Discriminatory models as an instrument of enterprise bankruptcy risk assessment
DOI:
https://doi.org/10.15584/nsawg.2021.4.8Keywords:
financial reporting, financial condition, discrimination analysisAbstract
In Poland, the interest in discriminatory models dates back to 1994 (26 years after the publica[1]tion of the assumptions of the E. Altman model). The aim of the research was an attempt to critically evaluate, in terms of methodology, the phenomenon of using discriminatory models in the procedure of examining the financial condition of enterprises. The article also attempts to evaluate the state of research in the national literature concerning the subject of discriminatory methods in assessing the financial condition and risk of bankruptcy of enterprises. In the literature, it is still noted that discriminatory methods, from a methodological point of view are unjustifiably described as having a timeless value and sectoral universality. An attempt was made to verify two research theses: the frequency of using particular discriminatory models in the national literature on the subject is not equivalent to a hierarchy of their diagnostic reliability and the discriminatory models do not have the value of sectoral universality. Critical reference was made to numerous cases of simplifications and methodological errors occurring in the national literature on the subject. The research included 132 Polish discriminatory models, the methodological assumptions of which were published in the years 1994–2020, however, for 102 models, the teaching population does not exceed 100 entities. Only in three studies were the number of enterprises higher than 1,000 (they ranged from 1,353 to 11,000). Numerous errors and methodological simplifications have been shown in attempts to apply this method, which reduces the diagnostic credibility of the obtained results, and in extreme cases even disqualifies them. This paradox was also pointed out, as numerous studies have shown that Polish enterprises do not use modern methods of bankruptcy forecasting, or they only apply them sporadically. In the surveyed population of 132 discriminatory models, the most common are the current liquidity ratio (50 models), the rate of return on investment (34), the total debt ratio (31), the asset turnover ratio (29), the ratio of financing assets with working capital (21) and the ratio of financing liabilities with a financial surplus (20).
References
Antczak, J. (2015). Wykorzystanie modeli dyskryminacyjnych w prognozie upadłości przedsiębiorstwa. Nowoczesne Systemy Zarządzania, 1, 275–290.
Bajon, S. (2018). Sprawozdawczość finansowa jako źródło wiedzy o zagrożeniu niewypłacalnością przedsiębiorstwa w kontekście ustawy prawo restrukturyzacyjne. Quar terly Journal, 4, 7–17.
Bellovary, J. L., Giacomino, D., Akers, M. (2007). A Review of Bankruptcy Prediction Studies: 1930 to Present, Journal of Financial Education, 1, 3–41.
Ćwiąkała-Małys, A., Łagowski P. (2017). Zastosowanie polskich modeli ostrożnościo wych do oceny kondycji finansowej publicznego szkolnictwa wyższego w Polsce. Przedsiębiorczość i Zarządzanie, 11/III, 283–296.
Ćwiąkała-Małys, A., Łagowski P. (2018). Zastosowanie modeli dyskryminacyjnych efektywności finansowej w przewidywaniu wypłacalności podmiotów leczniczych woje wództwa dolnośląskiego. Przedsiębiorczość i Zarządzanie, 12/I, 189–210.
Dębkowska, K. (2012). Modelowanie upadłości przedsiębiorstw przy wykorzystaniu metod dyskryminacji i regresji. Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, 242, 222–230.
Gołębiowski, G., Pląsek, A. (2018). Skuteczność wybranych modeli dyskryminacyjnych na przykładzie branży turystycznej. Studia i Prace Kolegium Zarządzania i Finansów, 164, 9–24.
Górka, Ł. (2010). Wykorzystanie planów finansowych w badaniu sprawozdań finansowych. Kraków: Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie, Wydział Finansów.
Gruszczyński, M. (2017). Błędy doboru próby w badaniach bankructw przedsiębiorstw. Kwartalnik Nauk o Przedsiębiorstwie, 3, 22–29.
Grzegorzewska, E. (2016). Predictive bankruptcy models as a tool in evaluating the economic situation of furniture market in Poland. Annals of Warsaw University of Life Sciences – SGGW, Forestry and Wood Technology, 94, 261–267.
Grzywnowicz, S. (2018). Rating przedsiębiorstw na bazie modeli wczesnego ostrzegania. Prakseologia i Zarządzanie, 1, 121–142.
Iwanowicz, T. (2017). Ocena założenia o kontynuacji działalności przedsiębiorstwa z punktu widzenia biegłych rewidentów. Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości, 95, 9–29.
Iwanowicz, T. (2018). Empiryczna weryfikacja hipotezy o przenośności modelu Altmana na warunki polskiej gospodarki oraz uniwersalności sektorowej modeli. Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości, 96, 63–80.
Jagiełło, R. (2013). Analiza dyskryminacyjna i regresja logistyczna w procesie oceny zdolności kredytowej przedsiębiorstw. Warszawa: NBP.
Janik, K. (2018). Bankructwo czy stabilność rynkowa – analiza wybranych polskich modeli dyskryminacyjnych na przykładzie spółki Alma Market SA. Zeszyty Naukowe Politechniki Częstochowskiej. Zarządzanie, 29, 235–248.
Jonas, K., Pilch, B. (2020). Analiza finansowa w ocenie kondycji finansowej klubów piłkarskich na przykładzie wybranych klubów Ekstraklasy. Zeszyty Naukowe Uniwersy tetu Ekonomicznego w Krakowie, 2, 61–79.
Juszczyk, S., Balina, R. (2014). Prognozowanie zagrożenia bankructwem przedsiębiorstw w wybranych branżach. Ekonomista, 1, 67–95.
Kisielińska, J. (2016). Skuteczność modeli upadłości przedsiębiorstw. Economic and Regional Studies, 9, 5–17.
Kisielińska, J., Waszkowski, A. (2015). Zagregowana ocena kondycji finansowej przedsiębiorstw z wykorzystaniem polskich modeli upadłości. Ekonomista, 5, 679–692.
Kitowski, J. (2011). Metodyczne aspekty pomiaru cyklu konwersji gotówki w przedsiębiorstwie. Zeszyty Naukowe SGGW. Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, 88, 41–57.
Kitowski, J. (2015). Metody dyskryminacyjne jako instrument oceny zagrożenia upadłością przedsiębiorstwa, Rzeszów: Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego.
Kitowski, J. (2017). Stan badań nad wiarygodnością diagnostyczną modeli dyskrymi nacyjnych. Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, LI/5, 179–188. DOI: 10.17951/h.2017.51.5.179.
Kitowski, J. (2018). Krytyczna analiza stosowania metody Edwarda Altmana w badaniu sprawozdań finansowych. Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocła wiu, 513, 205–212.
Kopczyński, P. (2017). Metody prognozowania upadłości wykorzystywane w praktyce przez polskie przedsiębiorstwa – wyniki badań ankietowych. Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości, 89, 95–132.
Kopiński, A., Porębski, D. (2015). Próba wykorzystania modeli dyskryminacyjnych w ana lizie finansowej SPZOZ. Finanse, Rynki Finansowe, Ubezpieczenia, 74/2, 459–469.
Korol, T. (2010). Systemy ostrzegania przedsiębiorstw przed ryzykiem upadłości. Warszawa: Oficyna Wolters Kluwer.
Kumor, I. (2016). Identyfikacja i klasyfikacja zjawisk zagrażających kontynuacji działalności i ich ujęcie sprawozdawczej. Finanse. Rynki Finansowe. Ubezpieczenia, 2/2, 449–456.
Lichota, W. (2020). The comparative analysis of the prediction effectiveness of selected discriminant analysis models. Zeszyty Naukowe Małopolskiej Wyższej Szkoły Ekono micznej w Tarnowie, 4, 27–36.
Mączyńska, E., Zawadzki, M. (2006). Dyskryminacyjne modele predykcji upadłości przedsiębiorstw. Ekonomista, 2, 205–235.
Piątek, E., Konat-Staniek, M. (2017). Metody identyfikacji niewypłacalności i ocena za grożenia bankructwem. Finanse. Rynki Finansowe. Ubezpieczenia, 4/1, 375–382.
Pitera, R. (2018). Ocena wiarygodności wybranych modeli wczesnego ostrzegania w badaniu kondycji finansowej przedsiębiorstwa. Prace Naukowe Uniwersytetu Ekono micznego we Wrocławiu, 514, 342–354.
Szeszo-Skorek, M. (2020). Ocena skuteczności modeli dyskryminacyjnych w prognozowaniu upadłości polskich sieci marketów i delikatesów. W: Destruktory i kreatory wartości na poziomie sektora, przedsiębiorstwa, produktu i usługi (s. 133–146). Rzeszów–London–Szczecin: Wyd. IVG. ISBN PL (IVG) 978-83-62062-91-1 eBook.
Tomczak, S., Radosiński, E. (2017). The effectiveness of discriminant models based on the example of the manufacturing sector. Operations Research and Decisions, 3, 81–97. DOI: 10.5277/ord170306.
Upadłości i restrukturyzacje w Polsce. (2017). Warszawa: PwC.
Więckowski, J. (1980). Analiza ekonomiczna w przedsiębiorstwie przemysłowym. Warszawa: PWE.
Zielińska-Sitkiewicz, M. (2014). Application of Multivariate Discriminant Analysis for Prediction of Bankruptcy of Selected Construction and Development Companies. Metody Ilościowe w Badaniach Ekonomicznych, 2, 261–272.
Zielińska-Sitkiewicz, M. (2016). Zastosowanie metod wielowymiarowej analizy dyskryminacyjnej do prognozowania upadłości wybranych spółek sektora spożywczego. Zeszyty Naukowe SGGW. Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, 113, 117–129.
Zygmunt, A., Szewczyk, M. (2013). Zastosowanie modeli dyskryminacyjnych jako narzędzia umożliwiającego wspomaganie procesu dywersyfikacji ryzyka inwestycyjnego w akcje. Nauki o Finansach, 1, 115–127.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International License.
