The Polish diaspora in Siberia in the Siberian press in the second half of the 19th and early years of the 20th centuries
DOI:
https://doi.org/10.15584/johass.2025.3.2Keywords:
Siberia, press, Polish diaspora, adaptation, everyday lifeAbstract
In the 19th century in the Asian territories of the Russian Empire – especially in Siberia – the process of forming a Polish diaspora was observable. At the turn of the 20th century the Polish community in Siberia began to develop dynamically. Poles became a vital part of the Siberian society alongside Russians, indigenous peoples, Jews and Germans. The attitude of the Siberian society towards Poles can be observed in press publications found in Siberian periodicals from the second half of the 19th to the beginning of the 20th century. Scarcely issued in the 1880s publications of this kind became much more numerous between 1890-1914. The breakthrough period for the Polish diaspora in Siberia were the years 1918-1919, which was related to Polish independence and the ensuing repatriation of Poles to their homeland.
Downloads
References
„Golos Tomska” („Голос Томска”) 1908, nr 10 z 12.01; nr 97 z 4.05.
„Minusinskiy Kray” („Минусинский Край”) 1919, nr 14 z 8.06; nr 15 z 20.06; nr 16
z 8.07; nr 17 z 19.07; nr 18 z 22.07, nr 20 z 1.08; nr 21, z 17.08.
„Russkaya Starina” („Русская Старина”) 1886, t. 52, nr 12; 1889, t. 62, nr 5.
„Sibirskaya Gazeta” („Сибирская Газета”) 1883, nr 12 z 20.03.
„Sibirskaya Mysl'” („Сибирская Мысль”) 1907, nr 84 z 7.02.
„Sibirskaya Zhizn'” („Сибирская Жизнь”) 1898, nr 145 z 10.07; 1902, nr 24 z 29.01.
„Sibirskiy Listok” („Сибирский Листок”) 1891, nr 3 z 18.01; nr 19 z 5.04.1891.
„Sibirskiy Vestnik” („Сибирский Вестник”) 1895, nr 12 (dodatek) z 27.01; nr 13 z 29.01.
„Sibir`” („Сибирь”) 1883, nr 31 z 3.07; nr 48 z 1.09.
„Tomskiy Listok” („Томский Листок”) 1897, nr 66 z 22.03; nr 86 z 24.04, nr 50 z 4.03; 1902, nr 24 z 29.01.
„Tomskiye Gubernskiye Vedomosti” („Томские Губернские Ведомости”) 1881, nr 5 z 31.01; 1883, nr 13 z 31.03; nr 17 z 5.05.
„Trud” („Труд”), 1918, nr 11 z 3.07; nr 12 z 18.07; nr 14 z 14.08; nr 15 z 22.08; nr 16 z 27.08; nr 17 z 4.09, s. 4; nr 20 z 9.11; 1919, nr 2 (159) z 14.01.
„Yeniseyskiye Gubernskiye Vedomosti” („Енисейские Губернские Ведомости”) 1891, nr 14 z 6.04; 1891, nr 19 z 11.05.
„Yeniseyskiye Yeparkhial'nyye Vedomosti” („Енисейские Епархиальные Ведомости”) 1886, 1895, 1896, 1897, 1899, 1900,1901, 1903, 1904, 1905.
Zapiski Imperatorskoy Akademii Nauk („Записки Императорской Академии Наук”) 1887, t. 55.
Brus A., Kaczyńska E., Śliwowska W., 1992, Zesłanie i katorga na Syberii w dziejach Polaków 1815–1914, Warszawa.
Chudnovskiy S.L., 1934, Iz dal'nikh let. Vospominaniya, Moskva.
Fiel S., 1999, Na syberyjskim trakcie. Polacy w Kraju Tiumeńskim, Warszawa.
Krasnov. V.G., 2000, Kolchak, I zhizn', i smert' za Rossiyu: V 2 kn., Moskva.
Kruzhalina A.A., 2010, Natsional'nyy vopros v Rossii v podderzhku russkoy demokraticheskoy mysli XIX veka [w:] Materialy Vserossiyskoy nauchnoy konferentsii, posvyashchennoy 200-letiyu so dnya rozhdeniya general-gubernatora Vostochnoy Sibiri N. N. Murav'yeva-Amurskogo, Irkuck.
Kruzhalina A.A., 2013, Natsional'nyy vopros v obshchestvennom mnenii sibiryakov vtoroy poloviny XIX veka (po materialam periodicheskoy pechati), Avtoreferat dissertatsii na issledovaniye uchenoy stepeni kandidata istoricheskikh nauk, Irkuck.
Kruzhalina A.A., 2013a, Yevreyskiy vopros» po materialam sibirskikh gazet vtoroy poloviny XIX veka, „Izvestiya Irkutskogo gosudarstvennogo sluzhashchego universiteta”, Seriya „Politologiya. Religiovedeniye”, nr 2.
Kruzhalina A.A. 2013b, Pol'skiy vopros v diskussiyakh rossiyskoy obshchestvennosti XIX veka, „Vestnik BGU”, Ser. Istoriya, nr 1.
Kuszejko J., 1993, Książka polska w Rosji na przełomie XIX i XX wieku, Warszawa.
Leończyk S., 2013, Życie po 1863 roku. Syberyjskie losy Narcyza Wojciechowskiego [w:] Dziedzictwo powstania styczniowego. Pamięć, historiografia, myśl polityczna, red. A. Kulecka, Warszawa.
Leończyk S., 2021, Mniejszość polska w Federacji Rosyjskiej. Uwarunkowania, stan aktualny i perspektywy, Lublin.
Marks M., 2021, Zapiski starca, przekład pod kierunkiem A. Jaskólskiego: M. Bienias, M. Kołakowski, M. Miętek, M. Wąsowski, M. Wróbel, red. P. Głuszkowski, A. Jaskólski, S. Leończyk, Warszawa.
Najdus W., 1967, Polacy w rewolucji 1917 roku, Warszawa.
Nikolayev V.I., 1928, Sibirskaya periodika i politicheskaya ssylka, „Katorga i Zsyłka”, nr 4 (41), Moskwa.
Nowiński F., 1995, Polacy na Syberii Wschodniej. Zesłańcy polityczni w okresie międzypowstaniowym, Gdańsk.
Paszkowski L., 1962, Polacy w Australii i Oceanii 1790–1940, Londyn.
Sukhova N.G, 1964, Fiziko-geograficheskiye issledovaniya Vostochnoy Sibiri v XIX veke, Moskva.
Ślisz A., 1968, Prasa polska w Rosji w dobie wojny i rewolucji (1915–1919), Warszawa.
Wiśniewski J., 2019, Liczebność Polaków we Wschodniej Rosji i na Syberii w latach 1914–1918. Zarys problematyki [w:] Polacy na Syberii od XIX do XXI wieku, red. S. Leończyk, Warszawa.
Yermolinskiy L.L., 1985, Sibirskiye gazety 70–80-kh XIX v., Irkutsk.
Zesłańcy postyczniowi na Syberii Zachodniej w opinii rosyjskiej administracji i ludności syberyjskiej, cz. 2: Pamiętniki, listy, publicystyka. Początki rosyjskich badań nad losami polskich zesłańców postyczniowych na Syberii, wybór i opracowanie W. Caban, K. Latawiec, J. Legieć, T. Mosunowa, red. J. Legieć, Kielce 2019.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
Copyright (c) 2025 Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License.
