Innowacyjność regionów w Polsce – stan i uwarunkowania

Autor

  • Lidia Kaliszczak Katedra Ekonomiki i Zarządzania Uniwersytet Rzeszowski
  • Ewelina Rabiej Katedra Finansów i Rachunkowości, Uniwersytet Rzeszowski https://orcid.org/0000-0003-0420-5217

DOI:

https://doi.org/10.15584/nsawg.2021.4.6

Słowa kluczowe:

innowacyjność, metodologia EIS, wskaźniki innowacyjności, regiony Polski

Abstrakt

Celem pracy jest ocena zróżnicowania stopnia innowacyjności polskich regionów. Do analizy wykorzystano 21 wskaźników cząstkowych zgrupowanych w czterech obszarach opisujących poziom innowacji w każdym regionie (warunki ramowe, inwestycje, działania innowacyjne, oddziaływanie). Dane pochodziły z European Innovation Scoreboard 2021. W badaniu zastosowano metodę wzorca rozwoju Hellwiga. Na podstawie zmiennej syntetycznej utworzono ranking oraz wyodrębniono grupy typologiczne regionów o podobnym stopniu rozwoju w każdym rozważanym obszarze. Otrzymane wyniki porządkowania i klasyfikowania poszczególnych województw pozwoliły na ukazanie dystansu dzielącego poszczególne regiony od siebie pod względem badanego zjawiska, a także umożliwiły na jakościowe i ilościowe ujęcie występujących dysproporcji. Najbardziej innowacyjnym regionem w Polsce jest wydzielony statystycznie region stołeczny warszawski. Jednocześnie wyraźnie widać duży dystans pozostałej części województwa mazowieckiego i konieczność dalszej koncentracji środków z Unii Europejskiej stymulujących jego rozwój. Do liderów innowacyjności, oprócz regionu warszawskiego, należy zaliczyć województwa: małopolskie, pomorskie oraz dolnośląskie. Stosunkowo wysoką pozycję zajmuje region podkarpacki – w obszarze inwestycji, działań innowacyjnych oraz wpływu (na zatrudnienie, sprzedaż innowacyjnych produktów i zrównoważony rozwój) sytuując się w grupie II. Natomiast jego słabością są warunki ramowe (kapitał ludzki, atrakcyjne systemy badawcze i cyfryzacja). Najniższy poziom innowacyjności odnotowały natomiast wspomniany region mazowiecki (poza Warszawą), świętokrzyski, zachodniopomorski oraz warmińsko-mazurski. Każdy region wyróżnia określona specyfika, stąd uzyskane wyniki mogą stanowić ważne informacje dla samorządów do przyjęcia kierunków działań dynamizujących proces budowania regionalnych systemów innowacji.

Bibliografia

Bloom, N., Van Reenen, J., Williams, H. (2019). A toolkit of policies to promote innova tion. Voprosy Ekonomiki, 10, 5–31. DOI: 10.32609/0042-8736-2019-10-5-31.

Borkowski, T., Marcinkowski, M. (2004). Społeczno-psychologiczne uwarunkowania wprowadzania innowacji w przedsiębiorstwie. W: E. Okoń-Horodyńska (red.), Rola polskiej nauki we wzroście innowacyjności gospodarki (s. 189–199). Warszawa: PTE.

European Innovation Scoreboard 2021 Methodology Report. Pobrane z: https://www.eustat.eus/elementos/European-Innovation-Scoreboard-2021-Methodology-Report/inf0019111_c.pdf (2021.12.04).

EIS-RIS. (2021). Pobrane z: https://ec.europa.eu/research-and-innovation/en/statistics/performance-indicators/european-innovation-scoreboard/eis (2021.12.04).

EIS. (2021). Methodology Report. – DocsRoom – European. Pobrane z: https://ec.eu ropa.eu/docsroom/documents/45971/attachments/1/translations/en/renditions/native (2021.12.04).

Foster, R., Kaplan, S. (2003). Twórcza destrukcja. Łódź: Galaktyka.

González-López, M., Asheim, B. T., Maria del Carmen Sánchez Carreira, M. (2019). New insights on regional innovation policies, Innovation. The European Journal of Scien ce Research, 32(1), 1–8. DOI: 10.1080/13511610.2018.1537121.

Hellwig, Z. (1968). Zastosowanie metody taksonomicznej do typologicznego podziału krajów ze względu na poziom ich rozwoju oraz zasoby i strukturę wykwalifikowa nych kadr. Przegląd Statystyczny, 15(4), 307–327.

Janiszewska, D., Ossowska, L. (2016). Regionalne zróżnicowanie poziomu innowacyj ności w Polsce. Stowarzyszenie Ekonomistów Rolnictwa i Agrobiznesu, Roczniki Na ukowe, XVIII(3), 108–113.

Latoszek, E. (2017). Agenda na Rzecz Zrównoważonego Rozwoju 2030 i jej wpływ na wybrane polityki Unii Europejskiej. Pobrane z: https://www.ce.uw.edu.pl/pliki/pw/3-2017_Latoszek.pdf (2021.12.2).

Malina, A. (2004). Wielowymiarowa analiza przestrzennego zróżnicowania struktury go spodarki Polski według województw. Kraków: Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Krakowie.

McCann, P. (2015). The Regional and Urban Policy of the European Union. Cheltenham: Wydawnictwo Edwarda Elgara. DOI:10.4337/9781783479511.

Miłek, D., Mistachowicz, M. (2019). Ocena innowacyjności polskiej gospodarki na tle krajów Unii Europejskiej. Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy, 59(3), 61–82. DOI: 10.15584/nsawg.2019.3.4.

Młodak, A. (2006). Analiza taksonomiczna w statystyce regionalnej. Warszawa: Difin.

Pluta, W. (1986). Wielowymiarowa analiza porównawcza w modelowaniu ekonometrycz nym. Warszawa: PWN.

New forms of innovations: challenges for policy-making, DSTI/STP/TIP(2009)6; 2009 Interim Report On The OECD Innovation Strategy SG/INNOV(2009)1/REV1.

Osieczko, K., Stec, S. (2019). Poziom innowacyjności gospodarki Polski na tle krajów Unii Europejskiej. Zarządzanie Innowacyjne w Gospodarce i Biznesie, 2(29), 79–91. DOI: 10.25312/2391-5129.29/2019_05koss.

Potyra, T. (2012). Zdolności innowacyjne polskich województw. Kwartalnik Nauk o Przed siębiorstwie, 3, 64–77.

Schumpeter, J. (1960). Teorie rozwoju gospodarczego. Warszawa: PWN.

Stec, M. (2009). Innowacyjność krajów Unii Europejskiej. Gospodarka Narodowa. Polski Dziennik Ekonomiczny, 11–12, 45–65.

Strahl, D. (1978). Propozycja konstrukcji miary syntetycznej. Przegląd Statystyczny, 25(4), 205–215.

Strahl, D. (red.). (2006). Metody oceny rozwoju regionalnego. Wrocław: Wydawnictwo AE we Wrocławiu.

Vetsikas, A., Stamboulis, Y., Markatou, M. (2017). Innovation and Economic Growth: An Empirical Investigation of European Countries. Conference: 15th Globelics Interna tional Conference At: Athens; Project: Innovation Systems Effectiveness, Efficiency and Evolution. Pobrane z: www.researchgate.net/publication/321996861_Innova tion_and_Economic_Growth_An_Empirical_Investigation_of_European_Coun tries/citation/download (2021.12.5).

Walesiak, M. (2005). Uogólniona miara odległości w statystycznej analizie danych. Wrocław: Wydawnictwo AE we Wrocławiu.

Wiatrak, A. P. (2016). Innowacyjność w politykach Unii Europejskiej i ich wpływ na kierunki wspierania rozwoju organizacji. Zarządzanie i Finanse. Journal of Manage ment and Finance,14(2/2), 463–472.

Wich, U. (2017). Innowacyjność Polski w ocenie Unii Europejskiej i z perspektywy re gionów. Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio H – Oeconomia, 1, 101–111. DOI:10.17951/h.2017.51.1.101.

Zadura-Lichota, P. (red.). (2013). Świt innowacyjnego społeczeństwa. Warszawa: PARP.

Zeliaś, A. (red.). (2000). Taksonomiczna analiza przestrzennego zróżnicowania poziomu życia w Polsce w ujęciu dynamicznym. Kraków: Wydawnictwo AE w Krakowie.

Pobrania

Opublikowane

2021-12-31

Jak cytować

Kaliszczak, L., & Rabiej, E. (2021). Innowacyjność regionów w Polsce – stan i uwarunkowania. Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy, (68), 114–131. https://doi.org/10.15584/nsawg.2021.4.6

Numer

Dział

Artykuły