Identyfikacja warunków koniecznych do dzielenia się wiedzą w organizacji

Autor

  • Ewa Krok Uniwersytet Szczeciński

DOI:

https://doi.org/10.15584/nsawg.2023.4.7

Słowa kluczowe:

dzielenie się wiedzą, determinanty dzielenia się wiedzą, analiza warunków koniecznych (NCA), czynniki niezbędne do zaangażowania w wymianę wiedzy

Abstrakt

W artykule dokonano przeglądu literatury w celu identyfikacji czynników, które mogą decydować o skłonności pracowników i ich zaangażowaniu w dzielenie się wiedzą ze współpracownikami. Pod uwagę brano zarówno pobudki wynikające z cech osobowościowych pracownika, bodźce zależne od organizacji, jak i cechy samej wiedzy, które mogą przesądzać o poziomie gotowości pracownika do dzielenia się nią.
Następnie, wykorzystując analizę warunków koniecznych (NCA), ustalono, czy w grupie potencjalnych determinantów chęci do wymiany wiedzy są elementy niezbędne do występowania wysokiego i bardzo wysokiego poziomu skłonności pracowników do dzielenia się wiedzą.
W 14 (na badanych 32) przypadkach wyniki analizy wskazały na istnienie efektu warunku koniecznego, jednak biorąc pod uwagę przyjętą skalę oceny wielkości, jest to efekt raczej mały, a w jednym przypadku średni. Co jednak istotne, wszystkie czynniki o wartości efektu warunku koniecznego >= 0,188 znalazły się w grupie czynników wskazanych przez inne metody jako te o dużym wpływie na poziom skłonności pracowników do dzielenia się wiedzą. Do czynników takich zaliczyć można naturalną gotowość pracownika do przekazywania swojej wiedzy, otwartość na nowe doświadczenia, optymizm pracownika oraz jego przekonanie o posiadaniu wiedzy o dużej wartości. Badanie pozwoliło jednocześnie na prezentację zastosowania metody warunków koniecznych do analizy zagadnienia z obszaru zarządzania zasobami ludzkimi, jakim w niniejszym artykule było poszukiwanie czynników niezbędnych do występowania wysokiego poziomu skłonność pracowników do dzielenia się wiedzą.

Bibliografia

Ahmad, F., Karim, M. (2019). Impacts of knowledge sharing: a review and directions for future research. Journal of Workplace Learning, 31(3), 207–230. DOI: 10.1108/JWL-07-2018-0096.

Anand, A., Centobelli, P., Cerchione, R. (2020). Why should I share knowledge with others? A review-based framework on events leading to knowledge hiding. Journal of Organizational Change Management, 33(2), 379–399. DOI: 10.1108/JOCM-06-2019-0174.

Bartol, K.M., Srivastava, A. (2002). Encouraging knowledge sharing: The role of organisational reward systems. Journal of Leadership & Organisational Studies, 9(1), 64–77. DOI: 10.1177/107179190200900105.

Chang, Y.W., Hsu, P.Y., Shiau, W.L., Tsai, C.C. (2015). Knowledge sharing intention in the United States and China: A cross-cultural study. European Journal of Information Systems, 4(3), 262–277. DOI: 10.1057/ejis.2014.28.

Chua, A. (2003). Knowledge sharing: a game people play. Aslib Proceedings: New information perspectives, 55(3), 117–129. DOI: 10.1108/00012530310472615.

Davenport, T.H., Prusak, L. (1998). Working knowledge: how organizations manage what they know. Boston: Harvard Business School Press.

Dul, J. (2016). Necessary Condition Analysis (NCA): Logic and Methodology of “Necessary but Not Sufficient” Causality. Organizational Research Methods, 19(1), 10–52. DOI: 10.1177/1094428115584005.

Dul, J. (2021). Advances in Necessary Condition Analysis, online book. Pobrane z: https://bookdown.org/ncabook/advanced_nca2/ (2023.07.31).

Farooq, M.I., Hanif, M.I., Khan, M.A. (2018). Importance of Empowering Leadership, Reward and Trust towards Knowledge Sharing. International Journal of Management Excellence, 11(2), 271–283. DOI: 10.17722/ijme.v11i2.457.

Farooq, R., Vij, S. (2019). Does market orientation mediate between knowledge management orientation and business performance? Journal of Information & Knowledge Management, 18(4), 1–35. DOI: 10.1142/S0219649219500394.

Gupta, B., Lyer, L.S., Aronson, J.E. (2000). Knowledge management: practices and challenges. Industrial Management & Data Systems, 100(1), 17–21. DOI: 10.1108/02635570010273018.

Haldin-Herrgard, T. (2000). Difficulties in diffusion of tacit knowledge in organizations. Journal of Intellectual Capital, 1(4), 357–365. DOI: 10.1108/14691930010359252.

Hislop, D. (2003). Linking human resource management and knowledge management via commitment: A review and research agenda. Employee Relations, 25(2), 182–202. DOI: 10.1108/01425450310456479.

Husted, K., Michailova, S. (2002). Diagnosing and fighting knowledge sharing Hostility. Organizational Dynamics, 31(1), 60–73. DOI: 10.1016/S0090-2616(02)00072-4.

Jones, M.C., Cline, M., Ryan, S. (2006). Exploring knowledge sharing in ERP implementation: an organizational culture framework. Decision Support Systems, 41(2), 411–434. DOI: 10.1016/j.dss.2004.06.017.

Krok, E. (2013). Determinanty skłonności pracowników do dzielenia się wiedzą – koncepcja diagnozy dla potrzeb zarządzania, Szczecin: Volumina.

Lemon, M., Sahota, P.S. (2004). Organizational culture as a knowledge repository for increased innovation capacity. Technovation, 24(6), 483–498. DOI: 10.1016/S0166-4972(02)00102-5.

López-Sáez, P., Cruz-Gonzalez, J., Navas-Lopez, J.E., del Mar Perona-Alfageme, M. (2021). Organizational integration mechanisms and knowledge transfer effectiveness in MNCs: The moderating role of cross-national distance. Journal of International Management, 27(4), 100872. DOI: 10.1016/j.intman.2021.100872.

Luu, T. (2016). Psychological contract and knowledge sharing: CSR as an antecedent and entrepreneurial orientation as a moderator. Corporate Communications, 21(1), 2–19. DOI: 10.1108/CCIJ-09-2014-0058.

Mc Manus, P., Ragab, M., Arisha, A., Mulhall, S. (2016). Review of Factors Influencing Employees’ Willingness to Share Knowledge. W: 18th European Conference on Knowledge Management (ECKM), Belfast, Northern Ireland, 2016.

McDermott, R., O’Dell, C. (2001). Overcoming cultural barriers to sharing knowledge. Journal of Knowledge Management, 5(1), 76–85. DOI: 10.1108/13673270110384428.

Mehdizadeh, P., Dopeykar, N., Ghaed, M., Akbari, S.M., Kohestani, S. (2019). Investigating the underlying factors of the establishment of knowledge management in insurance organizations: case study in Social Security Organization. Journal of Military Medicine, 21(4), 353–361.

Mustika, H., Eliyana, A., Agustina, T.S., Anwar, A. (2022). Testing the Determining Factors of Knowledge Sharing Behavior. SAGE Open, 12(1), 1–17. DOI: 10.1177/21582440221078012.

Mustika, H., Eliyana, A., Agustina, T.S., Ratnasari, R.T. (2020). Knowledge sharing behavior between self-leadership and innovative behavior. Journal of Security and Sustainability Issues, 9, 148–157. DOI: 10.9770/jssi.2020.9.M(12).

NCA Software. Pobrane z: https://www.erim.eur.nl/necessary-condition-analysis/software-and-calculator/nca-software/ (2023.07.31).

NCA, wykaz publikacji. Pobrane z: https://www.erim.eur.nl/necessary-condition-analy-sis/publications/substantive-publications/ (2023.07.31).

Nooshinfard, F., Nemati-Anaraki, L. (2014). Success factors of inter-organizational knowledge sharing: A proposed framework. The Electronic Library, 32(2), 239–261. DOI: 10.1108/EL-02-2012-0023.

Ogunmokun, O.A., Eluwole, K.K., Avci, T., Lasisi, T.T., Ikhide, J.E. (2020). Propensity to trust and knowledge sharing behavior: An evaluation of importance-performance analysis among Nigerian restaurant employees. Tourism Management Perspectives, 33, 100590. DOI: 10.1016/j.tmp.2019.100590.

Panteli, N., Sockalingam, S. (2005). Trust and conflict within virtual inter-organizational alliances: a framework for facilitating knowledge sharing. Decision Support Systems, 39(4), 599–617. DOI: 10.1016/j.dss.2004.03.003.

Rahman, M.S., Hussain, B. (2022). The impact of trust, motivation and rewards on knowledge sharing attitudes among the secondary and higher secondary level students’ Evidence from Bangladesh. Library Review, 63(8–9), 637–652. DOI: 10.1108/LR-06-2013-0072.

Rowley, J. (2003). Knowledge management – the new librarianship? From custodians of history to gatekeepers to the future. Library Management, 24(8), 433–440. DOI: 10.1108/01435120310501112.

Ryu, S., Hee Ho, S., Han, I. (2003). Knowledge sharing behavior of physicians in hospitals. Expert Systems with applications, 25(1), 113–122. DOI: 10.1016/S0957-4174(03)00011-3.

Šajeva, S. (2014). Encouraging Knowledge Sharing among Employees: How Reward Matters. Procedia – Social and Behavioral Sciences, 156, 130–134. DOI: 10.1016/j.sbspro.2014.11.134.

Salopek, J.J., Dixon, N.M. (2002). Common knowledge: How companies thrive by sharing what they know. Training & Development, 54(4), 63–64.

Samaddar, S., Kadiyale, S.S. (2006). An analysis of interorganizational resource sharing decisions in collaborative knowledge creation. European Journal of Operational Re¬search, 170(1), 192–210. DOI: 10.1016/j.ejor.2004.06.024.

Schauer, A., Vasconcelos, A.C., Sen, B. (2015). The ShaRInK framework: a holistic perspective on key categories of influences shaping individual perceptions of knowledge sharing. Journal of Knowledge Management, 19(4), 770–790. DOI: 10.1108/JKM-12-2014-0519.

Shankar, S., Zhang, Z. (2020). Knowledge-sharing rewards in enterprise social networks: effects of learner types and impact of digitisation. Enterprise Information Systems, 14(5), 661–679. DOI: 10.1080/17517575.2020.1737884.

Shaukat, R., Ahmad, S., Naveed, M.A., Ur Rehman, S. (2023). Impact of Personality Traits on Knowledge Sharing Behavior of Academicians: A Case of University of Sargodha, Punjab, Pakistan. SAGE Open, 13(1), 1–13. DOI: 10.1177/21582440231160984.

Shin, M. (2004). A framework for evaluating economics of knowledge management systems. Information & Management, 42(1), 179–196. DOI: 10.1016/j.im.2003.06.006.

Suppiah, V., Sandhu, M.S. (2011). Organisational Culture’s Influence on Tacit Knowledge Sharing Behaviour. Journal of Knowledge Management, 15(3), 462–477. DOI: 10.1108/13673271111137439.

Van Gils, A., Zwart, P. (2004). Knowledge Acquisition and Learning in Dutch and Belgian SMEs: The role of strategic alliances. European Management Journal, 22(6), 685–692. DOI: 10.1016/j.emj.2004.09.031.

Wagner, C., Cassimjee, N., Nel, H. (2002). Some key principles in implementing knowledge management: the views of employees in a small software company. SA Journal of Industrial Psychology, 28(2), 49–54. DOI: 10.4102/sajip.v28i2.54.

Witherspoon, C.L., Bergner, J., Cockrell, C., Stone, D.N. (2013). Antecedents of organizational knowledge sharing: a meta analysis and critique. Journal of Knowledge Management, 17(2), 250–277. DOI: 10.1108/13673271311315204.

Wolfe, C., Loraas, T. (2008). Knowledge sharing: The effects of incentives, environment, and person. Journal of Information Systems, 22(2), 53–76. DOI: 10.2308/jis.2008.22.2.53.

Wu, W.L., Lee, Y.C. (2016). Do employees share knowledge when encountering abusive supervision? Journal of Managerial Psychology, 31(1), 154–168. DOI: 10.1108/JMP-12-2013-0410.

Yang, J.T., Wan, C.S. (2004). Advancing organizational effectiveness and knowledge management implementation. Management Accounting Research, 15(1), 53–76. DOI: 10.1016/j.tourman.2003.08.002.

Zhang, Z., Song, F., Song, Z. (2020). Promoting knowledge sharing in the workplace: Punishment v. reward. Chaos, Solitons & Fractals, 131, 109518. DOI: 10.1016/j.chaos.2019.109518.

Pobrania

Opublikowane

2023-12-31

Jak cytować

Krok, E. (2023). Identyfikacja warunków koniecznych do dzielenia się wiedzą w organizacji. Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy, (76), 147–162. https://doi.org/10.15584/nsawg.2023.4.7

Numer

Dział

Artykuły