Referendum ogólnokrajowe z 2015 r. w świetle prawa i praktyki

Abstrakt

Niniejszy artykuł podejmuje analizę kontekstu, przebiegu oraz wyników ogólnokrajowego referendum, które odbyło się w Polsce 6 września 2015 roku. Inicjatywa ówczesnego Prezydenta Bronisława Komorowskiego została ogłoszona tuż po jego przegranej w pierwszej turze wyborów prezydenckich, co powszechnie uznano za próbę instrumentalnego wykorzystania tej instytucji do realizacji osobistych celów.

Podjęcie tej problematyki wydaje się uzasadnione ze względu na fakt, że w Polsce referenda ogólnokrajowe organizowane są niezwykle rzadko, a dotychczasowe doświadczenia, w tym głosowanie z 2015 roku wskazują na wyraźną tendencję do postrzegania tego narzędzia, przede wszystkim jako instrumentu rywalizacji politycznej, a nie rzeczywistego mechanizmu partycypacji obywatelskiej. Mimo upływu lat wydarzenie to nadal stanowi istotny punkt odniesienia w badaniach nad mechanizmami demokracji bezpośredniej i skłania do refleksji nad rolą, jaką referendum powinno odgrywać w systemie demokratycznym.