Międzypokoleniowe różnice w grzeczności językowej w opinii studentów polonistyki

Autor

  • Anna Piotrowicz Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
  • Małgorzata Witaszek-Samborska Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Abstrakt

The article contains the analysis and interpretation of the answers given by the hundred students of Polish philology to the survey question: Do you notice differences between language politeness in your contacts with peers and with the elderly? If yes, please specify what they are, and give examples. Respondents confirmed the existence of such differences. They relate not only to the acts and polite phrases, but also comply with the rules in force in polite conversational language contacts. Communication with the elderly need to show respect (for listening, not disrupting), and more care (lexical, stylistic, articulatory and prosodic). Contacts with peers characterized by language freedom.

Downloads

Bibliografia

Anusiewicz J., Marcjanik M. (red.), 1992, Język a kultura, t. 6: Polska etykieta językowa, Wrocław.

Bloch J., Lewandowska-Jaros D., Pawelec R. (red.), 2014, Grzeczność nie jest nauką łatwą ani małą. Język, działanie, kultura, Warszawa.

Grybosiowa A., 1998, Przyczyny zmian w polskim systemie adresatywnym [w:] Język w mieście. Problemy kultury i poprawności, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica”, nr 37, s. 57–61.

Grybosiowa A., 2002, Nowe sytuacje – nowe zachowania grzecznościowe, „Poradnik Językowy”, nr 2, s. 3–8.

Grybosiowa A., 2003, Obce kulturowo formuły nawiązywania kontaktu we współczesnej polszczyźnie. Geneza, recepcja, wartościowanie [w:] tejże, Język wtopiony w rzeczywistość, Katowice, s. 176–185,

Grybosiowa A., 2006, Destrukcja tradycyjnego, polskiego modelu grzeczności. Nowe formuły globalne [w:] Przemiany języka na tle przemian współczesnej kultury, red. K. Ożóg i E. Oronowicz-Kida, Rzeszów, s. 31–37.

Jędrzejko E., Kita M., 2002, Słowa grzeczne i serdeczne, czyli o języku życzliwym na co dzień i od święta, Warszawa.

Kita M., 2005, Językowe rytuały grzecznościowe, Katowice.

Kowalikowa J., 2005, Język bez etykiety [w:] Język trzeciego tysiąclecia III, t. 1: Tendencje rozwojowe współczesnej polszczyzny, red. G. Szpila, Kraków, s. 463–472.

Maćkowiak K., 2011, Świadomość językowa – problem definicji, „Poradnik Językowy”, z. 2, s. 5–23.

Marcjanik M., 1990, Normy regulujące językowe zachowania grzecznościowe, „Przegląd Humanistyczny”, nr 7, s. 77-82.

Marcjanik M., 1993a, Etykieta językowa [w:] Współczesny język polski, red. J. Bartmiński, Wrocław, s. 271-281.

Marcjanik M., 1993b, Granice polskiej grzeczności językowej, „Poradnik Językowy”, nr 7, s. 375–383.

Marcjanik M., 1997, Polska grzeczność językowa, Kielce.

Marcjanik M., 2001a, W kręgu grzeczności. Wybór prac z zakresu polskiej etykiety językowej, Kielce.

Marcjanik M., 2001b, Zmiany w etykiecie językowej ostatnich lat XX wieku [w:] Zmiany w publicznych zwyczajach językowych, red. J. Bralczyk, K. Mosiołek-Kłosinska, Warszawa, s. 79–84.

Marcjanik M., 2002, Proces przewartościowywania polskiej grzeczności językowej [w:] Język trzeciego tysiąclecia II, t. 1: Nowe oblicza komunikacji we współczesnej polszczyźnie, red. G. Szpila, Kraków, s. 391–396.

Marcjanik M., 2007a, Grzeczność w komunikacji językowej, Warszawa.

Marcjanik M., 2007b, O formach grzecznościowych typu Witam, panie Jerzy, Miłego dnia, profesorze [w:] Na językoznawczych ścieżkach. Prace ofiarowane Profesorowi Jerzemu Podrackiemu, red. A. Mikołajczuk, R. Pawelec, Warszawa, s. 89–94.

Marcjanik M., 2014, Słownik językowego savoir-vivre’u, Warszawa.

Marcjanik M. (red.), 2013, Jak zwracają się do siebie Europejczycy, Warszawa.

Markowski A., 2005, Kultura języka polskiego. Teoria. Zagadnienia leksykalne, Warszawa.

Markowski A., Puzynina J., 2001, Kultura języka [w:] Współczesny język polski, red. J. Bartmiński, Warszawa, s. 49–71.

Ożóg K., 1990, Zwroty grzecznościowe współczesnej polszczyzny mówionej (na materiale języka mówionego mieszkańców Krakowa), Warszawa–Kraków.

Ożóg K., 2005, Współczesny model polskiej grzeczności językowej [w:] Język a Kultura, t. 17: Życzliwość i agresja w języku i kulturze, red. A. Dąbrowska, A. Nowakowska, Wrocław, s. 9–15.

Ożóg K., 2007a, Język polskiej młodzieży – między kodem ograniczonym a kodem rozwiniętym [w:] tegoż, Polszczyzna przełomu XX i XXI wieku. Wybrane zagadnienia, Rzeszów, s. 180–199.

Ożóg K., 2007b, Uwagi o współczesnej polskiej grzeczności językowej [w:] tegoż, Polszczyzna przełomu XX i XXI wieku. Wybrane zagadnienia, Rzeszów, s. 77–88.

Piotrowicz A., 2005, Słownictwo i frazeologia związane z ogładą towarzyską [w:] Język polski. Współczesność, historia, t. V, red. W. Książek-Bryłowa, H. Duda, Lublin, s. 47–55.

Piotrowicz A., Witaszek-Samborska M., 2014, Grzeczność językowa w świadomości studentów polonistyki [w:] Grzeczność nie jest nauką łatwą ani małą. Język, działanie, kultura, red. J. Bloch, D. Lewandowska-Jaros, R. Pawelec, Warszawa, s. 269–278.

Piotrowicz A., Witaszek-Samborska M., [w druku], Co razi studentów polonistyki w językowych zachowaniach grzecznościowych Polaków?

Urbańczyk S., Kucała M. (red.), 1999, Encyklopedia języka polskiego, Wrocław–Warszawa–Kraków.

Zdunkiewicz D., 2001, Akty mowy [w:] Współczesny język polski, red. J. Bartmiński, Warszawa, s. 269–280.

Pobrania

Opublikowane

2014-12-30

Jak cytować

Piotrowicz, A., & Witaszek-Samborska, M. (2014). Międzypokoleniowe różnice w grzeczności językowej w opinii studentów polonistyki. Słowo. Studia językoznawcze, (5), 192–200. Pobrano z https://journals.ur.edu.pl/slowo/article/view/10780

Numer

Dział

ROZPRAWY I ARTYKUŁY