływie kapitału zagranicznego, rozwoju sektora usług turystycznych oraz masowej emigracji zarobkowej obywateli tego kraju. Realizacja planu zakończyła się ekonomicznym sukcesem. W jego efekcie Hiszpania weszła na drogę szybkiego rozwoju gospodarczego, nastąpił wzrost płac realnych, a bezrobocie utrzymywało się na minimalnym poziomie. Sukces gospodarczy planu został również wykorzystany politycznie przez reżim Franco. Propagowana przez władze tzw. ideologia rozwoju miała odwrócić uwagę od wciąż niedemokratycznego systemu rządów, pozwalając reżimowi trwać w warunkach korzystnej koniunktury i rozwijającej się gospodarki.