Assessment of the occurrence of a financial crisis in municipal-owned companies on the example of selected companies from the Opolskie Voivodeship
DOI:
https://doi.org/10.15584/nsawg.2024.4.8Keywords:
municipal-owned company, risk of financial crisis, financial health, financial ratiosAbstract
The aim of the study was to identify and assess the risk of financial crisis for municipal-owned companies. The companies operate in the Opolskie Voivodeship. They are involved in the provision of heat (industry 35), water (industry 36), sewage disposal (industry 37), waste management (industry 38) and local transport (industry 49). The study was based on the financial statements and management report of the companies from the period 2019–2022. Document analysis, qualitative analysis of risk factors, ratio financial analysis and analysis of variance were all used. The following research questions were formulated: 1) How has the financial performance of municipal-owned companies evolved? 2) Does financial performance generate financial crisis risk and at what level? 3) Has this risk changed over time?, and 4) Does the industry significantly differentiate the level of this risk?
The results showed that the companies were operating under a high risk of financial crisis, resulting from their weak financial condition. Although the risk of financial crisis was diverse and variable over time, nearly 2/3 of the companies were permanently at high or very high risk. Analysis over time showed an increase in this risk. In 2022, there was an increase in the percentage of unprofitable companies, companies with a growing shortage of transactional cash having a low commitment of equity. The results also indicate differences in the scale of risk by type of business. High risk (class 2) was characteristic for the companies: heating (35), waste management (38), water supply (36) and transport (49). Medium risk (class 3) was characteristic for the companies involved in sewage disposal (37). The threatening factors in terms of financial condition established in the study justify the view that the direct causes of the high risk of financial crisis are insufficient revenues and high operating costs, as well as the price formation mechanism.
Downloads
References
Albin, A. (2023). Racjonalne wykonanie zadań w zakresie użyteczności publicznej przez gminy w warunkach monopolu. Samorząd Terytorialny, 9, 23–36.
Babczuk, A. (2012). Zadłużenie spółek komunalnych w Polsce. Próba oceny skali i zróżnicowania regionalnego. Finanse Komunalne, 9, 5–16.
Babczuk, A. (2015). Zadłużenie spółek komunalnych – szanse i zagrożenia. Drugi etap badań. Finanse Komunalne, 6, 41–59.
Bachor, W., Grzymała, Z. (red). (2011). Podstawy ekonomiki i zarządzania w gospodarce komunalnej. Warszawa: Szkoła Główna Handlowa – Oficyna Wydawnicza.
Bagatska, K., Blakyta, H., Melnychuk, O., Pashkuda, T., Mishchenko, A. (2023). The impact of budget financing on the municipal-owned enterprises performance: Case of Kyiv City. Financial and credit activity problems of theory and practice, 50(3), 116–126. DOI: 10.55643/fcaptp.3.50.2023.4060.
Bednarski, L., Waśniewski, T. (red.). (1996). Analiza finansowa w zarządzaniu przedsiębiorstwem. Warszawa: Fundacja Rozwoju Rachunkowości w Polsce.
Białek, M., Grabarczyk, T., Hawro, M., Michalski, P. (2021). Konstruowanie i zatwierdzanie taryf dla wody i ścieków. Warszawa: C.H. BECK.
Byjoch, K., Klimek, D. (2015). Spółka komunalna. Aspekty prawne, ekonomiczne i społeczne. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
Dolewka, Z. (2022a). Ocena sytuacji finansowej spółek komunalnych w miastach wojewódzkich. Finanse Komunalne, 1, 7–20.
Dolewka, Z. (2022b). Spółki komunalne w samorządzie terytorialnym. Analiza CELowa, 19, 1–10. Warszawa: Fundacja Rozwoju Demokracji Lokalnej im. Jerzego Regulskiego. Pobrane z: https://frdl.org.pl/static/upload/store/frdl/ANALIZY_CELOWE/SPOLKI_KOMUNALNE_W_SAMORZADZIE_TERYTORIALNYM.pdf (2024.03.15).
Franc-Dąbrowska, J., Porada-Rochoń, M., Suwała, R. (2016). Enterprise Insolvency and the Effects on the Local and Regional Community – The Social Economy Perspective. Acta Scientiarum Polonorum, Oeconomia, 15(2), 37–47.
Gabrusewicz, W. (2019). Metody analizy finansowej przedsiębiorstwa. Warszawa: Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne.
Górnicki, E. (2015). Czy zakład komunalny może upaść? Portal Komunalny. Pobrane z: ht-tps://portalkomunalny.pl/czy-zaklad-komunalny-moze-upasc-314531/ (2023.03.17).
Hendriksen, E.A., Van Breda, M.F. (2002). Teoria rachunkowości. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Jankiewicz, S. (2014). Powierzenie usług spółce komunalnej a dopuszczalne zadłużenie jednostek samorządu terytorialnego. Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy, 40(4), 86–95.
Jastrzębska, M. (2017). Dług ukryty jednostek samorządu terytorialnego – przyczyny, skutki, przeciwdziałanie. Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, Sectio H. Oeconomia, 51(4), 125–132. DOI: 10.17951/h.2017.51.4.125.
Jerzemowska, M. (red.). (2006). Analiza ekonomiczna w przedsiębiorstwie. Warszawa: Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne.
Klamut, E. (2020). Upadłość przedsiębiorstw i jej symptomy. W: E. Klamut (red.), Przedsiębiorstwo w otoczeniu – wybrane zagadnienia (s. 45–71). Łódź: Wydawnictwo Społecznej Akademii Nauk.
Klimek, D. (2018). Realizacja celów zarządczych jako podstawa wynagrodzenia członka zarządu spółki komunalnej. Marketing i Zarządzanie, 1(51), 163–171. DOI: 10.18276/miz.2018.51-16.
Kołosowska, B., Voss, G., Huterska, A. (2018). Analiza finansowa w praktyce. Warszawa: Difin.
Krajowy Standard Rachunkowości nr 14. Kontynuacja działalności oraz rachunkowość jednostek przy braku kontynuowania działalności. (2021). Dziennik Urzędowy Ministra Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej, poz. 119. Pobrane z: https://www. gov.pl/attachment/69f68d95-61f2-4bc2-a72e-7632a076d655 (2023.09.18).
Krasucka, M. (2023). Kondycja finansowa wybranych spółek komunalnych województwa opolskiego w okresie pandemii Covid-19. W: M. Bukowski, H. Gawroński, K. Olszewska, K. Sidorkiewicz, K. Starańczak (red.), Globalne, europejskie i krajowe skutki pandemii Covid-19 dla gospodarki. Wybrane problemy (s. 301–321). Elbląg: Wydawnictwo Akademii Nauk Stosowanych w Elblągu.
Krause, T.A., Swiatczak, M.D. (2021). In control we trust!? Exploring formal control configurations for municipally owned corporations. Journal of Public Budgeting, Accounting & Financial Management, 33(3), 314–342. DOI: 10.1108/JPBAFM-10-2019-0160.
Lentner, C., Vasa, L., Hegedűs, S. (2020). The Assessment of Financial Risks of Municipally Owned Public Utility Companies in Hungary between 2009 and 2018. Monte¬negrin Journal of Economics, 16(4), 29–41. DOI: 10.14254/1800-5845/2020.16-4.3.
Mirota, F., Nehrebecka, N. (2018). Determinanty transakcyjnej rezerwy płynności finansowej w spółkach giełdowych w Polsce. Gospodarka Narodowa. The Polish Journal of Economics, 295(3), 75–102. DOI: 10.33119/GN/100489.
NIK. (2021). Funkcjonowanie spółek komunalnych w województwie pomorskim i zachodniopomorskim. Informacja o wynikach kontroli. Pobrane z: https://www.nik.gov.pl/plik/id,25802,vp,28575.pdf (2023.05.26).
Pomykalska, B., Pomykalski, P. (2017). Analiza finansowa przedsiębiorstwa. Wskaźniki i decyzje w zarządzaniu. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Poniatowicz, M. (2011). Ukrywanie długu jednostek samorządu terytorialnego w Polsce: problem realny czy marginalny? Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, Ekonomiczne Problemy Usług, 76(682), 203–216.
Roszkowska, M. (2019). Modele koordynacji lokalnych usług publicznych w kontekście ekonomii kosztów transakcyjnych. Kwartalnik Kolegium Ekonomiczno-Społecznego „Studia i Prace”, 1(37), 43–76. DOI: 10.33119/KKESSiP/2019.1.2.
Siemińska, E. (2002). Metody pomiaru i oceny kondycji finansowej przedsiębiorstwa. Toruń: Wydawnictwo Dom Organizatora.
Szczepaniak, R. (2013). Formalizm prawny nie powinien przesądzać o naturze prawnej spółki komunalnej. Pobrane z: https://www.prawo.pl/samorzad/formalizm-prawny-nie-powinien-przesadzac-o-naturze-prawnej-spolki-komunalnej,90574.html (2023.08.16).
Szmitka, S. (2017). Analiza finansowa jako metoda oceny kondycji finansowej współczesnego przedsiębiorstwa. Warmińsko-Mazurski Kwartalnik Naukowy Nauki Społeczne, 4, 157–182.
Ustawa z 29 września 1994 r. o rachunkowości, t.j. Dz.U. 2023.120.
Ustawa z 20 grudnia 1996 r. o gospodarce komunalnej, t.j. Dz.U. 2021.679.
Ustawa z 28 lutego 2003 r. Prawo upadłościowe, t.j. Dz.U. 2022.1520.
Ustawa z 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych, t.j. Dz.U. 2023.1270.
Van Genugten, M., Voorn, B., Andrews, R., Papenfuβ, U., Torsteinsen, H. (red.). (2023). Corporatisation in Local Government. Context. Evidence and Perspectives from 19 Countries. Cham: Springer International Publishing. DOI: 10.1007/978-3-031- 09982-3.
Voorn, B. (2019). An introduction to municipally owned corporations. W: B. Voorn (red.), When politics meets professionalism: Features and performance predictors of municipally owned corporations (s. 10–45). Nijmegen: Institute for Management Research.
Voorn, B., Van Genugten, M.L., Van Thiel, S. (2017). The efficiency and effectiveness of municipally owned corporations: a systematic review. Local Government Studies, 43(5), 820–841. DOI: 10.1080/03003930.2017.1319360.
Voorn, B., Van Genugten, M.L., Van Thiel, S. (2020). Performance of municipally owned corporations: Determinants and mechanisms. Annals of Public and Cooperative Economics, 91(2), 191–212. DOI: 10.1111/apce.12268.
Wojciechowski, E. (2023). Przedsiębiorstwa komunalne w teorii i praktyce. Efektywność a cele społeczne. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Yakymova, L., Kuz, V. (2019). The use of discriminant analysis in the assessment of municipal company’s financial health. Economics & Sociology, 2(12), 64–78. DOI: 10.14254/2071-789X.2019/12-2/4.
Żabski, Ł. (2017). Ocena sytuacji finansowej spółek komunalnych województwa dolnośląskiego. Finanse, Rynki Finansowe, Ubezpieczenia, 5(89), 167–180. DOI: 10.18276/ frfu.2017.89/1-13.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
Copyright (c) 2025 University of Rzeszow
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
