Możliwości i ograniczenia stosowania partnerstwa publiczno-prywatnego w sektorze edukacji w Polsce

Autor

  • Joanna Szafran Katedra Polityki Gospodarczej i Regionalnej Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie

DOI:

https://doi.org/10.15584/nsawg.2020.4.11

Słowa kluczowe:

finansowanie oświaty, partnerstwo publiczno-prywatne

Abstrakt

Dostępność i poziom usług edukacyjnych determinują nierówności społeczne i rozwój spo­łeczno-gospodarczy. Ograniczenia budżetowe, jak i brak specjalistycznej wiedzy w zapewnieniu infrastruktury, obsługi i zarządzania szkołami, skłaniają organy publiczne do współpracy z sektorem prywatnym. Celem publikacji jest wskazanie możliwości i barier szerszego wykorzystania partner­stwa publiczno-prywatnego w inwestycjach edukacyjno-oświatowych w Polsce. Analiza wydatków budżetu państwa i JST w działach „Oświata i wychowanie” oraz „Edukacyjna opieka wychowaw­cza” wskazuje na powiększającą się lukę między wpływami pochodzącymi z części oświatowej sub­wencji a wydatkami ponoszonymi przez JST, w szczególności gminy i największe miasta. Ponadto ogromne potrzeby inwestycyjne wynikające ze zużycia obiektów i wyposażenia oraz dostosowań szkół są pokrywane przez samorządy we własnym zakresie. Przegląd umów PPP zawartych w latach 2009–2019, opublikowanych w bazie projektów www.ppp.gov.pl i BIP prowadzi do wniosków, że pionierskie projekty PPP w oświacie są domeną gmin, dotyczą małych projektów infrastrukturalnych, głównie poprawy efektywności energetycznej budynków. Wiele ogłoszeń na polskim ryn­ku nie znajduje inwestora, co wynika ze słabości lokalnego kapitału prywatnego i braku wsparcia banków. Na zaawansowanych rynkach PPP funkcjonuje szerokie spektrum umów na świadczenie usług oraz modeli dostarczania infrastruktury. Przedmiotem PPP może być budowa nowych (green­field), jak i modernizacja istniejących obiektów (brownfield) oraz całych kompleksów szkolnych, połączona z ich finansowaniem i utrzymaniem przez okres i na warunkach określonych w umowie. Kontrakty na usługi obejmują od obsługi technicznej i wyżywienia po usługi zarządzania szkołami, rzadziej dotyczą usług podstawowych.

Bibliografia

Baum, D. R. (2018). The Effectiveness and Equity of Public-Private Partnerships in Education: A Quasi-Experimental Evaluation of 17 Countries. Education Policy Analysis Archives, 26, 105, 1–32. DOI: 10.14507/epaa.26.3436.

Becker, G. S. (1994). Human Capital: A Theoretical and Empirical Analysis with Special Reference to Education. Third Edition. Chicago: The University of Chicago Press. DOI: 10.7208/chicago/9780226041223.001.0001.

Brewer, D., Hentschke, G. G. (2009). An international perspective on publicly-financed, priveted-operated schools. W: M. Berends, M. G. Springer, H. J. Walberg (red.), Handbook of Research on school Choice (s. 227–246). New York: Routledge. DOI: 10.4324/9780203881781.

Cichy, K. (2005). Kapitał ludzki w modelach i teorii wzrostu gospodarczego. Zeszyty Studiów Doktoranckich, 23, 5–46.

Connolly, A. (2013). Public Private Partnerships in the Education Sector. Pobrane z: ht-tps://www.oecd.org/gov/budgeting/ (2019.08.30).

Epple, D., Romano, R. E., Urquiola, M. (2017). School Vouchers: A Survey of the Eco¬nomics Literature. Journal of Economic Literature, 55(2), 441–492. DOI: 10.1257/ jel.20150679.

EPEC (2011–2019). Market Update. Review of the European PPP Market in 2018. Pobrane z: https://www.eib.org/attachments/epec/epec_market_update_2018_en.pdf (2019.09.25).

European Commission (2003). Guidelines for successful public-private partnerships. Pobrane z: http://europa.eu.int/comm/regional_policy/sources/docgener/guides/PPPguide.htm (2019.09.25).

GUS (2018). Oświata i wychowanie w roku szkolnym 2017/2018. Warszawa: GUS.

GUS (2019). Rocznik Statystyczny Rzeczpospolitej Polskiej 2018. Warszawa: GUS.

Hanushek, E. A., Machin, S., Woessmann, L. (2011) Handbook in Economics. Economics of Education, 3. The Netherlands: Elsevier.

Kubicka-Żach, K. (2019). PPP: Barier prawnych nie ma, przeszkodą jest niewiedza, koniunktura i… banki. Wywiad z B. Korus z dnia 8.09.2019. Pobrane z: https://www. prawo.pl/samorzad/ppp-bariery-w-realizacji-przedsiewziec-bartosz-korbus-ceny¬-banki,468292.html (2019.09.15).

LaRocque, N. (2008). The Practice of Public-Private Partnerships. W: R. Chakrabarti, P.E., Peterson (red.), School Choice International: Exploring Public-Private Partnerships (s. 71–86). Cambridge MA: MIT Press. DOI: 10.7551/mitpress/7767.003.0006.

Malinowska-Misiąg, E., Misiąg, W., Tomalak, M. (2008). Centralne finansowanie ochrony zdrowia i edukacji w Polsce. Analiza regionalna. Warszawa: IBnGR.

Ministerstwo Inwestycji i Rozwoju (2019). Baza zawartych umów PPP. Pobrane z: https:// www.ppp.gov.pl/baza-zawartych-umow-ppp/ (2019.08.01).

OECD (2018). Education at a Glance 2018: OECD Indicators. Paris: OECD Publishing. DOI: 10.1787/eag-2018-en.

Patrinos, H. A., Barrera-Osorio, F., Guaqueta, J. (2009). The Role and Impact of Public-Private Partnerships in Education. Washington: World Bank. DOI: 10.1596/978- 0-8213-7866-3.

Sprawozdania budżetowe JST z wykonania wydatków. Informacja z lat 2015–2017. Pobrane z: https://mf-arch2.mf.gov.pl/web/bip/ministerstwo-finansow/dzialalnosc/fi¬nanse-publiczne/budzety-jednostek-samorzadu-terytorialnego/sprawozdania-budze¬towe (2019.07.20).

Szafran, J. (2017). Projekty hybrydowe – montaż partnerstwa publiczno-prywatnego i funduszy UE w projektach rozwoju lokalnego i regionalnego. Barometr Regionalny. Analizy i Prognozy, 15(4), 93–99.

United Nations (2008). Guidebook on Promoting Good Governance in Public-Private Partherships. Geneva: Printed at United Nations.

Ustawa z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe (tekst jedn. Dz.U. z 2020 r., poz. 910).

Ustawa z dnia 19 grudnia 2008 r. o partnerstwie publiczno-prywatnym (tekst jedn. Dz.U. z 2020 r., poz. 711).

Ustawa z dnia 21 października 2016 r. o umowie koncesji na roboty budowlane lub usługi (tekst jedn. Dz.U. z 2019 r., poz. 1528).

Woessmann, L. (2016). The Importance of School Systems: Evidence from National Differences in Student Achievement. Journal of Economic Perspectives, 30(3), 3–32. DOI: 10.1257/jep.30.3.3.

World Bank (2017). Public-Private Partnerships Reference Guide, Ver. 3. Washington: WB.

Yescombe, E. P. (2007), Public-private partnerships. Principles of Policy and Finance. Oxford: Elsevier Ltd.

Pobrania

Opublikowane

2020-12-31

Jak cytować

Szafran, J. (2020). Możliwości i ograniczenia stosowania partnerstwa publiczno-prywatnego w sektorze edukacji w Polsce. Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy, 4(64), 168–180. https://doi.org/10.15584/nsawg.2020.4.11

Numer

Dział

Artykuły