Konceptualizowanie uczuć jako specyfika opisu przeżyć w tekstach uczniowskich
DOI:
https://doi.org/10.15584/slowo.2020.11.10Słowa kluczowe:
description of experiences, feelings, description technique, composition, stylistic tracesAbstrakt
The aim of the article is to analyze the development of the description of experiences and the conceptualisation of feelings in the school essays. The author analyzes the proper part of the description of experiences prepared by primary school students; the interpretation consists of both treating the text as a product – the effect of using technology in the process of linguistic activity – as well as introducing the students’ textual abilities and skills. The analyzed texts include the authors’ own interpretations of their experiences, starting from the presentation of stimuli that triggered the given feelings, through describing the accompanying and emotional reactions, and ending with the description of the results derived from the experienced emotions. The essence of the description of experiences is the conceptualization of feelings, for the development of which students use three different schemas: simple time sequences, the contrast technique and the “kaleidoscope technique”.Downloads
Bibliografia
Czapiga Z., 2017, Niewerbalne sposoby wyrażania emocji (na przykładzie literatury polskiej i rosyjskiej), „Acta Universitas Lodziensis. Folia Linguistica Rossica” 14, s. 27–38.
Dereń E., Polański E., 2012, Wielki słownik języka polskiego, Kraków.
Dobrzyńska T., 1994, Mówiąc przenośnie... studia o metaforze, Warszawa.
Dubisz S. red., 2003, Uniwersalny słownik języka polskiego, t. 1–5, Warszawa.
Encyklopedia popularna PWN, 2005, Warszawa.
Filip G., Krauz M., 2010, Szkice o języku i wartościach w wybranych utworach Stefana Żeromskiego, Rzeszów.
Głowiński M., 1986, Wartościowanie w badaniach literackich a język potoczny [w:] O wartościowaniu w badaniach literackich, red. S. Sawicki, W. Panas, Lublin, s. 179–185.
Grabias S., 1981, O ekspresywności języka. Ekspresja a słowotwórstwo, Lublin.
Grzegorczykowa R., 2006, Wykłady z polskiej składni, Warszawa.
Iwanowicz M., 2008, Barwne epitety w liryce młodopolskiej na wybranych przykładach, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica” 11, s. 37–57.
Izdebska-Długosz D., 2015, Słownictwo nazywające uczucia w pracach pisemnych ukraińsko-języcznych studentów uczących się języka polskiego jako obcego [w:] Dać wyraz uczuciom. Analizy na podstawie tekstów kultury i wypowiedzi młodzieży, red. U. Kopeć, M. Bąk, Rzeszów, s. 289–304.
Jagodzińska J., 1997, Wartościowanie w wypowiedziach uczniów szkoły podstawowej, „Studia Pragmalingwistyczne”, red. J. Porayski-Pomsta, H. Zgółkowa, Warszawa, s. 38–58.
Kopeć U., 2000, Rozwój słownictwa nazywającego uczucia w języku dzieci i młodzieży, Rzeszów.
Krauz M., Litwin J., 1996, Delimitatory początku opisu [w:] Tekst i jego odmiany, red. T. Dobrzyńska, Warszawa.
Kudra A., 2006, Porównanie konceptualne. Elementy teorii tropu (na przykładzie poezji Tadeusza Różewicza), „Akta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica” 8, s. 317–335.
Kurczab H., 2012, Z problemów wartości i wartościowania (Wybrane zagadnienia), „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Rzeszowskiego”, z. 72, „Dydaktyka” 7.
Lakoff G., Johnson M., 1988, Metafory w naszym życiu, Warszawa.
Lenartowska K., Świętek W., 1989, Inspirowanie wypowiedzi pisemnych w klasach I–III, Warszawa.
Lisczyk-Kubina K., 2013, Czasowniki momentalne jako komponenty werbalne konstrukcji analitycznych wyrażających fazę, „Linguarum Silva” 2, s. 15–30.
Łabaszczuk M., 2006, Kryteria środków wyrażania emocji w języku [w:] Wyrażanie emocji, red. K. Michalewski, Łódź, s. 71–76.
Ługowska J., 2012, Dlaczego dzieci i dorośli czytają baśnie? Z zagadnień baśniowej kompetencji, „Polonistyka”, nr 9, s. 4–7.
Maćkiewicz J., 2010, Jak dobrze pisać. Od myśli do tekstu, Warszawa.
Mayenowa M.R., 1949, Poetyka opisowa. Opis utworu literackiego. Książka pomocnicza dla nauczycieli, Warszawa.
Mayenowa M.R., 1978, Poetyka teoretyczna. Zagadnienia języka, Wrocław.
Mikołajczuk A., 2009, Obraz radości we współczesnej polszczyźnie, Warszawa.
Nagajowa M., 1985, Kształcenie języka ucznia w szkole podstawowej, Warszawa.
Nagajowa M., 1995, ABC metodyki języka polskiego, Warszawa.
Nowak E., 2014, Stworzyć tekst. Uczniowska kompetencja tekstotwórcza w edukacji polonistycznej, Kraków.
Nowakowska-Kempna I., 2000, Konceptualizacja uczuć w języku polskim, Warszawa.
Okopień-Sławińska, 1980, Metafora bez granic, „Teksty: teoria literatury, krytyka, interpretacja” nr 6 (54), s. 3–35.
Ostrowska K., 1994, W poszukiwaniu wartości, Gdańsk.
Pajdzińska A., 1999, Jak mówimy o uczuciach? Poprzez analizę frazeologizmów do językowego obrazu świata [w:] Językowy obraz świata, red. J. Bartmiński, Lublin, s. 83–101.
Puzynina J., 1992, Język wartości, Warszawa.
Reykowski J.,1994, Procesy emocjonalne. Motywacja. Osobowość, Warszawa.
Rypel A., 2007, Nauczanie komunikacyjne w kształceniu uczniowskich wypowiedzi pisemnych. Problemy. Badania eksperymentalne. Implikacje dydaktyczne, Bydgoszcz.
Siuta J., red., 2005, Słownik psychologii, Kraków.
Smól J., 2006, O emocjach w gwarze uczniowskiej [w:] Wyrażanie emocji, red. K. Michalewski, Łódź, s. 421–427.
Wełpa A., 2009, Uczucia wyrażane za pomocą języka ciała w pieśniach ludowych z Warmii i Mazur, „Prace Językoznawcze”, z. XI, UWM, Warszawa, s. 247–259.
Wierzbicka A., 1971, Metatekst w tekście [w:] O spójności tekstu, red. M.R. Majenowa, Wrocław, s. 105–121.
Wierzbicka A., 1971a, Kocha, lubi, szanuje. Medytacje semantyczne, Warszawa.
Witosz B., 1996, Anarchiczna struktura opisu? [w:] Tekst i jego odmiany, red. T. Dobrzyńska, Warszawa, s. 19–31.
Wojtczuk K., 2006, Śmiech i płacz w języku i kulturze. Zarys problematyki [w:] Wyrażanie emocji, red. K. Michalewski, Łódź, s. 102–108.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2020 Słowo. Studia językoznawcze
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne 4.0 Międzynarodowe.
