Decentralizacja jako czynnik zrównoważonego rozwoju obszarów wiejskich na Ukrainie

Abstrakt

W artykule przedstawiono główne wyniki badania obiektywnej konieczności i istoty procesów decentralizacji, a także ich uzasadnienie i wskazanie jako kluczowego czynnika zrównoważonego rozwoju terytoriów wiejskich na Ukrainie w warunkach istniejących ograniczeń zasobów. Określono, że w praktyce decentralizacja oznacza przekazanie uprawnień i środków finansowych od organów państwowych do lokalnych organów samorządowych tak, aby jak najwięcej uprawnień otrzymały te samorządy, które znajdują się jak najbliżej ludzi (gdzie funkcje wynikające z przyznanych prerogatyw mogą być zrealizowane najbardziej efektywnie). W opracowaniu przedstawiono również główne przyczyny niskiego tempa realizacji reformy administracyjnej na Ukrainie i wskazano przedsięwzięcia niezbędne dla jej aktywizacji i podniesienia skuteczności. Dyskusji poddano dotychczasowe osiągnięcia w zakresie realizacji decentralizacyjnej reformy na Ukrainie i w obwodzie lwowskim. Ustalono, że najbardziej odczuwalnym wynikiem reformy jest decentralizacja budżetowa. Zidentyfikowano główne problemy i bariery decentralizacji w sferze administracyjnej poprzez scalanie terytoriów wiejskich społeczności. Wśród zasadniczych czynników ograniczających ten proces wymienić można: finansowo-ekonomiczną niesamodzielność lokalnych społeczności terytorialnych, nadmierną koncentrację uprawnień decyzyjnych w centralnych i miejscowych organach władzy wykonawczej, ograniczony zakres uprawnień i zasobów samorządów lokalnych, a także brak właściwego zrozumienia dla potrzeby wykorzystania doświadczeń innych krajów w tym zakresie. Największym problemem w trakcie decentralizacji i scalania lokalnych społeczności terytorialnych jest brak wyraźnej i wyczerpującej informacji dla ludności i samorządów tych obszarów, które jeszcze nie zostały objęte tym procesem. Problemem jest także wielopłaszczyznowy konflikt interesów, ponieważ realizować decentralizacyjną reformę wypada właśnie tym ludziom, którzy najbardziej odczują skutki ograniczenia uprawnień – przewodniczącym samorządów terytorialnych.