Cyfrowe platformy technologiczne – szansa czy zagrożenie dla jakości pracy?

Abstrakt

Cyfrowe platformy technologiczne pośredniczące w świadczeniu wielu usług są relatywnie nowym zjawiskiem w gospodarce, szczególnie na rynku pracy. Wraz z poszerzaniem się zakresu ich wykorzystania, stopniowo ujawniają się właściwości tego modelu biznesowego. Tworzy on wiele nieznanych wcześniej możliwości dostępu do dóbr i osiągania dochodów, ale kształtuje też nową jakość pracy. W opisach segmentu rynku pracy rozwijającego się w oparciu o platformy technologiczne w światowej literaturze przedmiotu coraz częściej pojawiają się pojęcia gospodarki fuch (gig economy) i cybertariatu, czyli kategorie o zdecydowanie negatywnym wydźwięku. Artykuł odnosi się do relacji pomiędzy innowacjami technologicznymi a światem pracy. Jego celem jest diagnoza cech pracy realizowanej za pośrednictwem cyfrowych platform technologicznych w przekroju głównych wymiarów jakości pracy. W artykule, przy wykorzystaniu autorskiej metody, poddano weryfikacji hipotezę badawczą stanowiącą, że model biznesowy realizowany przez cyfrowe platformy technologiczne zagraża standardom jakości pracy. Do analizy jakości pracy zastosowano kryteria wypracowane przez European Anti-Poverty Network, stanowiące kwintesencję współczesnego podejścia do tego problemu w Unii Europejskiej. Badanie prowadzi do wniosku, że segment gig economy jest dalece niejednorodny, co utrudnia ocenę i dyskusję nad rodzącymi się problemami i ich rozwiązaniami. Wymaga zatem doprecyzowania za pomocą odpowiednich klasyfikacji i wyodrębnienia grup problemowych. Wyniki badań wskazują jednak na to, że znaczna część gig economy generuje pracę bardzo niskiej jakości.