„Najpiękniejsza spośród wszystkich istot stworzonych”. Człowiek w nauczaniu Jana Pawła II (na podstawie wybranych encyklik)
Abstrakt
The main aim of this article is to present the vision of the lexical layer regarding human included in John Paul II’s encyclicals. Based on the lexical analysis of these documents it is possible to state that the language used by Polish Pope is full of expression, emotions and featured with great persuasion. John Paul II creates a suggestive vision of a human using positively evaluating periphrasis and metaphors. Among the metaphors the most noteworthy are these concerning light and floral elements. Rhetorical questions and exclamations are also used for emotional valorization. Another crucial function is fulfilled by nouns which are the names of existential, moral and religious values as well as positively evaluating adjectives and verbs.
By means of mentioned above linguistic measures John Paul II creates strongly axiological image of a human as an exceptional and unique creature.
Downloads
Bibliografia
Balter L., 1989, Encyklika [w:] Encyklopedia katolicka, t. 4, red. R. Łukaszyk, L. Bieńkowski, F. Gryglewicz, Lublin, s. 984.
Ceglińska A., 1997, O stylu encykliki Jana Pawła II „Redemptor hominis” [w:] W kręgu pism Papieża i tekstów biblijnych, red. M. Kamińska, Łódź, s. 11–32.
Ceglińska A., 2000, Piękno papieskiego słowa. O stylu encyklik Jana Pawła II, Łódź.
Czajowski J., 1983, Człowiek w nauce Jana Pawła II, Rzym.
Czekalski R., 2007, Godność osoby ludzkiej. Nauczanie Jana Pawła II, Warszawa.
Gajewska U., 2007, Otwieranie i zamykanie tekstu w encyklikach Jana Pawła II [w:] Język religijny dawniej i dziś, t. 3, red. P. Bortkiewicz, S. Mikołajczak, M. Rybka, Poznań, s. 34–43.
Gajewska U., 2008, Obraz współczesnego świata w encyklikach Jana Pawła II [w:] Język, społeczeństwo, wartości, red. E. Laskowska, I. Benenowska, M. Jaracz, Bydgoszcz, s. 127–136.
Gajewska U., 2014a, Godność człowieka w świetle wybranych encyklik Jana Pawła II [w:] Człowiek w refleksji Karola Wojtyły – Jana Pawła II. Wybrane aspekty adekwatnej antropologii, red. A. Różyło, M. Sztaba, Lublin, s. 163–185.
Gajewska U., 2014b, Jana Pawła II rozważania o filozofii (na podstawie encykliki Fides et ratio), ,,Słowo. Studia językoznawcze”, nr 5, s. 35–56.
Galarowicz J., 2000, Człowiek jest osobą. Podstawy antropologii filozoficznej Karola Wojtyły, Kęty.
Galarowicz J., 2005, Blask godności. O etyce Karola Wojtyły i nie tylko, Kęty.
Galarowicz J., 2014, Karol Wojtyła. Myśl o człowieku, Kraków.
Jan Paweł II, 1994, Przekroczyć próg nadziei, Lublin.
Kamińska M., 2001, Piękno papieskiego słowa. Wybrane problemy stylu Jana Pawła II [w:] Język w komunikacji, t. 2, red. G. Habrajska, Łódź, s. 5–10.
Lakoff G., Johnson M., 1988, Metafory w naszym życiu, tłum. T.P. Krzeszowski, Warszawa.
Makuchowska M., 2013, Styl religijny [w:] Style współczesnej polszczyzny. Przewodnik po stylistyce polskiej, red. E. Malinowska, J. Nocoń, U. Żydek-Bednarczuk, Kraków, s. 487–528.
Miodek J., 1984, Osobliwości stylu Jana Pawła II, „Język Polski” LXIV, nr 3, s. 173–176.
Miodek J., 1988, Osobliwości stylu Jana Pawła II, „Język Polski” LXVIII, nr 4–5, s. 230–233.
Ożóg K., 2003, Odpowiednie dać rzeczy słowo. Karol Wojtyła jako mistrz słowa polskiego, ,,Fraza”, nr 3, s. 51–59.
Ożóg K., 2011, Retoryka w tekstach Karola Wojtyły – Jana Pawła II [w:] Jan Paweł II w trosce o słowo i prawdę, red. S. Mikołajczak, M. Wrześniewska-Pietrzak, Poznań, s. 163–178.
Ożóg K., 2015, Karol Wojtyła – Jan Paweł II – mistrz słowa polskiego [w:] Święty Jan Paweł II – pierwszy doktor honoris causa Uniwersytetu Rzeszowskiego, red. S. Nabywaniec, Rzeszów, s. 135–154.
Parzyszek M. 2014, Kimże jest człowiek? Tożsamość osoby ludzkiej w myśli Jana Pawła II [w:] Człowiek w refleksji Karola Wojtyły – Jana Pawła II. Wybrane aspekty adekwatnej antropologii, red. A. Różyło, M. Sztaba, Lublin s. 101–113.
Piotrowicz A., 2007, Kilka uwag o słowie w tekstach Jana Pawła II [w:] Język religijny dawniej i dziś, t. 3, red. P. Bortkiewicz, S. Mikołajczak, M. Rybka, Poznań, s. 79–88.
Rybka M., 2014, Kształtem jest miłość. Obraz miłości w tekstach Jana Pawła II, Poznań.
Sadowski M., 2010, Godność człowieka i dobro wspólne w papieskim nauczaniu społecznym (1878–2005), Wrocław.
Starnawski W., 2014, Znaczenie terminu ,,osoba” w myśli Jana Pawła II [w:] Człowiek w refleksji Karola Wojtyły – Jana Pawła II. Wybrane aspekty adekwatnej antropologii, red. A. Różyło, M. Sztaba, Lublin, s. 85–99.
Taras B., 2010, Jana Pawła II widzenie świata w orędziach na Światowy Dzień Pokoju [w:] Karol Wojtyła – Jan Paweł II. Słowa prawdy i życia. Szkice lingwistyczne, red. K. Ożóg, B. Taras, Rzeszów, s. 142–153.
Zdunkiewicz D., 1991, Językowe środki perswazji w homiliach (na przykładzie tekstów Jana Pawła II) [w:] Język a Kultura, t. 4: Funkcje języka i wypowiedzi, red. J. Bartmiński, R. Grzegorczykowa, Wrocław, s. 149–157.
Ziomek J., 1990, Retoryka opisowa, Opole.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne 4.0 Międzynarodowe.
