Metody taksonomiczne w badaniu podobieństwa województwa lubuskiego do innych regionów Unii Europejskiej
DOI:
https://doi.org/10.15584/nsawg.2021.1.7Słowa kluczowe:
metody taksonomiczne, miara odległości Gowera, mapa dla obiektu, województwo lubuskie, zróżnicowanie rozwoju regionówAbstrakt
W przekroju terytorialnym Unii Europejskiej zaobserwować można duże różnice między regionami lepiej i słabiej rozwiniętymi gospodarczo. Dlatego też w prowadzonej przez nią polityce dużą uwagę skupia się na regionach słabiej rozwiniętych. Do regionów takich należą regiony o niekorzystnym położeniu, oddalone, słabo zaludnione i przygraniczne. Zaliczyć do nich również należy poddane badaniom w artykule województwo lubuskie.
W pracy postanowiono określić na podstawie typowych cech tego województwa: położenia geograficznego, wielkości terytorium, gęstości zaludnienia, użytkowania powierzchni i warunków klimatycznych, jego podobieństwo do innych regionów Unii Europejskiej. Badaniom poddano w tym celu 266 regionów UE, spośród których, przy wykorzystaniu taksonomicznej metody pełnego wiązania, wyodrębniono grupę 33 regionów podobnych do niego. Następnie regiony te poddano analizie aby wskazać, które z nich w zbliżonych warunkach geograficzno-przyrodniczych, stanowić mogą dla niego wzorzec osiągając korzystniejsze wyniki ekonomiczne mierzone poziomem PKB na mieszkańca. Podobieństwo między regionami zbadano przy użyciu miary odległości Gowera dla cech ilościowych i jakościowych. Wizualizacji wyników badań dokonano przy użyciu dendrogramu grupowania i taksonometrycznej mapy dla obiektu. Dane do badań zaczerpnięto z bazy danych Europejskiego Urzędu Statystycznego Eurostat oraz z bazy danych o klimacie Climate-Data.org. Zgromadzone dane opisują sytuację w regionach UE według stanu za 2017 lub ostatni dostępny rok.
Na podstawie przeprowadzonych badań, jako wzorcowe dla województwa lubuskiego wy typować można 9 regionów UE. Są to regiony z następujących krajów: z Niemiec (5 regionów) oraz z Francji, Austrii, Belgii i Czech (po 1 regionie). Zasadne dla potrzeb polityki regionalnej województwa lubuskiego byłoby przyjrzenie się bliżej sposobom zarządzania regionów z wymienionych krajów, funkcjonowaniu przemysłu, transportu i rolnictwa na ich obszarze oraz promocji wytwarzanych produktów regionalnych.
Bibliografia
Adamiec, J. (2017). Polityka regionalna Unii Europejskiej. Rozwój Regionalny. Studia Biura Analiz Sejmowych Kancelarii Sejmu, 1(49), 63–85.
Atlas Statystyczny. Pobrane z: https://ec.europa.eu/eurostat/statistical-atlas/gis/viewer/?-config=typologies.json& (2020.03.05).
Burek, R. (red.). (2002). Encyklopedia PWN. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Baza Danych Eurostat. Pobrane z: https://ec.europa.eu/eurostat/data/database (2020.03.05).
Climate-Data.org. Pobrane z: https://pl.climate-data.org (2020.03.05).
Domański, R. (2006). Gospodarka przestrzenna. Podstawy teoretyczne. Warszawa: Wydawnictwo PWN.
Gaczek, W. M. (red.). (2005). Innowacje w rozwoju regionu. Poznań: Wydawnictwo AE.
Gower, J. C. (1971). A General Coefficient of Similarity and Some of Its Properties. Biometrics, 27(4), 857–874. DOI: 10.2307/2528823
Grabiński, T. (2003). Analiza taksonometryczna krajów Europy w ujęciu regionów. Kraków: Wydawnictwo AE.
Kruczek, Z., Zmyślony, P. (2010). Regiony turystyczne. Kraków: Proksenia.
Kolenda, M. (2001). Taksometryczna mapa dla obiektu. Prace Naukowe Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu, 906. Taksonomia, 8, 97–106.
Kolenda, M. (2006). Taksonomia numeryczna. Wrocław: Wydawnictwo AE.
Korenik, S. (2011). Region ekonomiczny w nowych realiach społeczno-gospodarczych. Warszawa: Wydawnictwo CeDeWu.
Kuciński, K. (1990). Podstawy teorii regionu ekonomicznego. Warszawa: Wydawnictwo PWN.
Madej, T. (1998). Regionalna polityka społeczno-gospodarcza. Szczecin: Wydawnictwo Naukowe US.
Maechler, M., Rousseeuw, P., Struyf, A., Hubert, M., Hornik, K. (2019). Cluster: Cluster Analysis Basics and Extensions. R package version 2.1.0. Pobrane z: https://cran.r-project.org/web/packages/cluster/cluster.pdf (2020.03.05).
Markowska, M., Sokołowski, A., Strahl, D., Sobolewski, M. (2015). Klasyfikacja dynamiczna regionów Unii Europejskiej szczebla NUTS 2 pod względem wrażliwości na kryzys ekonomiczny w obszarze rynek pracy. Humanities and Social Sciences, 22(2), 37–50. DOI: 10.7862/rz.2015.hss.18
Młodak, A. (2006). Analiza taksonomiczna w statystyce regionalnej. Warszawa: Difin.
Panek, T. (2009). Statystyczne metody wielowymiarowej analizy porównawczej. Warszawa: Oficyna Wydawnicza SGH w Warszawie.
Parysek, J. J. (2001). Podstawy gospodarki lokalnej. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
Pastuszka, S. (2019). Regiony problemowe we Włoszech, w Niemczech i Polsce oraz uwarunkowania ich rozwoju. Kielce: Wydawnictwo UJK.
Plan Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Lubuskiego. Tom I (2018). Zielona Góra: Zarząd Województwa Lubuskiego.
Strahl, D. (red.). (2010). Innowacyjność europejskiej przestrzeni regionalnej a dynamika rozwoju gospodarczego. Wrocław: Wydawnictwo UE.
Szewczuk, A., Kogut-Jaworska, M., Zioło, M. (2011). Rozwój lokalny i regionalny. Teoria i praktyka. Warszawa: C. H. Beck.
Tkocz, J. (2005). Podstawy geografii społeczno-ekonomicznej. Katowice: Wydawnictwo UŚ.
Walesiak, M. (2002). Uogólniona miara odległości w statystycznej analizie wielowymiarowej. Wrocław: Wydawnictwo AE.
Zwiększanie wzrostu gospodarczego i spójności w regionach przygranicznych UE (2017). Bruksela: Komisja Europejska. Pobrane z: https://ec.europa.eu/regional_policy/sources/docoffic/2014/boosting_growth/com_boosting_borders_pl.pdf (2020.03.05).
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
