Sytuacja ekonomiczna gospodarstw domowych w Polsce i Czechach. Analiza porównawcza
DOI:
https://doi.org/10.15584/nsawg.2022.4.2Słowa kluczowe:
rozkład dochodów, model Singha-Maddali, indeks Giniego, ubóstwo, pomiar ubóstwaAbstrakt
Rozkłady dochodów mogą powodować zakrojone na szeroką skalę przemiany w strukturze społecznej, a także w jakości życia. Celem artykułu jest porównanie sytuacji ekonomicznej gospodarstw domowych w Polsce i Czechach. Analizie poddano poziom i zróżnicowanie rozkładów dochodów gospodarstw domowych oraz poziom ubóstwa ze względu na wybrane cechy społeczno-ekonomiczne respondenta lub gospodarstwa domowego. Wszystkie wnioski oparte są na wynikach European Quality of Life Surveys. Do opisu rozkładu dochodu ekwiwalentnego netto zastosowano model Singha-
-Maddali. Parametry estymacji uzyskano metodą największej wiarogodności. Obliczono statystyki opisowe charakteryzujące ogólną sytuację w Czechach i Polsce oraz w wybranych grupach społeczno-ekonomicznych. W celu przeanalizowania zasięgu, głębokości i nasilenia ubóstwa w rozważanych krajach obliczono wskaźniki zagregowane. Przeprowadzone badania wskazują na duże podobieństwo zarówno rozkładu dochodów ekwiwalentnych, jak i grup społeczno-ekonomicznych szczególnie narażonych na ubóstwo monetarne.
Bibliografia
Bartošová, J., Bína, V. (2009). Modelling of Income Distribution of Czech Households in Years 1996–2005. Acta Oeconomica Pragensia, 17, 3−18. DOI: 10.18267/j.aop.275.
Bilan, Y., Mishchuk, H., Samoliuk, N., Yurchyk, H. (2020). Impact of Income Distribu¬tion on Social and Economic Well-Being of the State. Sustainability, 12, 429. DOI: 10.3390/su12010429.
Biernat-Jarka, A., Trębska, P. (2018). Poverty in Poland and the European Union and the Forms of Overcome it, in the Context of Sustainable Development and the EU Experience. Scientific Journal Warsaw University of Life Sciences – SGGW. Problemy Rolnictwa Światowego, 18, 38–47.
Borowska, A., Mikuła, A., Raczkowska, M., Utzig, M. (2020). Konsumpcja dóbr i usług w gospodarstwach domowych w Polsce. Warszawa: Wydawnictwo SGGW.
Brzezińska, J. (2018). Statistical analysis of economic poverty in Poland using R. Econometrics, 22(2), 45–53. DOI: 10.15611/eada.2018.2.04.
Bywalec, C. (2012). Ekonomika i finanse gospodarstw domowych. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Canberra Group (2011). Handbook on household income statistics, 2nd Edition, Geneva: United Nations Economic Commission for Europe.
Costantini, O., Seccareccia, M. (2020). Income Distribution, Household Debt and Growth in Modern Financialized Economies. Journal of Economic Issues, 54(2), 444–453. DOI: 10.1080/00213624.2020.1752537.
Ćwiek, M., Ulman, P. (2019). Income and Poverty in Households in Selected European Countries. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Oeconomica, 6(345), 7–25. DOI: 10.18778/0208-6018.345.01.
Dolls, M., Doorley, K., Paulus, A., Schneider, H., Sommer, E. (2019). Demographic change and the European income distribution. The Journal of Economic Inequality, 17, 337–357. DOI: 10.1007/s10888-019-09411-z.
Ferreira, F.H.G., Lugo, M.A. (2013). Multidimensional poverty analysis: Looking for a middle ground. World Bank Research Observer, 28(2), 220–235.
Forster, M.F., Pearson, M. (2018). Income distribution and poverty in the OECD area: trends and driving forces. In: Combating Poverty in Europe (pp. 169–198). London: Routledge.
Golinowska, S., Broda-Wysocki, P. (2005). Kategorie ubóstwa i wykluczenia społecznego. Przegląd ujęć. In: S. Golinowska, E. Tarkowska, I. Topińska (eds.), Ubóstwo i wykluczenie społeczne. Badania, metody, wyniki (pp. 15–74). Warszawa: Instytut Pracy i Spraw Socjalnych.
Iftimoaei, C., Baciu, I.C., Gabor, V.R. (2021). Typologies of Poverty in EU-28 before Covid-19 Pandemic. A Multivariate Statistical Analysis. Romanian Statistical Review, 4, 3–26.
Kleiber, C., Kotz, S. (2003). Statistical Size Distribution in Economics and Actuarial Sciences. New Jersey: Wiley Interscience.
Kuznets, S. (2019). Economic growth and income inequality. In: The gap between rich and poor (pp. 25–37). New York: Routledge.
Ledić, M., Rubil, I. (2019). Decomposing the difference between well-being inequality and income inequality: Method and application. What Drives Inequality?, 27, 105–122. DOI: 10.1108/S1049-258520190000027008.
Liberati, P., Resce, G., Tosi, F. (2022). The probability of multidimensional poverty: A new approach and an empirical application to EU-SILC data. Review of Income and Wealth. DOI: 10.1111/roiw.12598.
Liu, F., Li, L., Zhang, Y. Ngo, Q-H., Iqbal, W. (2021). Role of education in poverty reduction: macroeconomic and social determinants form developing economies. Environmental Science and Pollution Research, 28, 63163–63177. DOI: 10.1007/s11356-021-15252-z.
Lorenz, M.O. (1905). Methods of Measuring the Concentration of Wealth. Publications of the American Statistical Association, 9, 209–219. DOI: 10.2307/2276207.
Michálek, A., Výbošťok, J. (2019). Economic growth, inequality and poverty in the EU. Social Indicators Research, 141(2), 611–630. DOI: 10.1007/s11205-018-1858-7.
Mysíková, M., Želinský, T., Jirková, M., Večerník, J. (2021). Equivalence Scale and Income Poverty: Two Approaches to Estimate Country-specific Scale for the Czech Republic. Social Indicators Research, 156, 21–45. DOI: 10.1007/s11205-021-02636-4.
Mysíková, M., Želinský, T., Garner, T.I., Večerník, J. (2019). Subjective Perceptions of Poverty and Objective Economic Conditions: Czechia and Slovakia a Quarter Century After the Dissolution of Czechoslovakia. Social Indicators Research, 145, 523–550. DOI: 10.1007/s11205-019-02102-2.
Panek, T. (2011). Ubóstwo, wykluczenie społeczne i nierówności. Teoria i praktyka pomiaru. Warszawa: Oficyna Wydawnicza SGH.
Piwowar, A., Dzikuć, M. (2020). Poverty and Social Exclusion: Is this a Problem in Rural Areas in the Visegrad Group Countries? European Research Studies Journal, 23(2), 45–54.
Sompolska-Rzechuła, A., Kurdyś-Kujawska, A. (2022). Assessment of the Development of Poverty in EU Countries. International Journal of Environmental Research and Public Health, 19(7), 3950. DOI: 10.3390/ijerph19073950.
Sączewska-Piotrowska, A. (2016). Dynamika ubóstwa w miejskich i wiejskich gospodarstwach domowych. Wiadomości Statystyczne, 7, 39–59.
Szymkowiak, M., Beręsewicz, M., Bieńkuńska, A., Jastrzębski, P., Józefowski, T., Klimanek, T., Kowalewski, J., Kraj, M., Łysoń, P., Małasiewicz, A., Młodak, A., Panek, T., Piasecki, T., Pietrzak, M., Wawrowski, Ł. (2014). Pomiar ubóstwa na poziomie powiatów – etap I. Jachranka: Centrum Badań i Edukacji Statystycznej GUS.
Salejko-Szyszczak, I., Szczepaniak, M. (2017). The risk of poverty and social exclusion in Poland in the period 2006–2015 in the comparison to the European Union countries. Ekonomia i Prawo. Economics and Law, 16(2), 201–217. DOI: 10.12775/EiP.2017.014.
Sirovátka, T., Mareš, P. (2006). Poverty, Social Exclusion and Social Policy in the Czech Republic. Social Policy and Administration, 40(3), 288–303. DOI: 10.1111/j.1467-9515.2006.00490.x.
The Territorial Dimension of Poverty and Social Exclusion in Europe. Applied Research 2013/1/24. Draft Final Report (2014). Luxembourg: Nordregio and James Hutton Institute.
Trzcińska, K. (2020). Analysis of household income in Poland based on the Zenga distribution and selected income inequality measure. Folia Oeconomica Stetinensia, 20(1), 421–436. DOI: 10.2478/foli-2020-0025.
Trzcińska, K. (2021). Analysis of Household Income in Poland by Regions Based on Selected Income Distribution. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Oeconomica, 1(352), 111–126. DOI: 10.18778/0208-6018.352.06.
Ulman, P., Ćwiek, M. (2014). Poverty of households due to their biological type in a multidimensional approach. Proceedings of the 8th Professor Aleksander Zelias International Conference on Modelling and Forecasting of Socio-Economic Phenomena (pp. 214–222). Cracow: Foundation of the Cracow University of Economics.
Ulman, P., Ćwiek, M. (2021). Income distribution and income inequalities in Polish households. Statistica & Applicazioni, 19(1), 49–60.
Ward, T. (2009). Material deprivation. In: T. Ward, O. Lelkes, H. Sutherland, I.G. Tóth (eds.), European Inequalities: Social Inclusion and Income Distribution in the European Union. Budapest: TÁRKI Social Research Institute.
Wolf, E.N. (2009). Poverty and Income Distribution. Malden MA, Chichester: Wiley-Blackwell.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2023 Uniwersytet Rzeszowski
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
