Zróżnicowanie elastyczności płac w Polsce

Abstrakt

Celem opracowania jest zbadanie elastyczności płac w polskiej gospodarce ze wskazaniem różnic występujących między sekcjami działalności gospodarczej. Spośród wielu czynników oddziałujących na poziom płac wybrano wydajność pracy, jako determinantę, która powinna w największym stopniu oddziaływać na płace. W związku z powyższym, na potrzeby realizowanego badania elastyczność płac zdefiniowano w tradycyjnym ujęciu, czyli jako reakcję płac na zmiany wydajności pracy. Badanie koncentrowało się wokół sprawdzenia, w jakim stopniu płace zależą od wydajności pracy w poszczególnych sekcjach polskiej gospodarki. W końcowym efekcie uzyskano odpowiedź na pytanie, w których sekcjach wydajność pracy wpływa najsilniej na płace, a zatem, które z nich cechują się najwyższą elastycznością płac. Największy wpływ wydajności pracy na płace zidentyfikowano w przetwórstwie przemysłowym. Badanie pokazało także brak elastyczności płac w rolnictwie oraz silne jej zróżnicowanie w sektorze usług determinowane specyfiką poszczególnych sekcji oraz preferencjami konsumentów. W obecnej sytuacji gospodarczej Polski uwagę zwraca rosnąca płaca minimalna, która może odgrywać znaczącą rolę jako czynnik instytucjonalny elastyczności płac. Artykuł składa się z części teoretycznej i empirycznej. W części teoretycznej zaprezentowano pojęcie i istotę elastyczności płac z uwzględnieniem czynników ją determinujących. Przedstawiono także teorię płacy efektywnej, której zasadniczym elementem jest twierdzenie o dodatniej zależności pomiędzy wysokością stawek płac a wydajnością pracy oraz krzywą płacy-wydajności. Natomiast część empiryczna obejmuje badanie elastyczności płac w gospodarce polskiej w ujęciu sektorowym. Zasadniczą część badania poprzedziła analiza zależności między płacami a wydajnością pracy w skali makroekonomicznej. Zastosowano podział gospodarki wg PKD 2007, zaś materiał empiryczny stanowiły dane statystyczne dostępne w bazach Eurostat oraz GUS.