Samobójstwa wśród dzieci i młodzieży: skala zjawiska w województwie podkarpackim
Słowa kluczowe:
samobójstwo dzieci, samobójstwo młodzieży, zachowania suicydalne, przyczyny samobójstw wśród najmłodszych, typologia samobójstwAbstrakt
Samobójstwa wśród dzieci i młodzieży są poważnym problemem społecznym. Pomimo niskiej liczby zakończonych śmiercią prób samobójczych w tej grupie wiekowej, problem ten staje się coraz bardziej palący. Przyczyny samobójstw młodych osób są złożone i wynikają z różnych czynników. Często wiążą się one z trudnościami w radzeniu sobie ze stresem, poszukiwaniem tożsamości, chęcią akceptacji i wpływem mediów społecznościowych. Internet może być zarówno źródłem wsparcia, jak i narażać młodych ludzi na cyberprzemoc i treści nakłaniające do samobójstwa. Trauma w dzieciństwie oraz problemy zdrowia psychicznego również przyczyniają się do wzrostu zachowań suicydalnych. W ostatnich latach wzrosła świadomość społeczeństwa w zakresie problemów zdrowia psychicznego, co doprowadziło do powstania instytucji i organizacji zajmujących się prewencją i pomocą młodym osobom w kryzysie. Wzrost liczby samobójstw wśród najmłodszych jest niepokojący, dlatego ważne jest wczesne rozpoznawanie i prewencja takich zachowań.
Bibliografia
Badura-Madej W., Dobrzyńska-Mesterhazy A., Interwencja kryzysowa w przypadku zachowań samobójczych [w:] Wybrane zagadnienia interwencji kryzysowej: Poradnik dla pracowników socjalnych, red. W. Badura-Madej, Katowice 1999, s. 175–191.
Bąbik A., Olejniczak D., Uwarunkowania i profilaktyka samobójstw wśród dzieci i młodzieży w Polsce, „Dziecko Krzywdzone. Teoria, badania, praktyka” 2014, nr 13(2), s. 99–121.
Durkheim E., Samobójstwo, Warszawa 2011.
Hołyst B., Samobójstwo – przypadek czy konieczność?, Warszawa 1983.
Jarosz M., Rezygnacja z życia. Analiza socjologiczna zjawiska samobójstwa w Polsce, „Ethos” 1999, nr 3, s. 115–128.
Kanclerz B., Film „Sala samobójców” jako obraz współczesnej młodzieży uwikłanej w wirtualnej rzeczywistości, „Kultura – Społeczeństwo – Edukacja” 2016, nr 1(9), s. 69–83.
Kielan A., Olejniczak D., Czynniki ryzyka oraz konsekwencje zachowań samobójczych z uwzględnieniem problematyki samobójstw dzieci i młodzieży, „Dziecko Krzywdzone. Teoria, badania, praktyka” 2018, nr 17(3), s. 9–26.
Kosiba B., Przybyszewska W., Sołtyszewski I., Wybrane aspekty zachowań samobójczych, „Journal of Modern Science” 2017, nr 1(32), s. 83–111.
Łuba M., Doleszczak D., Kulczykowska M., Nalazek P., Pogodzińska O., Sikora A., Szadura - -Urbańska E., Rogowska-Lewandowska L., Lewandowska M., Młodzi w kryzysie. Praca zbiorowa, Warszawa 2022.
Michalska-Suchanek M., Fenomen samobójstwa. Długa historia krótko opisana, Mikołów 2011.
Pilecka B., Kryzys psychologiczny. Wybrane zagadnienia, Kraków 2004.
Pilecka B., Osobowościowe korelaty prób samobójczych u młodzieży, Kraków 2005.
Przybysz-Zaremba M., Uwarunkowania zachowań suicydalnych adolescentów – na podstawie przeglądu wybranych badań, „Roczniki Pedagogiczne” 2019, nr 11(47), s. 385–399.
Rachwaniec-Szczecińska Ż., Żyję cicho krwawiąc: problem zachowań samobójczych wśród młodzieży na przykładzie filmu „Sala samobójców” [w:] Psychologiczna praca z filmem, red. M. Brol, A. Skorupa, Katowice 2014, s. 291–340.
Sikorska E., Traumatyczne dzieciństwo jako czynnik podnoszący ryzyko wystąpienia zachowań samobójczych w kontekście badań jakościowych, „Biuletyn Kryminologiczny” 2023, nr 29, s. 127–143.
Wójcik S., Zagrożenia dzieci i młodzieży w internecie, „Dziecko Krzywdzone. Teoria, badania, praktyka” 2017, nr 16(1), s. 272–287.
Kicińska L., Palma J., Życie warte jest rozmowy. Zachowania samobójcze wśród dzieci i młodzieży. Raport za lata 2012–2021 na podstawie danych Komendy Głównej Policji, https://zwjr.pl/artykuly/raport-dotyczacy-zachowan-samobojczych-mlodziezy [dostęp: 21.06.2023].
Najwyższa Izba Kontroli, Dostępność lecznictwa psychiatrycznego dla dzieci i młodzieży, Warszawa 2020, https://www.nik.gov.pl/plik/id,22730,vp,25429.pdf [dostęp: 21.06.2023].
Pawłowska G., Psychiatria dziecięca na Podkarpaciu, https://www.krosnosfera.pl/psychiatria-dziecieca-na-podkarpaciu [dostęp: 10.06.2023].
Zachowania samobójcze u dzieci i młodzieży, https://pppswidwin.szkolnastrona.pl/p,40,zachowania-samobojcze-u-dzieci-i-mlodziezy [dostęp: 21.06.2023].
Soczewka M., Socjologiczna soczewka samobójstw, https://zobaczznikam.pl/socjologiczna-teoria-samobojstw/ [dostęp: 21.06.2023].
„Za dużo tonących, za mało kół ratunkowych”. Jak pomóc dziecku w kryzysie? – relacja z panelu NIK o opiece psychiatrycznej i psychologicznej dla dzieci i młodzieży, https://www.nik.gov.pl/aktualnosci/panel-ekspertow-o-opiece-psychiatrycznej-i-psychologicznej-dla-dzieci-i-mlodziezy.html [dostęp: 21.06.2023].
Zamachy samobójcze od 2017 roku, https://statystyka.policja.pl/st/wybrane-statystyki/zamachy-samobojcze/63803,Zamachy-samobojcze-od-2017-roku.html [dostęp: 10.06.2023].
Zdrowie w liczbach: opieka psychiatryczna w Polsce po pandemii, https://politykazdrowotna.com/artykul/zdrowie-w-liczbach-opieka-psychiatryczna-w-polsce-po-pandemii/829749 [dostęp: 10.06.2023].
