Znaczenie organizacji pozarządowych w popularyzacji dziedzictwa kulturowego i turystyki na terenie etnoregionu kaszubskiego
DOI:
https://doi.org/10.15584/nsawg.2020.4.17Słowa kluczowe:
organizacje pozarządowe, turystyka, Kaszuby, powiat kartuskiAbstrakt
Zmiany struktur społecznych zazwyczaj dotyczą pojawienia się nowych instytucji, m.in. związanych z rozwojem turystyki, oraz wywołują zmiany w już istniejących strukturach. Jednym z ważniejszych następstw społeczno-ekonomicznych turystyki jest także aktywizacja gospodarki danego obszaru.
Celem niniejszego artykułu jest wskazanie roli organizacji pozarządowych w popularyzacji dziedzictwa kulturowego i turystyki na terenie etnoregionu kaszubskiego poprzez zaprezentowanie struktury, przedstawienie przykładów działalności oraz ukazanie liczby adresatów organizacji non profit funkcjonujących na tym obszarze. Istotnym elementem opracowania, ze względu na podjętą problematykę badań, jest również ukazanie struktury przyznanych dotacji dla organizacji pozarządowych przez Starostwo Powiatowe w Kartuzach w podziale na wysokość przyznanych środków publicznych i wkład własny organizacji. Uzupełnieniem opracowania jest również wskazanie położenia etnoregionu kaszubskiego z uwzględnieniem zasobów dziedzictwa kulturowego.
Badania przeprowadzone nad liczbą organizacji pozarządowych wykazały, że w powiecie kartuskim od 2011 roku ich liczba wzrosła do 311 w 2019 r. Ze struktury organizacji pozarządowych działających w powiecie kartuskim w 2019 r., wynika, iż w sferze „Kultury, sztuki, ochrony dóbr i tradycji, działalności na rzecz mniejszości narodowych i etnicznych oraz języka regionalnego” oraz „turystyki i rekreacji” funkcjonowały 52 organizacje. Instytucje te pełnią na prezentowanym obszarze m.in. rolę organizatorów różnorodnych imprez, w tym o charakterze folklorystycznym, takich jak: koncerty, rajdy oraz wystawy rękodzielnictwa i wiele innych. Poprzez tego typu działalność propagowane jest nie tylko bogate dziedzictwo kulturowe Kaszub, ale możliwy jest również rozwój turystki
Bibliografia
Adamiak, P., Charycka, B., Gumkowska, M. (2015). Polskie organizacje pozarządowe. Warszawa: Stowarzyszenie Klon/Jawor.
Alejziak, W., Marciniec, T. (2003). Międzynarodowe organizacje turystyczne. Kraków: Wydawnictwo Albis.
Andjelkovic, O., Boolaky, M. (2015). Organizational Learning: A Case Study of an International Non-profit Organization. International Journal of Business Administration, 6(2), 124–137. DOI: 10.5430/ijba.v6n2p124.
Anheier, H. K. (2005). Nonprofit organizations. Theory, management, policy. London and New York: Routledge Taylor & Francis Group.
Anheier, H. K., Krley, G. (2015). Governance and Management of Hybrid Organizations. International Studies of Management & Organization, 45(3), 193–206. DOI: 10.1080/00208825.2015.1006026.
Augustowski, B. (red.). (1979). Pojezierze Kaszubskie. Gdańsk: Gdańskie Towarzystwo Naukowe, Wydawnictwo Ossolineum.
Bank Danych Lokalnych, Główny Urząd Statystyczny. Pobrane z: www.stat.gov.pl/bdl (2019.10.03).
Barański, R., Olejniczak, A. (2012). Fundacje i stowarzyszenia. Współpraca organizacji pozarządowych z administracją publiczną. Warszawa: C.H. Beck.
Bogacz-Wojtanowska, E., Wrona, S. (red.). (2016). Zarządzanie organizacjami pozarządowymi. Monografie i Studia Instytutu Spraw Publicznych. Kraków: Uniwersytet Jagielloński.
Borowicz, S. (2015). Znaczenie działalności pozarządowych organizacji turystycznych w wykonywaniu zadań publicznych na rzecz rozwoju turystyki. Logistyka, 3, 528–533.
Borzyszkowski, J. (2010). Antropologia Kaszub i Pomorza. Badania – kultura – życie codzienne. Gdańsk: Instytut Kaszubski. Bukowski, A. (1950). Regionalizm Kaszubski, Ruch naukowy, literacki i kulturowy, Zarys monografii historycznej. Poznań: Instytut Zachodni. Centrum Organizacji Pozarządowych. Pobrane z: http://cop.pomorskie.pl/projekt-etnopo¬morze/ (2020.06.6).
Czyż-Gwiazda, E. (2013). Organizacje pozarządowe i ich znaczenie w kształtowaniu sprawnie działającej administracji publicznej. Studia Ekonomiczne, 141, 109–119.
Drzewiecki, M. (1980). Rola turystyki w rozwoju ekonomicznym wsi pomorskich. Warszawa: Instytut Turystyki.
Ellwart, J. (2009). Kaszuby. Przewodnik turystyczny. Gdynia: Wydawnictwo „Region”. Ewidencja stowarzyszeń zwykłych z dnia 29.08.2019 r. Kartuzy: Starostwo Powiatowe w Kartuzach.
Gajek, J. (2009). Struktura etniczna i kultura ludowa Pomorza. Gdańsk: Instytut Kaszubski w Gdańsku.
Gaworecki, W.W. (1982). Ekonomika i organizacja turystyki. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Gregor, B., Gotwald-Feja, B. (2018). Aktywność marketingowa organizacji pozarządowych w kreowaniu popytu turystycznego (na wybranych przykładach). Problemy Rynku Usług Turystycznych, 1(41), 31–40. DOI: 10.18276/ept.2018.1.41-03.
Handy, C. (1992). Types of Voluntary Organizations. W: J. Batsleer, C. Cornforth, R. Payton (red.), Issues in Voluntary and Non-profit Management (s. 13–19). Wokingham: Addison-Wesley Publishing Company.
Iwankiewicz-Rak, B. (2010). Istota organizacji pozarządowych jako podmiotów świadczących usługi społeczne. Ekonomiczne Problemy Usług, 604(60), 118–128.
Iwankiewicz-Rak, B. (2011). Marketing w organizacjach pozarządowych – obszary zastosowań. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego.
Jażewicz, I., Zienkiewicz, A. (2017). Uwarunkowania rozwoju osadnictwa letniskowego w powiecie kartuskim na Kaszubach. Prace i Studia Geograficzne, 62(3), 89–108. DOI: 10.18778/0867-5856.29.2.05.
Karwacka, M. (2013). Postrzeganie współpracy z organizacjami pozarządowymi przez przedsiębiorstwa społecznie odpowiedzialne. Raport z badania. Toruń: Good Brand & Company Polska.
Kowalczyk, A. (2001). Geografia turyzmu. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Lewis, D. (2009). Nongovernmental Organizations, Definition and History. W: H.K. Anheier, S. Toepler, R. List (red.), International encyclopedia of civil society (s. 1059– 1062). New York: Springer.
Liszewski, S. (1995). Przestrzeń turystyczna. Turyzm, 5(2), 87–103.
Makowski, G. (2015). Rozwój sektora organizacji pozarządowych w Polsce po 1989 r. Studia BAS, 4(44), 57–85. DOI: 10.31268/StudiaBAS.
Malicki, M. (1986). Rok obrzędowy na Kaszubach. Gdańsk: Wojewódzki Ośrodek Kultury.
Mamuszka, F., Trojanowska, I. (1972). W krainie kaszubskich jezior. Gdynia: Wydawnictwo Morskie.
Martin, D. (2009). Ruch folklorystyczny a „wynajdowanie tradycji” w kaszubskiej muzyce ludowej. Nasze Pomorze, 11, 251–160.
Middleton, V.T.C., Hawkins, R. (1998). Sustainable Tourism. A marketing perspective. Oxford: Butterworth-Heinemann.
Mordawski, J. (2008). Geografia Kaszub. Gdańsk: Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie.
Musgrave, R. A., Musgrave, P. B. (1980). Public Finance in Theory and Practice. New York: McGraw Hill Intrnational Editions.
Polska Klasyfikacja Działalności (PKD), załącznik do Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 24.12.2007 r., (Dz.U. nr 251, poz. 1885), Główny Urząd Statystyczny. Pobrane z: www.stat.gov.pl (2014.03.31).
Prószyńska-Bordas, H. (2008). Rozwój turystyki w Kaszubskim Parku Krajobrazowym w strategiach władz i lokalnych organizacji turystycznych oraz w opinii turystów i mieszkańców. W: L. Mazurkiewicz, A. Kowalczyk (red.), Społeczności lokalne a turystyka. Aspekty społeczne, kulturowe, ekonomiczne (s. 115–142). Warszawa: Akademia Wychowania Fizycznego Józefa Piłsudskiego w Warszawie.
Przecławski, K. (1979). Socjologiczne problemy turystyki. Warszawa: Instytut Wydawniczy CRZZ.
Puchnarewicz, E. (2012). Sektor pozarządowy działający na rzecz turystyki szansą rozwoju społeczności lokalnych. Doświadczenia krajów Południa. W: B. Sawicki, A. Nizioł, M. Obodyński (red.), Rola organizacji pozarządowych w rozwoju i promocji turystyki (s. 92–108). Rzeszów: Uniwersytet Rzeszowski.
Sargeant, A. (2004). Marketing w organizacjach non profit. Kraków: Oficyna Wydawnicza.
Skalska, T., Koskowski, M. (2017). Rola organizacji pozarządowych w zarządzaniu dziedzictwem kulturowym dla potrzeb turystyki. Turystyka Kulturowa, 1, 65–79.
Szukalski, J. (1995). Na Kaszubach. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.
Trojanowska, I. (1994). Szwajcaria Kaszubska. Przewodnik. Warszawa: Wydawnictwo Sport i Turystyka.
Wójtowicz-Dawid, A. (2011). Organizacje pozarządowe i ich rola w realizacji spójności społeczno-ekonomicznej – wybrane aspekty prawne. Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy, 18, 335–345.
Załuska, M., Boczoń, J. (1998). Organizacje Pozarządowe w Społeczeństwie Obywatelskim. Katowice: Biblioteka Pracownika Socjalnego.
Zienkiewicz, A. (2016a). Rozwój funkcji turystycznej w powiecie kartuskim – maszynopis rozprawy doktorskiej. Warszawa: Wydział Geografii i Studiów Regionalnych, Uniwersytet Warszawski.
Zienkiewicz, A. (2016b). The role of natural environment in the development of tourism in the Kashubian Lake District (on the example of Kartuzy County). Geosport for Society, 4(1), 37–50. DOI: 10.30892/gss.
Zienkiewicz, A. (2017). Rola czynników otoczenia instytucjonalnego w zagospodarowaniu turystycznym etnoregionu kaszubskiego. Acta Geographica Silesiana, 11/4(28), 71–84.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2020 Uniwersytet Rzeszowski
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
