Hiperbola i litota i ich funkcje w nagłówkach dziennika regionalnego „Gazeta Pomorska”
DOI:
https://doi.org/10.15584/slowo.2020.11.11Słowa kluczowe:
headlines, hyperbole, litotes, metaphor, the „Gazeta Pomorska” newspapeAbstrakt
The paper focues on the analysis of article headlines published in the local newspaper “Gazeta Pomorska”, in particular with regard to figures of speech like hyperbole and its opposite. Conventionalised metaphors (related to war, fight, nightmare, disaster, fear, illness) allow for creation of hyperbolic headlines. Military metaphors constitute the most numerous group where reality is presented as a battlefield (for example description of a purchase, African swine fever, election campaign, protest, road accidents, sport). Whereas, litotes is not only depicted by figures of speech such as personification, comparison, but also irony, colloquialisms and intersexuality. Although the material was extracted from a regional journal the analysis indicated that there are 43 percent more examples of general Polish headlines in the pages of “Gazeta Pomorska” with the use of hyperbole and litotes than those of regional origin. The analysis suggests that headlines of regional articles are frequently purely informative in nature without rhetorical aspects.Downloads
Bibliografia
Borkowski I., 2007, Śmierć dźwignią reklamy. Przypadki medialne [w:] Nowe media 3. W świetle komunikacji zdegradowanej, red. I. Borkowski, A. Woźny, Wrocław, s. 231–236.
Bralczyk J., 2000, Manipulacja językowa [w:] Dziennikarstwo i świat mediów, red. B. Zbigniew, E. Chudziński, Kraków, s. 244–250.
Kajtoch W., 2016, Szkice językoznawczo-prasoznawcze, Kraków.
Karwat M., 2014, Zakres manipulacji politycznej [w:] Przestrzenie manipulacji społecznej, red. D. Doliński, M. Gamian-Wilk, Warszawa, s. 261–298.
Kasiak M., 2016, Pozyskiwanie odbiorcy w tytułach prasowych. Analiza wybranych przykładów z tygodników opinii, „Acta Humana”, nr 7, Lublin, s. 119–131.
Lakoff G., Johnson M., 2010, Metafory w naszym życiu, przekł. T.P. Krzeszowski, Warszawa.
Lewicki A.M., 2004, Nagłówki w formie ustalonych związków wyrazowych jako narzędzie manipulacji. [w:] Manipulacja w języku, red. P. Krzyżanowski, P. Nowak, Lublin, s. 101–113.
Maciuszek J., 2014, Wieloznaczność językowa w kontekście przekazu reklamowego [w:] Przestrzenie manipulacji społecznej, red. D. Doliński, M. Gamian-Wilk, Warszawa, s. 85–117.
Majewska M., 2005, Akty deprecjonujące siebie i innych, Kraków.
Maliszewski B., 2013, Sposoby wykorzystywania nagłówków prasowych w ćwiczeniach utrwalających słownictwo [w:] Glottodydaktyka polonistyczna. W obliczu dynamiki zmian językowo-kulturowych i potrzeb społecznych, red. J. Mazur, A. Małyska, K. Sobstyl, Lublin, s. 47–56.
Maślanka J. (red.) 1976, Encyklopedia wiedzy o prasie, Wrocław.
Michałowski P., 2003, Hiperbola w reklamie i panegiryku [w:] Napis. Tom poświęcony literaturze okolicznościowej i użytkowej, Seria IX, red. J. Maciejewski, Warszawa, s. 219–228.
Mikułowski-Pomorski J., Nęcki Z., 1983, Komunikowanie skuteczne?, Kraków.
Ogonowska A., 2010, Twórcze metafory medialne. Baudrillard – McLuhan – Goffman, Kraków.
Olejniczak E., 2017, O nagłówkach tekstów publikowanych na portalu Treningbiegacza.pl, „Acta Unversitatis Lodziensis. Folia Linguistica”, nr 51/1, s. 67–75.
Ożóg K., 1999, Moda na potoczność w tekstach oficjalnych, „Poradnik Językowy”, z. 8–9, s. 29–37.
Pałuszyńska E., 2006, Nagłówki w „Gazecie Wyborczej” (ekspresywna leksyka, frazematyka, metaforyka), Łódź.
Pałuszyńska E., 2016, Zmiany w językowej formie nagłówków prasowych, „Rozprawy Komisji Językowej ŁTN”, t. LXII, Łódź, s. 103–115.
Pawłowska I., 2010, Nagłówek w sieci: budowa i funkcja nagłówków prasowych na przykładzie internetowego portalu miejskiego e-sosnowiec.pl, „Rocznik Prasoznawczy”, nr 4, s. 105–118.
Peisert M., 2004, Formy i funkcje agresji werbalnej. Próba typologii, Wrocław.
Pelc P., 2011, Retoryka zagrożenia w dyskursie medialnym: tytuły „Polityki” [w:] Bezpieczeństwo współczesnego świata. Edukacja, media, kultura, red. M. Baranowska-Szczepańska, J. Karwat, Poznań, s. 251–258.
Pisarek W., 1967, Poznać prasę po nagłówkach, Kraków.
Pisarek W., 2007, O mediach i języku, Kraków.
Pisarek W., 2009, Podstawy retoryki dziennikarskiej [w:] Dziennikarstwo i świat mediów, red. Z. Bauer, E. Chudziński, Kraków, s. 214–231.
Puzynina J., 1988, Ironia jako element języka osobniczego [w:] Język osobniczy jako przedmiot badań lingwistycznych, red. J. Brzeziński, Zielona Góra, s. 35–44.
Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 14 maja 2014 r. w sprawie profilowania pomocy dla bezrobotnego, Dz.U. 2014.631 z dnia 19.05.2014 (akt nieobowiązujący).
Sierotwiński S., 1966, Słownik terminów literackich. Teoria i nauki pomocnicze literatury, wyd. drugie przerobione i rozszerzone, Wrocław.
Sławiński J. (red.) 1988, Słownik terminów literackich, Wrocław.
Tabakowska E., 1995, Gramatyka i obrazowanie. Wprowadzenie do językoznawstwa kognitywnego, Kraków.
Tetelewska I., 1972, Szkice prasoznawcze, Kraków.
Wojenka-Karasek M., 2015, Nagłówki prasowe a świadomość lingwakulturowa młodych odbiorców [w:] (Nowe) Media. Implikacje kulturowe, językowe i edukacyjne, red. M. Karwatowska, B. Jarosz, Lublin, s. 151–164.
Wojtak M., 2008, Analiza gatunków prasowych, Lublin.
Wolny-Zmorzyński K., Kaliszewski A., Furman W. (red.) 2006, Gatunki dziennikarskie. Teoria, praktyka, język, Warszawa.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2020 Słowo. Studia językoznawcze
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne 4.0 Międzynarodowe.
