Globalizacja w krajach wysoko rozwiniętych i przyczyny jej zróżnicowania

Abstrakt

Głównym celem artykułu jest pokazanie zmian w poziomie globalizacji krajów wysoko rozwiniętych oraz przyczyn jego zróżnicowania. Postawiono hipotezę, że w krajach tych ma miejsce proces konwergencji w sferze globalizacji. Wykorzystano następujące metody badawcze: analiza historyczna, literatury, opisowa oraz metody statystyczne. Dane statystyczne wykorzystane w artykule pochodzą z KOF Globalization Index oraz World Bank Database. Badaniami objęto 16 krajów Europy Zachodniej oraz USA, Kanadę, Japonię, Australię i Nową Zelandię. Zakres czasowy badań to lata 1990–2018. Wnioski wynikające z badań są następujące: kraje wysoko rozwinięte są najbardziej zglobalizowane. Stopień globalizacji poszczególnych krajów jest zróżnicowany, ale różnice te nie są duże. Najbardziej zglobalizowane są kraje europejskie średniej wielkości, najmniej kraje pozaeuropejskie. Indeks globalizacji de jure jest znacznie wyższy w porównaniu z indeksem de facto, zwłaszcza w krajach pozaeuropejskich. W latach 1990–2018 poziom globalizacji zwiększył się znacznie, chociaż wzrost ten był zróżnicowany. Największy wzrost miał miejsce w krajach najmniej zglobalizowanych, a najmniejszy w krajach najbardziej zglobalizowanych. W efekcie różnice między nimi znacznie się zmniejszyły. Dlatego możemy mówić o procesie konwergencji w sferze globalizacji w krajach wysoko rozwiniętych. Na różnice w poziomie globalizacji poszczególnych krajów wpływają takie czynniki, jak: obszar kraju, liczba ludności, gęstość zaludnienia, położenie geograficzne (odległość od innych krajów wysoko rozwiniętych) oraz uczestnictwo w procesie integracyjnym (kraje, które uczestniczą w nim, są zdecydowanie bardziej zglobalizowane).