Bariery rozwoju gospodarki cyfrowej w Polsce

Autor

DOI:

https://doi.org/10.15584/nsawg.2024.2.5

Słowa kluczowe:

gospodarka cyfrowa, bariery rozwoju gospodarki cyfrowej, kompetencje cyfrowe, wykluczenie cyfrowe

Abstrakt

Zjawisko cyfryzacji gospodarki staje się coraz bardziej powszechne i należy oczekiwać, że trend ten będzie się nasilał. Nie ulega wątpliwości, że nowe technologie i cyfryzacja wpływają i nadal będą wpływać na zmianę wielu dziedzin życia, w tym m.in. sposobu wykonywania pracy, komunikacji, prowadzenia biznesu czy realizacji transakcji finansowych. Powszechność tego zjawiska nie oznacza jednak, że wszyscy członkowie społeczeństwa staną się równoprawnymi beneficjentami zachodzących zmian. Celem pracy jest próba oceny potencjału cyfrowego polskiej gospodarki oraz identyfikacja barier rozwojowych gospodarki cyfrowej w Polsce. Dla realizacji obranego celu wykorzystano następujące metody badawcze: przegląd literatury, prezentację i analizę materiałów źródłowych oraz analizę krytyczną. Okres badawczy obejmuje lata 2018–2022. Hipoteza badawcza brzmi: tempo zmian w zakresie budowy gospodarki cyfrowej w Polsce jest zbyt wolne. W kontekście działań podejmowanych w kierunku budowy gospodarki cyfrowej Polska poprawiła wskaźniki obrazujące poziom rozwoju infrastruktury technicznej oraz publicznych usług cyfrowych, zwiększył się również poziom podstawowych cyfrowych kompetencji Polaków. Jednak w obszarach takich jak: liczba specjalistów ICT, poziom ponadpodstawowych umiejętności cyfrowych czy wykorzystanie AI w firmach osiągnęła znacznie słabsze postępy. Nieznajomość lub niedostateczna biegłość w przyswajaniu i wykorzystaniu możliwości, jakie stwarzają technologie informacyjno-komunikacyjne, uniemożliwiać będzie pełne uczestnictwo w cyfrowym świecie podmiotom, które nie nabywając i nie podnosząc kompetencji cyfrowych mogą zostać wykluczone z cyfrowego świata współczesnych technologii. W orbicie zainteresowań pracodawców funkcjonujących w mocno konkurencyjnym środowisku powinno leżeć uzupełnianie luk w zakresie niezbędnych z punktu widzenia interesu firmy umiejętności pracowników m.in. poprzez organizację lub/i finansowanie profesjonalnych szkoleń. Współcześnie, w dobie społeczeństwa informacyjnego, dostęp do technologii cyfrowych oraz umiejętność ich używania stanowią kluczowy czynnik determinujący jakość i poziom życia oraz są wyznacznikiem pozycji społeczno-zawodowej.

Bibliografia

Bartczak, K. (2016). Bariery rozwojowe handlu elektronicznego. Wrocław: Exante.

Bartol, A., Herbst, J., Pierścińska, A. (2021).Wykluczenie społeczno-cyfrowe w Polsce. Stan zjawiska, trendy, rekomendacje. Fundacja Stocznia. Pobrane z: https://fundacja.orange.pl/app/uploads/2021/11/RAPORT_WYKLUCZENIE-SPOLECZNO-CYFROWE-W-POLSCE_2021.pdf (2024.03.25).

Boratyńska, K., Cieślik, E., Kacperska, E., Łukasiewicz, K., Milewska, A. (2021). Gospodarka cyfrowa we współczesnym świecie – kraje V4. Warszawa: Wydawnictwo SGGW.

Chądrzyński, M., Gruziel, K., Kacperska, E., Klusek, T., Utzig, M. (2021). Polska w dobie cyfryzacji. Warszawa: Wydawnictwo SGGW.

Digital Poland. (2022). Czas na cyfrową gospodarkę. 3 edycja. Warszawa: Digital Poland.

van Dijk, J. (2010). Społeczne aspekty nowych mediów. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Grynia, A. (2022). Cyfryzacja jako determinanta międzynarodowej konkurencyjności gospodarki. Przypadek krajów Europy Środkowo-Wschodniej. Optimum. Economic Studies, 4(110), 17–31. DOI: 10.15290/oes.2022.04.110.02

GUS. (2021). Wykorzystanie technologii informacyjno-komunikacyjnych w jednostkach administracji publicznej, przedsiębiorstwach i gospodarstwach domowych w 2020 roku. Warszawa: GUS.

Jabłoński, M., Jabłoński, A., Szpitter, A. (2020). Dynamika modeli biznesu przedsiębiorstw w gospodarce cyfrowej – perspektywa fonetyzacji. W: S. Gregorczyk, G. Urbanek (red.), Zarządzanie strategiczne w dobie cyfrowej gospodarki sieciowej (s. 9–15). Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.

Luka w umiejętnościach cyfrowych to kolejne wyzwanie dla polskich firm. Fundacja Digital Poland. Pobrane z: https://businessinsider.com.pl/technologie/digital-poland/luka-w-umiejetnosciach-ery-cyfrowej/jcjpexb (2024.03.25).

Majos, A., Włoch, R. (2015). Bezrobotni w świecie cyfrowych technologii. Pobrane z: https://www.delab.uw.edu.pl/wp-content/uploads/2015/12/zam-1401-DELAB-raport-internet-22.12-1.pdf (2024.03.22).

Pieriegud, J. (2016). Istota cyfryzacji oraz transformacji cyfrowej. W: J. Gajewski, W. Paprocki, J. Pieriegud (red.), Cyfryzacja gospodarki i społeczeństwa – szanse i wyzwa¬nia dla sektorów infrastrukturalnych (s. 11–38). Gdańsk: Publikacja Europejskiego Kongresu Finansowego.

Poland in the Digital Economy and Society Index. Pobrane z: https://digital-strategy.ec.europa.eu/en/policies/desi-poland (2023.10.29).

Polska jako Cyfrowy Challenger. Podsumowanie wyników raportu dla Polski. Pobrane z: https://www.mckinsey.com/pl/~/media/mckinsey/locations/europe%20and%20mid-dle%20east/polska/raporty/digital%20challengers%203/polska%20jako%20cyfro-wy%20challenger_digital%20challengers.pdf (2024.03.12).

Radomska, E. (2019). Rozwój gospodarki cyfrowej i społeczeństwa cyfrowego w aspekcie dynamicznych zmian w otoczeniu zewnętrznym na przykładzie Wielkiej Brytanii. Myśl Ekonomiczna i Polityczna, 1(64), 113–146. DOI: 10.26399/meip.1(64).2019.05/e.radomska

Smulski, J. (2020). Rynek IT i telekomunikacji w Polsce. Szanse, zagrożenia, bariery rozwoju. Raport PIIT. Pobrane z: https://piit.org.pl/wp-content/uploads/2023/11/Raport-PIIT_Rynek-IT-i-Telekomunikacji-w-Polsce_23072020.pdf (2021.10.09).

Społeczeństwo informacyjne w Polsce w 2023 roku. Pobrane z: https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/nauka-i-technika-spoleczenstwo-informacyjne/spoleczenstwo-informacyjne/spoleczenstwo-informacyjne-w-polsce-w-2023-roku,2,13.html (2024.03.05).

OECD. (2021). Understanding the Digital Divide. Pobrane z: http://www.oecd.org/dataoecd/38/57/1888451.pdf (2024.03.11).

UN E-government Knowledgedatabase. Pobrane z: https://publicadministration.un.org/egovkb/en-us/Data/Country-Information/id/135-Poland/dataYear/2022 (2024.03.18).

Verhoef, P.C., Broekhuizen, T., Bart, Y., Bhattacharya, A., Qi Dong, J., Fabian, N., Haenlein, M. (2021). Digital Transformation: A Multidisciplinary Reflection and Research Agenda. Journal of Business Research, 122, 889–901. DOI: 10.1016/j.jbusres.2019.09.022

https://www.statista.com/statistics/421580/egdi-e-government-development-index-ranking/ (2024.03.05).

Pobrania

Opublikowane

2024-06-30

Jak cytować

Gasz, M. (2024). Bariery rozwoju gospodarki cyfrowej w Polsce. Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy, (78), 79–93. https://doi.org/10.15584/nsawg.2024.2.5

Numer

Dział

Artykuły