Znaczenie informacji w ekonomii. Kilka kontrowersji

Abstrakt

Obecny etap rozwoju gospodarki światowej wiąże się ściśle z powstaniem społeczeństwa informacyjnego, w którym istotnym czynnikiem konkurencyjności jest informacja. Informacjom przypisuje się wiele znaczeń i funkcji. Informacja zaliczana jest do ważnych czynników każdej aktywności, w tym gospodarczej. Obejmuje wiedzę, system danych, odpowiednio pozyskiwanych i gromadzonych, które warunkują podejmowanie decyzji. Współczesne zainteresowanie informacją i społeczeństwem informacyjnym dotyczy przepływu informacji, w tym zwłaszcza Internetu i różnych form cyfryzacji. Ale jednocześnie rewolucja informacyjna, obok upowszechnienia gospodarki rynkowej, w tym nieograniczonej ekspansji kapitału, przyczyniła się do rozprzestrzeniania globalnych zagrożeń wraz z negatywnymi efektami rewolucji informacyjnej. Różne trajektorie rozwoju zaczęły wyzwalać ten sam typ zagrożeń: olbrzymie zróżnicowanie dochodowe, bezrobocie, wykluczenie i liczne patologie społeczne. Tezą opracowania jest niedocenianie ekonomicznych treści informacji i pogoń za spektakularnymi osiągnięciami w technologii ich pozyskiwania, przetwarzania i dystrybucji. Celem opracowania jest próba argumentacji znaczenia informacji dla ekonomicznej interpretacji i oceny badanych kategorii, procesów, zależności. Rozważania podejmują kwestię rachunku PKB, ograniczeń informacyjnych oraz instytucji w stosowaniu i wykorzystaniu informacji. Artykuł ma charakter teoretycznych dociekań, które stanowią próbę wskazania skutków poprawnego i błędnego wykorzystania informacji w interpretacji rzeczywistości gospodarczej. Posłużono się przykładem kontrowersji w rachunku PKB, zwłaszcza w ustalaniu wartości dóbr kapitałowych, rachunku kapitału nienaruszalnego oraz wpływu kapitału współpracy na wzrost gospodarczy. Instytucje i ich wartość pozwalają wyjaśnić wiele empirycznych zagadek ekonomicznych. Uwzględnienie instytucji zmienia wyniki rachunków i postrzeganie wyników badań w ekonomii.