Polszczyzna młodej inteligencji na przykładzie tekstów popularyzujących naukę
DOI:
https://doi.org/10.15584/slowo.2019.10.13Słowa kluczowe:
science communication, language change, linguistic prescription, young generationAbstrakt
The article refers to the concept of intelligentsia as a social group which exerts significant influence on Polish standard patterns. Although the term intelligentsia is vague and questionable, it is well-established term in Polish linguistics, especially in sociolinguistics. Author argues that science communicators (young professional researchers, science journalists, PhD students) represent the young intelligentsia, because these well-educated people pursue their intellectual development and they have sense of public duty. The article examines standard of popular science texts in Internet, new tendencies in written Polish and attitude of young intelligentsia toward traditional linguistic norm. The errors (esp. punctuation and syntax) exemplify impact of technological changes and phenomenon of secondary orality. It would be useful for science communicators to edit carefully their texts. Both researchers and journalists need to improve their writing skills permanently. Nevertheless it must be emphasized that school education and competent teachers seem to have important influence on the linguistic patterns.Downloads
Bibliografia
Boguszewski R., 2013, Postrzeganie własnego miejsca w strukturze społecznej [w:] Struktura społeczna i jej wymiary, red. B. Roguska, R. Boguszewski, CBOS, „Opinie i Diagnozy” nr 27, Warszawa, s. 34–48.
Boniecka B., 1999, Poprawność językowa naukowych prac polonistycznych [w:] Mowa rozświetlona myślą. Świadomość normatywno-stylistyczna współczesnych Polaków, red. J. Miodek, M. Zaśko-Zielińska, I. Borkowski, Wrocław, s. 134–148.
Gajda S., 2001, Styl naukowy [w:] Współczesny język polski, red. J. Bartmiński, Lublin, s. 183–199.
Godyń J., 1997, Kultura języka polskiego w wydawnictwie dziełowym (naukowym) [w:] Kultura języka dziś, red. W. Pisarek, H. Zgółkowa, Poznań, s. 164–174.
Godyń J., 1999, Stan świadomości normy interpunkcyjnej a praktyka przestankowania w publikacjach naukowych [w:] Mowa rozświetlona myślą. Świadomość normatywno-stylistyczna współczesnych Polaków, red. J. Miodek, M. Zaśko-Zielińska, I. Borkowski, Wrocław, s. 208–221.
Grybosiowa A., 2004, Zmiany w podziale społecznym. Klasa średnia, „Poradnik Językowy”, nr 1, s. 11–18.
Grybosiowa A., 2008, Nowa jakość – nowa nazwa? (o nazwie inteligencja) [w:] Język a Kultura, t. 20: Tom jubileuszowy, red. A. Dąbrowska, s. 51–58.
Kłosińska K., 2017a, Istnienie i kształt normy językowej po przełomie cyfrowym, „Biuletyn PTJ” LXXIII, s. 81–89.
Kłosińska K., 2017b, O zagrożeniach i bogactwie polszczyzny – dwadzieścia lat później [w:] Przyszłość polszczyzny – polszczyzna przyszłości, red. K. Kłosińska, R. Zimny, Warszawa, s. 36–47.
Kołodziejek E., 2013, Kto jest dzisiaj autorytetem językowym?, „Język Polski” XCIII, z. 5, s. 339– 343.
Kurczewska J., 1998, Inteligencja [w:] Encyklopedia socjologii, t. 1, red. A. Kojder i in., Warszawa, s. 337–343.
Kurek H., 2008, Polszczyzna mówiona inteligencji, Kraków.
Kurkowska H., 1981, Próba charakterystyki socjolingwistycznej współczesnego języka polskiego [w:] Współczesna polszczyzna. Wybór zagadnień, red. H. Kurkowska, Warszawa, s. 7–46.
Miodek J., Zaśko-Zielińska M. (red.), 2002, O trudnym łatwo. Materiały sesji poświęconej popularyzacji nauki, Wrocław.
Ong W.J., 1992, Oralność i piśmienność. Słowo poddane technologii, tłum. J. Japola, Lublin.
Ożóg K., 2007, Polszczyzna przełomu XX i XXI wieku. Wybrane zagadnienia, wyd. III, Rzeszów.
Pisarek W., 2013, Troska o kulturę języka polskiego wczoraj i dziś, „Język Polski” XCIII, z. 5, s. 322–325.
Rosińska-Mamej A., 2018, Czy norma wzorcowa istnieje? Opinie studentów na temat normy wysokiej oraz posługujących się nią użytkowników języka [w:] Wybrane aspekty badań nad normą językową, red. P. Zbróg, Kraków, s. 211–230.
Rudnicka E., 2018, Kilka słów o tym, co pozanormatywne, czyli o żywotności błędów i ich definiowaniu [w:] Wybrane aspekty badań nad normą językową, red. P. Zbróg, Kraków, s. 185–210.
Sagan-Bielawa M., 2017, Polszczyzna inteligencji jako (nieistniejący) model zachowania językowego, „Poradnik Językowy”, nr 10, s. 9–19.
Sikora K., Rak M., 2011, Nowe tendencje w interpunkcji – przecinek (na materiale internetowym), „Język Polski” XCI, z. 2–3, s. 188–194.
Skudrzyk A., 2017, Przyszłość bez przeszłości? Język wobec współczesnych przemian komunikacji [w:] Przyszłość polszczyzny – polszczyzna przyszłości, red. K. Kłosińska, R. Zimny, Warszawa, s. 75–87.
Starzec A., 1999, Współczesna polszczyzna popularnonaukowa, Opole.
Starzec A., 2013, Styl popularnonaukowy – styl dyskursu popularnonaukowego [w:] Style współczesnej polszczyzny, red. E. Malinowska, J. Nocoń, U. Żydek-Bednarczuk, Kraków, s. 71–110.
Warchala J., 2013, Uwagi o współczesnej piśmienności, „Konteksty Kultury” 10, nr 1–2, s. 182–192, on-line: http://www.ejournals.eu/Konteksty_Kultury/2013/Tom-10-zeszyt-1-2/art/1912/
Warchala J., Skudrzyk A., 2010, Kultura piśmienności młodego pokolenia, Katowice.
Zarycki T., 2008, Współczesne debaty nad rolą inteligencji w Polsce i w Rosji w świetle teorii kapitału kulturowego [w:] tegoż, Kapitał kulturowy. Inteligencja w Polsce i w Rosji, Warszawa, s. 85–148.
Żyrek-Horodyska E., Hodalska M. (red.), 2016, Komunikowanie o nauce, Kraków.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2019 Słowo. Studia językoznawcze
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne 4.0 Międzynarodowe.
