Gospodarka oparta na wiedzy: zintegrowane podejście do analizy najważniejszych sił wpływających na ewolucję współczesnych gospodarek na podstawie makroekonomii i dorobku nauk o zarządzaniu

Abstrakt

Artykuł stanowi pierwszą część szerszych badań poświęconych opracowaniu własnej koncepcji interpretacji zjawisk, charakteryzujących współczesne gospodarki na podstawie krytycznej analizy piśmiennictwa naukowego z zakresu zarówno makroekonomii, jak i nauk o zarządzaniu. W pracy podjęto dyskusję wokół dwóch przeciwstawnych stanowisk, co do interpretacji zjawisk cechujących gospodarki oparte na wiedzy. Pierwsze z nich opisuje je jako zupełną nowość wymagającą opracowania znacząco różnych od już dostępnych narzędzi analizy teoretycznej. Drugie, natomiast, podkreśla, że kondycje cechujące współczesne gospodarki można potraktować bardziej jako kolejną fazę ewolucji systemów gospodarczych, którą można scharakteryzować jako etap powrotu do trendów już zarejestrowanych w przeszłości na podstawie zaobserwowanej ewolucji nierówności w podziale dochodu, wzrostu gospodarczego oraz akumulacji kapitału fizycznego. Opracowanie przedstawia autorską propozycję ujednolicenia owych stanowisk i interpretacji istoty gospodarki opartej na wiedzy jako fazę rozwoju gospodarki, cechującą się – na podstawie zarówno zaobserwowanych trendów, jak i szeregu argumentów teoretycznych wynikających z opracowań przedstawicieli nurtu keynesowskiego i uzasadniających występowanie w gospodarce mechanizmu akceleracyjnego – niską opłacalnością inwestycji w kapitał fizyczny. W konkluzjach podkreślono, dlaczego występowanie takiego mechanizmu i wyróżnienie takiej cechy współczesnych gospodarek są, zdaniem autora, samodzielnie wystarczające, aby wyjaśniać zarówno długookresowe pojawianie się różnych faz rozwoju gospodarczego, jak i występowanie specyficznych zjawisk gospodarczych zasygnalizowanych w literaturze jako typowych dla gospodarki opartej na wiedzy. Te zjawiska będą przedmiotem kolejnych analiz ukierunkowanych na zbudowanie ujednoliconego schematu interpretacyjnego, który będzie w stanie wyjaśnić główne mechanizmy i podstawowe siły determinujące działanie systemu gospodarczego zarówno w danym etapie rozwoju, jak i w dłuższym okresie.