Rola ekonomisty w nowożytnych demokracjach. „Nadstawianie karku” czy „dostarczanie wiedzy”? Między Talebem a Pielke’em

Autor

  • Grzegorz M. Malinowski Akademia Leona Koźmińskiego, Łukasiewicz – Instytut Organizacji i Zarządzania w Przemyśle

DOI:

https://doi.org/10.15584/nsawg.2022.2.1

Słowa kluczowe:

debata publiczna, naukowa niepewność, doradztwo naukowe, role społeczne ekonomistów, zarządzanie wiedzą, polityka a polityka gospodarcza

Abstrakt

Ekonomiści, i szerzej – naukowcy, którzy pragną, aby ich praca przyniosła korzyści konkretnym społecznościom bądź całej ludzkości – muszą zwrócić uwagę na rolę, w którą się wcielają w ramach debaty publicznej. Nieadekwatne dobranie roli może skończyć się instrumentalnym wykorzystaniem nauki oraz jej upolitycznieniem. W artykule zostały przeanalizowane dwie wizje dotyczące roli badacza we współczesnej debacie publicznej. Koncepcja N. Taleba dotycząca badacza „nadstawiającego karku” oraz podejście R. Pielke’a propagujące model tzw. uczciwego brokera. Ponieważ wizje obu uczonych są częściowo sprzeczne, toteż celem artykułu było uwypuklenie istniejących sprzeczności oraz wypracowanie stanowiska kompromisowego, które można określić
mianem „uczciwego brokera nadstawiającego karku”. W badaniu przeprowadzonym z zastosowaniem analizy treści wykazano, że (1) badacze powinni aktywnie włączyć się w działalność publiczną i proaktywnie oddziaływać na decydentów związanych z obszarem ich ekspertyzy, (2) w pewnych obszarach naukowych (cechujących się niskim poziomem niepewności) – odpowiedzialność badacza powinna być wyższa. Oznacza to, że jego ekspozycja na ryzyko związane z konsekwencjami nieadekwatności predykcyjnej bądź błędnymi rekomendacjami, powinna być wyższa. Zagadnienie to jest istotne w kontekście możliwości skutecznego oddziaływania na politykę gospodarczą, szczególnie w obszarze tak kontrowersyjnym, jak dystrybucja dochodów.

Bibliografia

Bijker, W.E., Bal, R., Hendriks, R. (2017). The Role of Scientific Advice in Democracies (Inside Technology). New York: MIT Press.

Brown, M.B. (2008). Review of Roger S. Pielke, Jr., The Honest Broker” Making Sense of Science in Policy and Politics. Minerva, 46, 485–489. DOI: 10.1007/s11024-008-9106-y.

Carey, G.W. (1978). Separation of Powers and the Madisonian Model: A Reply to the Critics. The American Political Science Review, 72(1), 151–164.

Grunwald, A. (2019). Role Concepts of Technology Assessment. Between Postulates of Neutrality and the Demand for Creating Impact. Philosophy and Society, 30(3), 327–342. DOI: 10.2298/FID1903327G.

Pielke, R. JR. (2007). The Honest Broker. Making Sense of Science in Policy and Politics. New York: Cambridge University Press.

Schattschneider, E.E. (1975). The semisovereign people: a realist’s view of democracy in America. Hinsdale: The Dryden Press.

Taleb, N. (2007). Fooled by Randomness. Chicago: Penguin Books.

Taleb, N. (2010). The Black Swan. The Impact of the Highly Improbable. New York: Random House Trade Paperbacks.

Taleb, N. (2012). Antifragile: things that gain from disorder. New York: Random House.

Taleb, N. (2018). Skin in the Game. Hidden Assymetries in Daily Life. New York: Random House.

Pobrania

Opublikowane

2022-06-30

Jak cytować

Malinowski, G. M. (2022). Rola ekonomisty w nowożytnych demokracjach. „Nadstawianie karku” czy „dostarczanie wiedzy”? Między Talebem a Pielke’em. Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy, (70), 5–18. https://doi.org/10.15584/nsawg.2022.2.1

Numer

Dział

Artykuły