Metody taksonomiczne w badaniu podobieństwa województwa lubuskiego do innych regionów Unii Europejskiej
DOI:
https://doi.org/10.15584/nsawg.2021.1.7Słowa kluczowe:
metody taksonomiczne, miara odległości Gowera, mapa dla obiektu, województwo lubuskie, zróżnicowanie rozwoju regionówAbstrakt
W przekroju terytorialnym Unii Europejskiej zaobserwować można duże różnice między regionami lepiej i słabiej rozwiniętymi gospodarczo. Dlatego też w prowadzonej przez nią polityce dużą uwagę skupia się na regionach słabiej rozwiniętych. Do regionów takich należą regiony o niekorzystnym położeniu, oddalone, słabo zaludnione i przygraniczne. Zaliczyć do nich również należy poddane badaniom w artykule województwo lubuskie.
W pracy postanowiono określić na podstawie typowych cech tego województwa: położenia geograficznego, wielkości terytorium, gęstości zaludnienia, użytkowania powierzchni i warunków klimatycznych, jego podobieństwo do innych regionów Unii Europejskiej. Badaniom poddano w tym celu 266 regionów UE, spośród których, przy wykorzystaniu taksonomicznej metody pełnego wiązania, wyodrębniono grupę 33 regionów podobnych do niego. Następnie regiony te poddano analizie aby wskazać, które z nich w zbliżonych warunkach geograficzno-przyrodniczych, stanowić mogą dla niego wzorzec osiągając korzystniejsze wyniki ekonomiczne mierzone poziomem PKB na mieszkańca. Podobieństwo między regionami zbadano przy użyciu miary odległości Gowera dla cech ilościowych i jakościowych. Wizualizacji wyników badań dokonano przy użyciu dendrogramu grupowania i taksonometrycznej mapy dla obiektu. Dane do badań zaczerpnięto z bazy danych Europejskiego Urzędu Statystycznego Eurostat oraz z bazy danych o klimacie Climate-Data.org. Zgromadzone dane opisują sytuację w regionach UE według stanu za 2017 lub ostatni dostępny rok.
Na podstawie przeprowadzonych badań, jako wzorcowe dla województwa lubuskiego wy typować można 9 regionów UE. Są to regiony z następujących krajów: z Niemiec (5 regionów) oraz z Francji, Austrii, Belgii i Czech (po 1 regionie). Zasadne dla potrzeb polityki regionalnej województwa lubuskiego byłoby przyjrzenie się bliżej sposobom zarządzania regionów z wymienionych krajów, funkcjonowaniu przemysłu, transportu i rolnictwa na ich obszarze oraz promocji wytwarzanych produktów regionalnych.
Downloads
Bibliografia
Adamiec, J. (2017). Polityka regionalna Unii Europejskiej. Rozwój Regionalny. Studia Biura Analiz Sejmowych Kancelarii Sejmu, 1(49), 63–85.
Atlas Statystyczny. Pobrane z: https://ec.europa.eu/eurostat/statistical-atlas/gis/viewer/?-config=typologies.json& (2020.03.05).
Burek, R. (red.). (2002). Encyklopedia PWN. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Baza Danych Eurostat. Pobrane z: https://ec.europa.eu/eurostat/data/database (2020.03.05).
Climate-Data.org. Pobrane z: https://pl.climate-data.org (2020.03.05).
Domański, R. (2006). Gospodarka przestrzenna. Podstawy teoretyczne. Warszawa: Wydawnictwo PWN.
Gaczek, W. M. (red.). (2005). Innowacje w rozwoju regionu. Poznań: Wydawnictwo AE.
Gower, J. C. (1971). A General Coefficient of Similarity and Some of Its Properties. Biometrics, 27(4), 857–874. DOI: 10.2307/2528823
Grabiński, T. (2003). Analiza taksonometryczna krajów Europy w ujęciu regionów. Kraków: Wydawnictwo AE.
Kruczek, Z., Zmyślony, P. (2010). Regiony turystyczne. Kraków: Proksenia.
Kolenda, M. (2001). Taksometryczna mapa dla obiektu. Prace Naukowe Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu, 906. Taksonomia, 8, 97–106.
Kolenda, M. (2006). Taksonomia numeryczna. Wrocław: Wydawnictwo AE.
Korenik, S. (2011). Region ekonomiczny w nowych realiach społeczno-gospodarczych. Warszawa: Wydawnictwo CeDeWu.
Kuciński, K. (1990). Podstawy teorii regionu ekonomicznego. Warszawa: Wydawnictwo PWN.
Madej, T. (1998). Regionalna polityka społeczno-gospodarcza. Szczecin: Wydawnictwo Naukowe US.
Maechler, M., Rousseeuw, P., Struyf, A., Hubert, M., Hornik, K. (2019). Cluster: Cluster Analysis Basics and Extensions. R package version 2.1.0. Pobrane z: https://cran.r-project.org/web/packages/cluster/cluster.pdf (2020.03.05).
Markowska, M., Sokołowski, A., Strahl, D., Sobolewski, M. (2015). Klasyfikacja dynamiczna regionów Unii Europejskiej szczebla NUTS 2 pod względem wrażliwości na kryzys ekonomiczny w obszarze rynek pracy. Humanities and Social Sciences, 22(2), 37–50. DOI: 10.7862/rz.2015.hss.18
Młodak, A. (2006). Analiza taksonomiczna w statystyce regionalnej. Warszawa: Difin.
Panek, T. (2009). Statystyczne metody wielowymiarowej analizy porównawczej. Warszawa: Oficyna Wydawnicza SGH w Warszawie.
Parysek, J. J. (2001). Podstawy gospodarki lokalnej. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
Pastuszka, S. (2019). Regiony problemowe we Włoszech, w Niemczech i Polsce oraz uwarunkowania ich rozwoju. Kielce: Wydawnictwo UJK.
Plan Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Lubuskiego. Tom I (2018). Zielona Góra: Zarząd Województwa Lubuskiego.
Strahl, D. (red.). (2010). Innowacyjność europejskiej przestrzeni regionalnej a dynamika rozwoju gospodarczego. Wrocław: Wydawnictwo UE.
Szewczuk, A., Kogut-Jaworska, M., Zioło, M. (2011). Rozwój lokalny i regionalny. Teoria i praktyka. Warszawa: C. H. Beck.
Tkocz, J. (2005). Podstawy geografii społeczno-ekonomicznej. Katowice: Wydawnictwo UŚ.
Walesiak, M. (2002). Uogólniona miara odległości w statystycznej analizie wielowymiarowej. Wrocław: Wydawnictwo AE.
Zwiększanie wzrostu gospodarczego i spójności w regionach przygranicznych UE (2017). Bruksela: Komisja Europejska. Pobrane z: https://ec.europa.eu/regional_policy/sources/docoffic/2014/boosting_growth/com_boosting_borders_pl.pdf (2020.03.05).
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
