Imiennictwo mieszczanek brańskich w XVII–XVIII wieku

Autor

DOI:

https://doi.org/10.15584/slowo.2022.13.8

Słowa kluczowe:

antroponimia historyczna, imiennictwo kobiet, Brańsk, Podlasie

Abstrakt

Tematem niniejszego artykułu jest imiennictwo kobiet z warstwy mieszczańskiej miejscowości Brańsk na Podlasiu w XVII–XVIII w. Przeprowadzona analiza antroponimiczna opiera się na materiale imienniczym wyekscerpowanym z dwóch rodzajów źródeł. Są to przetrwałe do naszych czasów księgi metrykalne brańskiej parafii katolickiej oraz brańskie księgi miejskie. Na podstawie poświadczeń źródłowych zawartych w przebadanej bazie materiałowej udało się wyodrębnić imiona żeńskie, które zostały zaprezentowane w postaci słownika. Zachowana rejestracja metrykalna tutejszej parafii katolickiej posłużyła również do zbadania częstości nadawania poszczególnych imion nowo narodzonym dziewczynkom w interesujących nas dwóch stuleciach. Na podstawie dokonanej analizy antroponimicznej ustalono, że w badanej miejscowości zachodził proces stopniowego zubażania zasobu imienniczego związanego z kręgiem kultury bizantyjskiej na rzecz rozszerzania się i ubogacania repertuaru imion charakterystycznych dla łacińskiej tradycji kulturowej. Pod wieloma względami imiennictwo mieszczanek brańskich w XVII–XVIII w. wykazuje typowe cechy dla systemu imienniczego polsko- -wschodniosłowiańskiego pogranicza etniczno-językowego.

Downloads

Bibliografia

Abramowicz, Z. (2003). Antroponimia Brańska w XVII wieku w kontekście kształtowania się nazwiska na Podlasiu. W: M. Biolik (red.), Metodologia badań onomastycznych (s. 139–149). Olsztyn: Ośrodek Badań Naukowych im. Wojciecha Kętrzyńskiego.

Borowski, E. (1995). Dzieje parafii rzymskokatolickiej w Brańsku. Brańsk: Towarzystwo Przyjaciół Brańska.

Dacewicz, L. (1994). Nazewnictwo kobiet w starostwie brańskim. Białostocczyzna, 4, 69–71.

Fros, H., Sowa, F. (1979). Twoje imię. Przewodnik onomastyczno-hagiograficzny (wyd. II). Kraków: Wydawnictwo Apostolstwa Modlitwy.

Malec, M. (1994). Imiona chrześcijańskie w średniowiecznej Polsce. Kraków: Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego.

Mytnik, I. (2019). Imiennictwo ziemi chełmskiej w XVI–XVII wieku. Warszawa–Lublin: Uniwersytet Warszawski – Wydawnictwo Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.

Romaniuk, Z. (1993). Cerkiew unicka w Brańsku. Ziemia Brańska, 4, 23–33.

Romaniuk, Z. (2021). Brańsk. Dzieje miasta (t. 1). Brańsk: OSP w Brańsku.

Szulowska, W. (2004). Dawna antroponimia Mazowsza (XV–XVII w.). Olsztyn: Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego.

Tichoniuk, B. (2000). Imiona i ich formy na pograniczu polsko-białoruskim od XVI wieku do roku 1839. Zielona Góra: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Pedagogicznej im. Tadeusza Kotarbińskiego.

Wiśniewski, J. (1977). Osadnictwo wschodniej Białostocczyzny – geneza, rozwój oraz zróżnicowanie i przemiany etniczne. Acta Baltico-Slavica, 11, 7–80.

Złotkowski, P. (2017). Antroponimia historyczna mieszczan i chłopów Brańska i okolic w ujęciu statycznym i dynamicznym. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.

Złotkowski, P. (2021). Wieloimienność wśród kobiet z warstwy mieszczańskiej i chłopskiej środkowo-zachodniego Podlasia (na materiale XVIII-wiecznych katolickich i unickich akt metrykalnych). Zeszyty Cyrylo-Metodiańskie, 10, 32–46.

Pobrania

Opublikowane

2022-12-15

Jak cytować

Złotkowski, P. (2022). Imiennictwo mieszczanek brańskich w XVII–XVIII wieku. Słowo. Studia językoznawcze, (13), 111–124. https://doi.org/10.15584/slowo.2022.13.8

Numer

Dział

ANTROPONIMY