The needs of seniors in the context of changing demographic situation in rural areas of Podkarpacie
DOI:
https://doi.org/10.15584/nsawg.2025.2.6Keywords:
senior policy, local development, rural areas, demography, population agingAbstract
The ageing of society and the growing awareness of the need to activate older people encourage the intensification of activities aimed at improving their quality of life, especially in rural areas, which require adapted local senior policy. Demographic processes and the growing dissatisfaction of seniors have made them an important subject of social policy at various levels. The aim of this article was to identify the needs of seniors living in rural areas of the Podkarpacie region and to highlight demographic changes in this area as a significant determinant of planning actions to address current challenges in local senior policy. To achieve the research objective, the following research hypotheses were formulated: 1. Seniors living in rural areas of the Podkarpacie Voivodeship perceive the poor economic development of municipalities, and with age, their opinions in this regard become increasingly critical; 2. Seniors report deficits in meeting diverse needs, and the variability of their views is determined by gender, age, education, and financial situation.
In the study of the needs of seniors in rural communes in the Podkarpackie Province, the paper survey technique (PAPI) was used. A specially prepared tool was used, i.e. a survey questionnaire, which consisted of two parts. The first part consisted of questions describing the respondents. The second part contained questions regarding local conditions and the needs of seniors living in rural areas.
Analyses of the respondents’ responses showed that older people have an average assessment of the development of communes, and their opinions deteriorate with age. Seniors highly evaluate administrative services, but most of all indicate deficits in the area of health care and social care. Younger seniors emphasize the need to develop recreational opportunities, while women draw attention to the importance of intergenerational integration. A decline in seniors’ interest in public and social activity is also observed.
Downloads
References
Adamczyk, M., Betlej, A. (2021). Social determinants of digital exclusion in an ageing society: The case of Poland. Entrepreneurship and Sustainability Issues, 8(3), 122–135. DOI: 10.9770/jesi.2021.8.3(7).
Encyklopedia Socjologii. Tom 3. (2000). Warszawa: Oficyna Naukowa.
Informacja o sytuacji osób starszych w Polsce za 2022 r. (2023). Warszawa: Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej.
Iparraguirre, J.L. (2019). The silver economy. W: J.L. Iparraguirre, Economics and Ageing (s. 445–469). Londyn: Palgrave Macmillan. DOI: 10.1007/978-3-030-29013-9_12.
Jakość życia osób starszych w Polsce. (2020). Warszawa: GUS.
Jurek, Ł. (2015). Indeks aktywnego starzenia się jako narzędzie ewaluacji polityki senioralnej. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Oeconomica, 4(315), 42–53. DOI: 10.18778/0208-6018.315.04.
Kubejko-Polańska, E., Szpyrka, K. (2022). Wybrane czynniki ryzyka w srebrnej gospodarce. W: M. Sołtysiak (red.), Oblicza ryzyka w działalności podmiotów rynkowych (s. 75–87). Rzeszów: Oficyna Wydawnicza Politechniki Rzeszowskiej.
Maj-Waśniowska, K., Jedynak, T. (2020). The Issues and Challenges of Local Government Units in the Era of Population Ageing. Administrative Sciences, 10(2):36, 1–22. DOI: 10.3390/admsci10020036.
Miszczuk, R. (2024). Potrzeby seniorów w świętokrzyskich uniwersytetach trzeciego wieku. Społeczeństwo. Edukacja. Język, 19, 59–72. DOI: 10.19251/sej/2024.19(5).
Morrow-Howell, N. (2010). Volunteering in later life: Research frontiers. The Journals of Gerontology. Series B. Psychological Sciences and Social Sciences, 65(4), 461–469. DOI: 10.1093/geronb/gbq024.
Pasek, A. (2019). Badania sondażowe – technika badania opinii społecznej. Analiza przypadków. Zeszyty Naukowe Wydziału Nauk Ekonomicznych, 1(23), 49–60.
Pikuła, N.G. (2021). Aktywność społeczno-edukacyjna jako czynnik zmiany i rozwoju osób starszych. Praca Socjalna, 3(36), 127–141.
Polityka społeczna wobec osób starszych do 2030. (2018). Warszawa: Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej.
Raport: Diagnoza dotycząca podejmowania aktywności edukacyjnej wśród seniorów i jej znaczenia dla ich jakości życia oraz określenie niezbędnych czynników i warunków do optymalnej efektywności działań w obszarze edukacji senioralnej w Polsce w oparciu o przegląd najnowszej literatury naukowej krajowej i zagranicznej. (2024). Lublin: Fundacja PAN.
Słabiak, T. (2023). Realizacja polityki senioralnej w Polsce – wprowadzenie w tematykę. Homo et Societas, 7(2022), 92–106. DOI: 10.4467/25436104HS.22.011.17354.
Spyrka-Chlipała, R. (2014). Uwarunkowania i struktura potrzeb życiowych seniorów. Roczniki Teologiczne, 61(1), 235–247.
Stanny, M., Komorowski, Ł., Rosner, A., Mróz, A. (2022). Monitoring rozwoju obszarów wiejskich. Etap IV. Synteza. Warszawa: Fundacja Europejski Fundusz Rozwoju Wsi Polskiej, Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa PAN.
Strzelec, M. (2008). Potrzeby osób w podeszłym wieku w nauczaniu Jana Pawła II. W: R. Konieczna-Woźniak (red.), Dorosłość wobec starości. Oczekiwania – Radości – Dylematy (s. 179–186). Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
Sytuacja osób starszych w Polsce w 2022 r. (2023). Warszawa: GUS.
Uchwała nr 238 Rady Ministrów z dnia 24 grudnia 2013 r. w sprawie przyjęcia dokumentu „Założenia Długofalowej Polityki Senioralnej w Polsce na lata 2014–2020” (M.P. z 4 lutego 2014 r., poz.118).
Uchwała nr 161 Rady Ministrów z dnia 26 października 2018 r. w sprawie przyjęcia dokumentu „Polityka społeczna wobec osób starszych 2030. Bezpieczeństwo – Uczestnictwo – Solidarność” (M.P. z dnia 30 listopada 2018 r., poz. 1169).
Ustawa z dnia 11 września 2015 r. o osobach starszych (Dz.U. z 2015 r., poz. 1705).
Wieczorkowska, M. (2020). Osoby starsze i ich potrzeby jako wyzwanie dla edukacji i rynku pracy. Folia Oeconomica Acta. Universitatis Lodziensis, 1(346), 125–143. DOI: 10.18778/0208-6018.346.08.
World Report on Ageing and Health. (2015). Geneva: World Health Organization. Pobrane z: https://www. who.int/publications/i/item/9789241565042/ (2025.05.21).
Wrzochalska, A. (2024). Sytuacja demograficzno-społeczna mieszkańców wsi u progu trzeciej dekady XXI wieku. Zagadnienia Doradztwa Rolniczego, 2(116), 5–22.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
Copyright (c) 2025 University of Rzeszow
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
