Nierówności odpornościowe państw Unii Europejskiej

Autor

  • Paulina Król Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach

DOI:

https://doi.org/10.15584/nsawg.2023.4.4

Słowa kluczowe:

odporność, rozwój gospodarki, Unia Europejska, kryzys

Abstrakt

Celem artykułu jest identyfikacja grup państw Unii Europejskiej cechujących się zbliżonym poziomem rezyliencji ekonomicznej w okresie występowania sytuacji kryzysowych oraz zależności pomiędzy poziomem rezyliencji ekonomicznej a poziomem rozwoju gospodarki, ze szczególnym uwzględnieniem Polski. Hipoteza zakłada, że Polska cechuje się słabą odpornością ekonomiczną, a poziom rezyliencji ekonomicznej członków Unii Europejskiej jest skorelowany z poziomem rozwoju gospodarki. Zakres przedmiotowy badania tyczy się poziomu odporności ekonomicznej oraz poziomu rozwoju gospodarki. Zakres podmiotowy badania objął państwa Unii Europejskiej z wyłączeniem Luksemburga i Malty, natomiast czasowy – rok 2021. W artykule zastosowano analizę literatury oraz statystyczną metodę badawczą. Dokonano przeglądu literatury światowej odnoszącej się do sytuacji kryzysowych oraz zagadnienia odporności podmiotów gospodarczych. W empirycznej części artykułu przedstawiono wyniki grupowania krajów Unii Europejskiej ze względu na ich rezyliencję ekonomiczną oraz wyniki analizy współczynnika korelacji pomiędzy odpornością ekonomiczną a poziomem rozwoju gospodarek. Każde państwo Unii Europejskiej cechuje się innym poziomem rezyliencji ekonomicznej. Najwyższy jej poziom cechuje kraje nordyckie i Holandię. Polska, wraz z państwami bałkańskimi, należy do grupy członków UE o najniższym poziomie odporności, jednak dla Polski jest on nieco wyższy w przypadku aspektów związanych z odpornością edukacyjną oraz odpornością finansową. Krajom mniej odpornym, takim jak Polska, może więc być trudniej dostosować się do rezyliencji jako kierunku polityki Komisji Europejskiej. Poziom rozwoju gospodarczego państw jest silnie dodatnio skorelowany z poziomem ich odporności ekonomicznej (po wyłączeniu obserwacji odstającej – Irlandii – współczynnik korelacji Pearsona pomiędzy indeksem odporności ekonomicznej a PKB per capita według PPP za 2021 r. wyniósł 0,883).

Bibliografia

Buczek, M., Wojtaszek, H. (2022). Analiza zmian organizacyjnych w sytuacjach kryzysowych. Management and Quality – Zarządzanie i Jakość, 4(4), 398–410.

Bugaj, J., Witek, A. (2022). Rezyliencja jako element modelu kompetencji menedżera do zarządzania kryzysem. Studia i Prace Kolegium Zarządzania i Finansów, 184, 9–19. DOI: 10.33119/SIP.2022.184.1.

Drobniak, A. (2022). Rezyliencja – dlaczego jej potrzebujemy? Serwis Rzeczypospolitej Polskiej. Pobrane z: https://www.gov.pl/web/wuf11/rezyliencja--dlaczego-jej-potrzebujemy (2023.09.01).

Elak, L., Chrząszcz, A., Żurawski, S., Urbańska, N. (2022). Wpływ wojny rosyjsko-ukraińskiej na bezpieczeństwo ekonomiczne Europy. Studia Społeczne, 4(39), 63–74.

Eurostat. Pobrane z: https://ec.europa.eu/eurostat/web/main/data/database (2023.12.11).

Hafele, J., Bertram, L., Demitry, N., Le Lannou, L.-A., Korinek, L., Barth, J. (2023). The Economic Resilience Index. ZOE Institute for Future-fit Economies. Pobrane z: https://zoe-institut.de/wp-content/uploads/2023/02/Economic_Resilience_Index_Final.pdf (2023.09.01).

Ingram, T., Bratnicka-Myśliwiec, K. (2019). Organizational Resilience of Family Businesses. Problemy Zarzadzania, 2/2019(82), 186–204. DOI: 10.7172/1644-9584.82.10.

Investing.com. Pobrane z: https://www.investing.com/ (2023.09.01).

Karman, A. (2019). Odporność organizacji na ekstrema pogodowe. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.

Kończak, G., Trzpiot, G. (2008). Statystyka opisowa i matematyczna z arkuszem kalkulacyjnym Excel. Katowice: Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej im. Karola Adamieckiego.

Ostárková, J., Staníčková, M. (2021). How well do we know the issue of resilience? Literary research of current levels of knowledge. Eastern Journal of European Studies, 12(Special issue), 12–42. DOI: 10.47743/ejes-2021-SI02.

Panek, T., Zwierzchowski, J. (2013). Statystyczne metody wielowymiarowej analizy porównawczej. Teoria i zastosowania. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Szkoła Główna Handlowa w Warszawie.

Portuguez Castro, M., Gómez Zermeño, M.G. (2021). Being an entrepreneur post- COVID-19 – resilience in times of crisis: A systematic literature review. Journal of Entrepreneurship in Emerging Economies, 13(4), 721–746. DOI: 10.1108/JEEE-07-2020-0246.

Salisu, I., Hashim, N., Mashi, M.S., Aliyu, H.G. (2020). Perseverance of effort and consistency of interest for entrepreneurial career success: Does resilience matter? Journal of Entrepreneurship in Emerging Economies, 12(2), 279–304. DOI: 10.1108/JEEE-02-2019-0025.

Sari, P.A., Sari, W.P., Rinaldo, D. (2022). Business performance during the COVID-19 crisis: A major contribution of entrepreneurial resilience. Studia z Polityki Publicznej, 9(2(34)), 63–82. DOI: 10.33119/KSzPP/2022.2.4.

Stępka, M. (2021). W poszukiwaniu odpowiedzi na współczesne kryzysy. Ewolucja rezyliencji w polskim dyskursie strategicznym (2007–2020). Rocznik Instytutu Europy Środkowo-Wschodniej, 19(1), 43–63. DOI: 10.36874/RIESW.2021.1.2.

Szczuciński, P. (2021). Metody taksonomiczne w badaniu podobieństwa województwa lubuskiego do innych regionów Unii Europejskiej. Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy, 65(1), 124–137. DOI: 10.15584/nsawg.2021.1.7.

The World Bank Data. Pobrane z: https://data.worldbank.org/indicator (2023.09.25).

Wiercioch, M., Buk, H. (2022). Wpływ pandemii COVID-19 na poziom wykluczenia finansowego mieszkańców południowo-wschodniego regionu Polski. Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy, 71(3), 80–95. DOI: 10.15584/nsawg.2022.3.5.

Zapłata, S., Wiśniewski, M. (2022). Rola i miejsce zarządzania jakością w strukturze odporności organizacyjnej – studium przypadku. Management and Quality – Zarządzanie i Jakość, 4(2), 412–429.

Zioło, Z. (2022). Wpływ pandemii na zmiany zachowań podmiotów gospodarczych. Studies of the Industrial Geography Commission of the Polish Geographical Society, 36(2), 7–26. DOI: 10.24917/20801653.362.1.

Zioło, Z. (2023). Wpływ kryzysów na zmiany uwarunkowań funkcjonowania i rozwoju działalności gospodarczej. Studies of the Industrial Geography Commission of the Polish Geographical Society, 37(1), 7–25. DOI: 10.24917/20801653.371.1.

Strategic Foresight Report (2020). Komisja Europejska. Pobrane z: https://commission.europa.eu/strategy-and-policy/strategic-planning/strategic-foresight/2020-strategic-foresight-report_en (2023.09.01).

Pobrania

Opublikowane

2023-12-31

Jak cytować

Król, P. (2023). Nierówności odpornościowe państw Unii Europejskiej. Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy, (76), 72–92. https://doi.org/10.15584/nsawg.2023.4.4

Numer

Dział

Artykuły